Opera "Faust" w Łodzi

Opera w 5 aktach

Kompozytor: Charles Gounod
Autor libretta: Jules Barbier i Michael Carré, wg Johanna Wolfganga Goethego
Premiera 17 czerwca 2023 r.

Opera „Faust" to pełna magii i metafizyki baśń dla dorosłych, w której dylemat egzystencjalny głównego bohatera przedstawiony jest na tle opowieści o społeczeństwie czasów wojny, które pomimo historycznych okoliczności wciąż chce się bawić, kochać i szuka oparcia oraz etycznego kompasu w prostych wykładniach ludowej moralności i religijnych dogmatach. Nasza interpretacja „Fausta" opiera się na ambicji wysnucia baśni i mitu faustycznego na miarę naszych czasów. Proponujemy Państwu podróż w świat dystopii, świat futurystycznej fantazji o społeczeństwie przyszłości - konwencję zatem baśniową, jednak poprzez zawartą w niej społeczną gorzką obserwację, przeznaczoną dla widza dorosłego. W oparciu o obserwację współczesnego świata: toczącej się za naszą granicą wojny, kryzysów klimatycznych, postępującej ponownej militaryzacji społeczeństw i ich polaryzacji wysnuwamy opowieść o nowym porządku, społeczeństwie końca lat 30. XXI, które po doświadczeniu niszczących ziemię zbrojnych konfliktów militarnych jednoczy się w ściśle skodyfikowanych, kontrolowanych wspólnotach i stara poradzić sobie, dostępnymi metodami, z grozą otaczającego świata. Główny bohater, Faust to lekarz - patolog zajmujący się ofiarami wojny, przez wzgląd na swoją pracę pogrążony w wielkim zwątpieniu, co do natury człowieka, sensu własnej pracy, przytłoczony rozmiarem katastrofy, którą widzi w świecie. Doświadczenie magicznej przemiany i podróż, w której szuka Małgorzaty, to rodzaj wolterowskiej podróży inicjacyjnej, gdzie bohater podczas wędrówki odkrywa prawdy dotyczące natury świata. Małgorzata z kolei, właściwa bohaterka dramatu rozgrywającego się w operze, jest przedstawiana przez nas w scenerii swojego ogrodu, który uczyniliśmy jednym z ważniejszych symboli spektaklu. W minimalistycznym ogrodzie Małgorzaty znajduje się prawdopodobnie ostatnie na Ziemi drzewo – jabłoń - symbol kuszenia przez szatana, ale też czystości Małgorzaty, jej naturalności prostoty i niewinności. Po jej porzuceniu przez Fausta nagie drzewo pokrywa się śniegiem, a na końcu...

Tak o pomyśle na realizację opery pisze Ewa Rucińska reżyserka spektaklu, jak się zakończy ta historia, nie będziemy Państwu zdradzać. Zapraszamy na spektakle, warto zobaczyć nową odsłonę „Fausta", kierownictwo muzyczne sprawuje Rafał Janiak.

Patronat honorowy:
Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego
Marszałka Województwa Łódzkiego Grzegorza Schreibera
Narodowego Centrum Kultury
Mecenas Teatru Wielkiego w Łodzi i Mecenas premiery opery Faust: PZU
Partner Teatru Wielkiego w Łodzi: Totalizator Sportowy
Patronat medialny: TVP3 Łódź, Radio Łódź

Realizatorzy:

