Stanisław Ptak (1927 - 2002)

Studiował prawo w Wyższej Szkole Morskiej w Gdyni i w Wyższej Szkole Wychowania Fizycznego w Poznaniu jednak zrezygnował z ich ukończenia.

Wojna przerwała jego edukację. Po wyzwoleniu zdał maturę w trybie eksternistycznym, prawdopodobnie w 1947 lub 1948 roku, pracując jako drukarz w „Głosie Wielkopolskim". Równolegle uczęszczał na lekcje śpiewu do cieszącego się dużym uznaniem w Poznaniu prof. Wincentego Nowakowskiego, znanego z osiągnięć z zakresu impostacji. W 1953 zdał egzamin do Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej i Filmowej w Krakowie.

Zadebiutował 8 października 1949 rolą Amfitriona w „Amfitrionie" Titusa Macciusa Plautusa w reż. Haliny Sokołowskiej-Łuszczewskiej w Teatrze Miejskim w Gnieźnie. W tym samym roku 17 grudnia w tym Teatrze zagrał Leandra w spektaklu „Szelmostwa Skapena" Molière'a w reż. Nuny Młodziejowskiej-Szczurkiewiczowej, skąd niebawem przeniósł się do Poznania gdzie zagrał m. in. w „Wodewilu warszawskim" Zdzisława Gozdawy i Wacława Stępnia (Dyrektor) w reż. Artura Kwiatkowskiego w Teatrze Komedia Muzyczna (2 czerwca 1951) oraz w „Niespokojnej starości" Leonida Rachmanowa (Worobjew) w reż. Adama Hanuszkiewicza w Teatrze Polskim (14 listopada 1951).
23 stycznia 1954 rolą Księcia w „Księżniczce czardasza" Emmericha Kálmána w reż. Romana Niewiarowicza i Françoisa Villona w „Królu włóczęgów" Rudolfa Frimla (1957) rozpoczął pracę w Gliwickiej Operetce Śląskiej. W latach (1958 - 1959) zagrał w kilku premierach Teatru Muzycznego w Gdyni m. in. w „Balu w Operze" Richarda Heubergera (1957), „Orfeuszu w piekle" Jacquesa Offenbacha (1958) i „Pięknej Galatei" Franza Suppe'a (1959). Następnie na powrót w Gliwicach występował m. in. w „Clivii" Nico Dostala (Juan Damigo) w reż. Michała Ślaskiego (9 grudnia 1959), „Keto i Kote" Wiktora Dolidze (Książę Lewan Paławandeszwili) w reż. Mieczysława Daszewskiego (9 grudnia 1967), „Człowiek z La Manchy" Mitcha Leigha (Dr Cervantes - Don Kichote) w reż. Mieczysława Daszewskiego (18 grudnia 1970), „Hello, Dolly!" Jerry'ego Hermana (Horacy Vandergelder) w reż. Jerzego Uklei (23 czerwca 1972), „Cnotliwa Zuzanna" Jeana Gilberta (Baron Konrad d'Aubrais) w reż. Józefa Słotwińskiego (14 lutego 1976) i „Polska krew" Oskara Nedbala (Jan Zaremba) w reż. Józefa Słotwińskiego (23 lutego 1979).

