Stefania Grodzieńska (1914 - 2010)

Poetka, pisarka, tancerka, aktorka estradowa i teatralna, konferansjer, autorka tekstów satyrycznych dla teatrów, kabaretów, prasy, radia i telewizji.

Urodziła się 2 września 1914 w Łodzi. Zmarła 28 kwietnia 2010 w Skolimowie.

Stefania Nina Grodzieńska-Jurandot. Dzieciństwo spędziła w Łodzi. Jej rodzice mieszkali za granicą, była wychowywana przez dziadków. Uczęszczała tam do szkoły baletowej. Do Warszawy przeniosła się w 1933.

Do wybuchu wojny Grodzieńska tańczyła w teatrach rewiowych w Warszawie, do której przeniosła się w 1933 roku. Wraz z poruszającymi się z odpowiednim wdziękiem koleżankami z baletu została modelką Domu Mody Herse. Występowała w Teatrze Cyganeria i Teatrze Kameralnym. Fryderyk Jarosy zaangażował ją do zespołu Cyrulika Warszawskiego.

W okresie wojny wraz z mężem trafiła do getta warszawskiego, gdzie występowała w teatrze Femina. Pisała również wiersze pod pseudonimem Stefania Ney (było to nazwisko jej matki), wydane w 1949 przez Państwowy Instytut Wydawniczy w zbiorze „Dzieci getta".

Po II wojnie światowej zaczęła pisywać felietony do „Szpilek", pisywała także monologi i skecze. Jej teksty wykonywali m.in.: Hanka Bielicka, Adolf Dymsza, Loda Halama, Alina Janowska, Kalina Jędrusik, Bogumił Kobiela, Irena Kwiatkowska. Przez kilka lat Stefania Grodzieńska pracowała w Polskim Radiu, a przez kilkanaście lat w redakcji rozrywki Telewizji Polskiej.

Od 1937 była żoną Jerzego Jurandota – poety, dramaturga, satyryka i autora tekstów piosenek.

Nawet w zaawansowanym wieku brała udział w publicznych spotkaniach, chętnie dzieląc się swoimi wspomnieniami. Ostatnie lata spędziła w Domu Artystów Weteranów Scen Polskich w Skolimowie, tam też po krótkiej chorobie zmarła. Została pochowana 4 maja 2010 na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie, w miejscu spoczynku męża, zmarłego w 1979 roku.

Nagrody i odznaczenia:
1965 – Nagroda Komitetu ds. PRiTV za "Tragedię kieszonkową" oraz felietony satyryczne do cyklicznych programów rozrywkowych w telewizji
1970 – Nagrodę ministra obrony narodowej za "Balladę o tamtych dniach" (z Jerzym Jurandotem)
1989 – Nagroda prezydenta m. st. Warszawy za książkę "Urodził go 'Niebieski Ptak' "
1995 – Warszawa – Diamentowy Mikrofon – Nagroda Honorowa z okazji 70–lecia Polskiego Radia (pierwsza laureatka)
1967 – Odznaka 1000–lecia
1997 – Kryształowe Zwierciadło (Krzywe) – nagroda miesięcznika "Zwierciadło" – "za wielki dar autoironii i przewrotne, młodzieńcze poczucie humoru"
2000 – Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski za wybitne zasługi w długoletniej działalności radiowej
2001 – tytuł Mistrza Mowy Polskiej
2006 – Warszawa – Warszawska Puenta – Puenta Honorowa
2007 – Złoty Medal "Zasłużony Kulturze Gloria Artis"
2008 – Warszawa – Hiacynt przyznany przez Fundację Równości za zasługi na rzecz tolerancji
2008 – Nagroda miasta stołecznego Warszawy

Źródło: Wikipedia, Culture.pl, E-teatr, FilmPolski

Opracował Ryszard Klimczak
Dziennik Teatralny
2 sierpnia 2024

Książka tygodnia

Zdaniem lęku
Instytut Mikołowski im. Rafała Wojaczka
Piotr Zaczkowski

Trailer tygodnia