kierownictwo muzyczne – Rafał Janiak

Kompozytor, dyrygent i pedagog urodzony w 1986 r. Ukończył z wyróżnieniem studia dyrygenckie pod kierunkiem prof. Antoniego Wita (2011), a także studia kompozytorskie (również z wyróżnieniem) w klasie prof. Stanisława Moryto (2010) na Uniwersytecie Muzycznym F. Chopina w Warszawie.
W roku 2016 r. uzyskał stopień doktora sztuk muzycznych w dyscyplinie dyrygentura a w roku 2020 r. stopień doktora habilitowanego. W swoim dorobku posiada wiele nagród zdobytych w konkursach muzycznych ogólnopolskich i międzynarodowych wśród nich m.in. I nagrodę I Konkursu Kompozytorskiego im. Jana Pawła II w Warszawie (2007), III nagrodę IV Międzynarodowego Konkursu Kompozytorskiego „Musica Sacra" w Częstochowie (2008), wyróżnienie na 51. Ogólnopolskim Konkursie Młodych Kompozytorów im. Tadeusza Bairda w Warszawie (2010), a także był półfinalistą Conductitng Competition „Donatella Flick" w Londynie (2014). Jest zwycięzcą konkursu na napisanie opery organizowanego przez Teatr Wielki w Łodzi. Jury, pod przewodnictwem prof. Krzysztofa Pendereckiego przyznało jednogłośnie Grand prix. Dodatkowo zdobył również laur nagrody publiczności. Premiera opery „Człowiek z Manufaktury" odbyła się w lutym 2019 r., a jej wersja plenerowa w maju 2019 r. na rynku Łódzkich Włókniarek była wydarzeniem bez precedensu. Dwukrotnie został stypendystą Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego (2007, 2012), Prezydenta Miasta Gdańska (2005, 2009), oraz Keimyung University Foundation (Korea Południowa 2009 r.).
W 2018 r. został laureatem programu stypendialnego „Młoda Polska", a także otrzymał prestiżowe stypendium dla wybitnego młodego naukowca przyznane przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego.
W sezonie 2013/14 był asystentem Jacka Kaspszyka a w sezonie 2012/13 Antoniego Wita w Filharmonii Narodowej, któremu również miał zaszczyt asystować współpracując z wieloma orkiestrami w Polsce i na świecie (m.in. Korea Płd, Hiszpania).

Rafał Janiak regularnie koncertuje z większością polskich orkiestr m.in. Filharmonii Narodowej, Narodową Orkiestrą Polskiego Radia w Katowicach oraz Filharmonii Krakowskiej, Łódzkiej, Śląskiej, Bałtyckiej, Lubelskiej, Gorzowskiej, Zielonogórskiej, Podkarpackiej, Opolskiej czy Polskiej Filharmonii Kameralnej Sopot.
We wrześniu 2012 r. Rafał Janiak zadebiutował na festiwalu „Warszawska Jesień" prowadząc koncert z udziałem orkiestry Filharmonii Narodowej, Podczas kolejnej edycji „Warszawskiej Jesieni" (2013) artysta poprowadził koncert finałowy.
Repertuar artysty obejmuje dzieła symfoniczne, koncertowe a także oratoryjne. W 2011 r. zadebiutował jako dyrygent operowy prowadząc premierowe przedstawienie „Cosi fan tutte" W.A.Mozarta.
W 2014 r. na deskach Warszawskiej Opery Kameralnej we współpracy z UMFC objął kierownictwo artystyczne nowej inscenizacji „Don Giovanniego" W.A.Mozarta, w 2017 r. na scenie kameralnej Teatru Wielkiego w Warszawie „Oniegina" Czajkowskiego oraz w 2022 r. „Suor Angelica" i „Gianni Schicchi" Pucciniego (współpraca z UMFC).
Od 2016 roku artysta współpracuje z Teatrem Wielkim w Łodzi, dyrygując m.in. „Barona Cygańskiego" J.Straussa a także „Turandot" Pucciniego. Od 2022 r. współpracuje z Operą Bałtycką w Gdańsku gdzie dyryguje przedstawieniami „Cyrulika Sewilskiego" Rossiniego.
Od 2017 r. jest kierownikiem artystycznym nowopowstałej Chopin University Chamber Orchestra, z którą odnosi wiele znaczących sukcesów. Zespół ma w swoim dorobku już kilka nagranych płyt, z których najnowsza została nominowana do nagrody „Fryderyki 2021". W ostatnim czasie wspólnie występowali podczas tournée po Chinach dając ponad 20 koncertów (lipiec 2019).
Aktualnie pracuje na stanowisku adiunkta na swojej macierzystej uczelni pełniąc funkcję dziekana wydziału Dyrygentury Symfoniczno-Operowej UMFC.

