Przestroga przed demonami
XXI Ogólnopolski Festiwal Sztuki Reżyserskie INTERPRETACJE Katowice 2022Pierwsza premiera „Burzy" w jidysz miała miejsce w Łodzi w 1938 roku w Folks Un Jungt Theater, w 1939 roku grana była dla publiczności warszawskiej.
Zarówno przez krytyków żydowskich, jak i polskich okrzyknięta została sukcesem teatru żydowskiego w Polsce. Sukcesem, który napawa optymizmem i wiarą we wspólny polsko-żydowski świat, mimo rozgrywających się poza sceną coraz bardziej antysemickich aktów, rosnących w siłę faszystów.
Słowa Kalibana – „gdy spalisz jego książki, straci on całą swą władzę", który w inscenizacji Schillera był symbolem nowego barbarzyństwa, dzisiaj brzmią jak zapowiedź Zagłady. Po okropieństwach II Wojny Światowej i Holokaustu nigdy nie wrócono w Polsce do idei wystawiania Szekspira w jidysz.
W spektaklu oprócz „Burzy" Szekspira w przekładzie na język jidysz Yosefa Goldberga znajdą się również fragmenty Archiwum Ringelbluma oraz „Lamentacji Jeremiasza" i „Pieśni nad Pieśniami".
82 lata po łódzkiej premierze „Burzy" jesteśmy ciekawi, jak wybrzmi ona w podzielonej wewnętrznymi sporami Polsce, czy jidysz stanie się meta przestrogą przed demonami powtarzającej się historii?