12 grudnia 1987 po raz pierwszy wystąpił w chorzowskim Teatrze Rozrywki w premierze spektaklu „Betlejem polskie" Lucjana Rydla, jako Arcykapłan, Dziad, Jędrek-Mędrek, Kolendziorz, w reż. Marcela Kochańczyka. W „Rozrywce" pracował do końca swojej artystycznej kariery i zagrał tam w wielu znaczących dla niego i dla Teatru premierach: „Opera za trzy grosze" Bertolta Brechta (Jonathan Peachum) w reż. Marcela Kochańczyka (24 marca 1990), „Czarodziej z krainy Oz" Lymana Franka Bauma (Profesor Cudek-Czarodziej z Oz) w reż. Dariusza Miłkowskiego (6 grudnia 1991), „Cabaret" Johna Kandery (Herr Rudolf Schultz) w reż. Marcela Kochańczyka (18 września 1992), „Kaczo" Bogusława Schaeffera (SM) w reż. Józefa Skwarka (19 czerwca 1993), „Skrzypek na dachu" Jerry'ego Bocka (Tewje Mleczarz) w reż. Marcela Kochańczyka (28 listopada 1993), „Ania z Zielonego Wzgórza" Lucy Maud (Mateusz Cuthbert Montgomery) w reż. Macieja Korwina (12 lutego 1994), „Evita" Andrew Lloyda Webbera (Arystokrata) w reż. Marcela Kochańczyka (11 grudnia 1994), „The Rocky Horror Show" Richarda O'Briena (Everet Scott) w reż. Marcela Kochańczyka (12 czerwca 1999) i „W 80 dni dookoła świata po..." Jerzego Bielunasa w reż. Jerzego Bielunasa (18 marca 2001).

W Teatrze Muzycznym w Gliwicach zagrał min. Jowisza w „Orfeuszu w piekle" Jacquesa Offenbacha w reż. Marcela Kochańczyka (18 października 1988), Robaczka w „Ptaszniku z Tyrolu" Karla Zellera w reż. Wojciecha Adamczyka (15 września 2000) i Pierrota w „Balladach o sześciu lustrach" Aleksandra Wertyńskiego w reż. Pawła Szumca (30 marca 2001).

"Ballada o sześciu lustrach" była ostatnią premierą pana Stanisława, przygotowaną jako swoista forma hołdu dla tego Wielkiego Artysty.

Wystąpił w kilku spektaklach Teatru Telewizji m. in.: „Szczęście Frania" w reż. Józefa Pary (2 września 1966), „Wyzwolenie Wotana" Ernsta Tollera w reż. Józefa Wyszomirskiego (7 kwietnia 1967) i „Prawo głosu" Ewy Bober w reż. Gerarda Zalewskiego (27 sierpnia 1979).

Pracował także w filmie. Debiutował w obrazie „Drugi brzeg" (1962), ponadto wystąpił w „Polonia Restituta" (1980), „Epitafium dla Barbary Radziwiłłówny" (1982) i „Przygody dobrego wojaka Szwejka" (1999).

Uznawany za jednego z najlepszych i najpopularniejszych śpiewaków operetkowych w Polsce.

Był najmłodszym z czworga synów Antoniny z domu Saitz i Adama Ptaka, absolwenta Szkoły Sztuk Pięknych w Warszawie. Od 1951 był mężem scenografki i kostiumolożki Barbary Ptak.

W Katowicach powstało Muzeum Barbary i Stanisława Ptaków. Ekspozycja Oddziału Teatralno-Filmowego Muzeum Historii Katowic mieszcząca się w byłym mieszkaniu państwa Ptaków. W zbiorach znajdują się pamiątki oraz dokumentacja życia zarówno artystycznego, jak i prywatnego Barbary i Stanisława Ptaków.

Nagrody i odznaczenia:
1964 - Odznaka za zasługi dla woj. katowickiego
1971 - Srebrna Maska 1972 - Nagroda woj. katowickiego
1973 - Nagroda III stopnia MKiS za osiągnięcia artystyczne w dziedzinie wokalistyki
1986 - Złota Maska za rolę Stomila w"Tangu" w Teatrze Nowym w Zabrzu
1994 - Złota Maska za rolę Tewiego Mleczarza w "Skrzypku na dachu"
1995 - Złota Maska za rolę Tewjego Mleczarza w "Skrzypku na dachu" w Teatrze Rozrywki w Chorzowie
1995 - Medal im. Mariana Mikuły - Zasłużonemu dla Kultury Teatralnej
1997 - Nagroda Prezydenta Chorzowa w dziedzinie kultury
1998 - Złota Maska za rolę Don Kichota-Cervantesa w "Człowieku z La Manchy" w Teatrze Rozrywki w Chorzowie

Źródła: Materiały Barbary Ptak, E-teatr, Wikipedia, FilmPolski