reżyseria – Ewa Rucińska

Reżyserka teatru muzycznego i spektakli dramatycznych.
Absolwentka reżyserii w Akademii Sztuk Teatralnych w Krakowie, Wydziału Aktorskiego w paryskim Cours Florent oraz filologii polskiej i kulturoznawstwa na INALCO w Paryżu. Laureatka stypendium Ministra Kultury i Europejskiej Akademii Operowej (ENOA) oraz zagranicznych programów: TalentLAB (Luksemburg), Young Opera Makers (Francja), Paroles & Musique (Francja). Swój pierwszy spektakl Bac à Sable zrealizowała w Paryżu i otrzymała nagrodę Jacques 2013 za najlepszy debiut reżyserski. Jej kolejna francuska realizacja Gra miłości i przypadku Marivaux otrzymała nagrodę P'tit Molière (2017) i pokazywana była w Paryżu ponad sto razy.
W Polsce współpracowała z teatrami dramatycznymi, m.in: Słowackiego w Krakowie (Izolatka Konrada, Trzy kobiety), Studio w Warszawie (Miasto białych kart), Ludowym w Krakowie (Tylko koniec świata, Ballady i romanse: Horror School Musical), Miejskim w Gdyni (Polskie rymowanki albo ceremonie), Żeromskiego w Kielcach (Świętoszek), oraz z Teatrem Wielkim – Operą Narodową (Sekretne życie obrazów, W ogrodzie). Jako wykładowca pedagog, czy reżyser spektakli dyplomowych współpracowała z AST Kraków, PWSFTViT w Łodzi, UMFC im. F. Chopina, czy Akademią Operową Teatru Wielkiego – Opery Narodowej w Warszawie. Pokazywała spektakle na takich festiwalach,
jak: Boska Komedia, Konfrontacje, Teatr Polska, m-teatr, Przegląd Piosenki Aktorskiej, Festival d'Avignon OFF. Laureatka licznych nagród: takich jak m.in. nagroda stowarzyszenia ZAiKS za spektakl Wieszcze na VII Forum Młodej Reżyserii oraz Grand Prix Festiwalu Młodych Reżyserów w Krakowie (2018) za Tylko koniec świata. Realizuje również spektakle za granicą.

dekoracje - Agata Skwarczyńska
Scenografka, artystka wizualna, kuratorka.
Stworzyła scenografię i oprawę wizualną do licznych spektakli teatralnych w Polsce i za granicą.
W latach 2010-2011 objęła kuratelę nad polską ekspozycją narodową oraz architektury w ramach Praskiego Quadriennale – Performance and Space Design 2011. Libereted Energy polska ekspozycja w ramach Praskiego Quadriennale została zaprezentowana w czerwcu 2011 r. w Pradze w Czechach oraz w lipcu 2011 r. w Centrum Polskiej Scenografii w Katowicach.
W 2015 r. i ponownie w 2022 r otrzymała indywidualną nagrodę Złotą Maskę za scenografię do przedstawień: kolejno "Królowa Margot. Wojna skończy się kiedyś" i „Krum" obaw Teatrze Polskim w Bielsku-Białej.
W 2017 r. wzięła udział w międzynarodowej wystawie sztuki World Stage Design w Tajpei na Tajwanie. Jury przyznało główną złotą nagrodę w kategorii performance design za scenografie, kostiumy i reżyserię światła do spektaklu „Trędowata. Melodramat" z Teatru Polskiego w Bydgoszczy.
W 2017 r. nagrodzona za najlepszą scenografię ze spektaklu „Przebudzenie wiosny" na Międzynarodowym Drama Schools' Festival w Rabat, Marokko.
Prowadziła warsztaty mistrzowskie m.in. w New Delhi, Indie; w Centro de diseño, cine y television, Mexico city; w ramach USITT (United States Institute for Theatre Technology) kongres, Floryda, USA; w ramach Praskiego Quadrienale2019, Czechy; Akademia Sztuk Muzycznych i Performatywnych im. Janáčka w Brnie, Czechy oraz inne.
W 2021 r. została zaproszona do kapitału jury wybierającej prace z obszaru sztuki wizualnej teatru do kolejnej edycji międzynarowej wystawy World Stage Design 2022 w Calgary w Kanadzie.
W swoich projektach kieruje się doświadczeniami sztuki konceptualnej oraz minimalizmu. Interesuje ją symbiotyczną relacją między aktorem i zaprojektowaną przestrzenią. Chociaż oba elementy funkcjonują niezależnie, dopiero ciało aktora nadaje scenografii znaczenie. Starając się nadawać swojej pracy kontekst humanistyczny, inspiruje się również różnorodnymi formami krajobrazu przyrodniczego, jako naturalnego tła ludzkiego życia. Często projektuje obiekty (rzeźby, instalacje). Ulubionym materiałem, po który często sięga w swych pracach, jest tkanina. Od kilku lat zajmuje się tkaniną artystyczną (tradycyjne tkactwo i plecionkarstwo). W 2016 r. odbyła rezydencje artystyczną Craft Village, New Delhi, Indie. Od tego czasu zajmuje się tkaniną artystyczną.

kostiumy – Arek Ślesiński

Urodzony w 1988 r. Absolwent Historii Sztuki na Uniwersytecie Wrocławskim.
Autor scenografii i kostiumów teatralnych, operowych i filmowych.
W teatrze współpracował m. in. z Moniką Strzępką ("Jeńczyna", „Rok z życia codziennego w Europie Środkowo-Wschodniej", „Triumf woli" Narodowy Stary Teatr w Krakowie, „Ciemności" Teatr im. S. Żeromskiego w Kielcach/Teatr Imka w Warszawie, „K." Teatr Polski w Poznaniu, "M.G.", „Król" Teatr Polski w Warszawie, „Joanna d'Arc na stosie" Opera Krakowska), Michałem Zadarą („Dziady" Teatr Polski we Wrocławiu, „1666" Teatr Żydowski w Warszawie), , Krystianem Lupą („Pływalnia" PWST Kraków), , Agnieszką Błońską ("Orlando. Biografie", "Diabły" Teatr Powszechny w Warszawie), Katarzyną Szyngierą ("1989" Teatr Słowackiego w Krakowie i Gdański Teatr Szekspirowski) i Leną Frankiewicz ("Woda w usta" Wrocławski Teatr Współczesny", "Nieczułość" Teatr Wybrzeże w Gdańsku", „Roberto Zucco" Teatr im. W. Horzycy w Toruniu). Zajmuje się również aranżacją przestrzeni wystawienniczych m. in. w Muzeum Śląskim w Katowicach („Vladimir Birgus. Fotografia" 2017, „Świadomość lalki. Teatr form Jadwigi Mydlarskiej-Kowal" 2018). Laureat nagrody za najlepsze kostiumy do spektaklu „Triumf woli" na XXXVII Warszawskie Spotkania Teatralnych (2017). Nominowany w kategorii najlepsze kostiumy ("Triumf woli" w reż. Moniki Strzępki w 2018 r.) oraz w kategorii najlepsze kostiumy i scenografia ("Orlando. Biografie" w 2023 r. (wraz z Katarzyną Kozyrą) podczas Festiwalu Scenografii i Kostiumów „Scena w Budowie" w Lublinie.

choreografia – Aleksandra Osowicz

Absolwentka Forum Danca – PEPCC – Choreography, Dance Research and Training w Lizbonie
oraz Akademii Sztuk Pięknych we Wrocławiu - Fotografia i Multimedia.
Obecnie w trakcie specjalizacji w Intimacy Directors and Coordinators w Nowym Jorku. Pionierskiej organizacji, która wprowadza bezpieczne praktyki w zakresie performowania intymności, symulowanego seksu, nagości i mocno eksponowanych scen w teatrze, telewizji i filmie.
Pierwszy kontakt z tańcem miała w 1995 r.. Od tego czasu występowała na deskach wielu teatrów repertuarowych oraz niezależnych przestrzeni artystycznych w Polsce i Europie. Jako performerka współpracowała m.in. z Agnieszką Glińską, Anią Nowak, Anną Nowicką, Benem Riepe, Doris Ulrich, Magdą Ptasznik, Martą Ziółek, Renatą Piotrowska- Auffret, Rodrigo Garcia czy Ulą Sickle.
Swoje prace choreograficzne pokazywała w przestrzeniach miejskich, domowych, galeryjnych
i teatralnych między innymi w Centro de Arte Contemporáneo de Andalucía (Valencia), Triennial of Contemporary Art (Izmir), Alkantara Festival (Lizbona), Espaco do Tempo (Montemor o Novo), PACT Zollverein (Essen).
W swoich pracach poszukuje alternatywnych rozwiązań́ teatralnych, przestrzeni w których odbywa się̨ performans oraz relacji widz-performer, opartych na równościowym współuczestnictwie. Od kilku lat interesują̨ ją obszary pomiędzy sztuką a aktywizmem, w których bada relacje międzygatunkowe i różne modele współobecności.

reżyseria świateł – Paulina Góral

Magister sztuki, absolwentka Wydziału Wiedzy o Teatrze Akademii Teatralnej w Warszawie, reżyser światła współpracujący z teatrami w całej Polsce.
Swoją pracę przy światłach rozpoczynała jako asystentka Felice Ross przy spektaklach Mariusza Trelińskiego (w Teatrze Wielkim – Operze Narodowej w Warszawie), Grzegorza Jarzyny (TR Warszawa) oraz przy „Kabarecie Warszawskim" Krzysztofa Warlikowskiego (Nowego Teatru w Warszawie).
Współpracowała m.in. z Radosławem Rychcikiem, Kornelem Mundruczo, Katarzyną Szyngierą, Jędrzejem Piaskowskim, Katarzyną Minkowską, Anną Wieczur, Mateuszem Pakułą, Katarzyną Kalwat, Evą Rysovą, Wojciechem Urbańskim czy Ewą Rucińską.
Współrealizowała także przedstawienia Teatru Studio w Warszawie, TR Warszawa, Teatru Starego w Krakowie, Teatru Nowego w Poznaniu, Teatru Współczesnego w Szczecinie, Teatru im. J. Słowackiego w Krakowie, Teatru Ludowego w Krakowie, Teatru Polonia w Warszawie, Teatru Animacji w Poznaniu, Teatru Wielkiego – Opery Narodowej, Teatru im. Stefana Żeromskiego w Kielcach, Wrocławskiego Teatru Współczesnego, Teatru Łaźnia Nowa w Krakowie, Teatru im. L. Solskiego w Tarnowie, Teatru Ateneum w Warszawie, Teatru Polskiego w Poznaniu, Bałtyckiego Teatru Dramatycznego w Koszalinie, Komuny Warszawy, Opery Bałtyckiej w Gdańsku, Polskiej Opery Królewskiej.

multimedia – Artur Sienicki

Urodzony w 1975 r. w Warszawie. Absolwent Wydziału Psychologii Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawskiej Szkoły Fotografii oraz Państwowej Szkoły Filmowej w Łodzi Wydział Operatorski. Projektuje światło i wideo w teatrach w Polsce i za granicą - m.in. w Teatrze Wielkim – Operze Narodowej, Operze Wrocławskiej, Staatsoper w Berlinie, Komische Oper w Berlinie, Teatrze Narodowym, Teatrze Polskim we Wrocławiu, Teatrze Polskim w Bydgoszczy, Teatrze Starym w Krakowie, Teatrze Powszechnym w Warszawie, Maxim Gorki Theater w Berlinie. Współpracuje z uznanymi reżyserami m.in. Barbarą Wysocką, Michałem Zadarą, Agnieszką Błońską, Martą Górnicką.
Autor zdjęć do nagradzanych filmów krótkometrażowych, fabularnych i dokumentalnych oraz teledysków.

współpraca muzyczna – Michał Kocimski, Marta Kosielska
przygotowanie chóru – Maciej Salski
asystenci reżysera – Adam Grabarczyk, Waldemar Stańczuk
inspicjenci – Andrzej Kowalik, Zbigniew Pawełczyk

Obsada:

Faust – Nazari Kachala, Irakli Murjikneli
Mefistofeles – Wojciech Gierlach, Grzegorz Szostak
Małgorzata – Patrycja Krzeszowska, Aleksandra Orłowska
Walenty – Arkadiusz Anyszka, Łukasz Motkowicz
Wagner – Nikhil Goyal, Jan Szurgot, Witold Tomczyk
Siebel – Agnieszka Makówka, Katarzyna Nowosad
Marta Schwerlein – Bernadetta Grabias, Olga Maroszek
Stary Faust – Marcin Ciechowicz, Krzysztof Dyttus
Chór, Balet, Orkiestra Teatru Wielkiego w Łodzi
Dyrygent: Rafał Janiak

MARCIN NAŁĘCZ-NIESIOŁOWSKI dyrektor
RAFAŁ JANIAK zastępca dyrektora ds. artystycznych