Ukazał się trzeci numer „Monitora ETP"

"Monitor" Encyklopedii Teatru Polskiego nr 3

Główny nurt tego wydania półrocznika stanowią historie teatrów i zespołów. Są to z jednej strony opisy historycznych już grup o różnorodnym charakterze - od niezwykłej konstelacji indywidualności, jaką zgromadzili i relatywnie długo utrzymali w twórczej dynamice twórcy legendarnego Qui Pro Quo (Tomasz Mościcki), przez o wiele luźniejszą, choć częściowo nawiązującą do tej tradycji grupę twórców kabaretu „Szpak" (Roman Dziewoński) oraz płynną, pozostającą w nieustannym ruchu trupę Teatru Ziemi Mazowieckiej (Piotr Morawski), po ideowy, poddany silnemu liderowi i niemal wyznawczy Teatr Rapsodyczny (Katarzyna Flader-Rzeszowska).

Z drugiej strony, „Monitor ETP" przybliża działalność współczesnych kolektywów, które traktują ramy organizacyjne zaledwie jako stelaż dla działalności pozostającej na pograniczu aktywizmu, osobistej pasji i zawodowego zaangażowania.

Przeprowadzone przez grupę studentek warszawskiej Akademii Teatralnej rozmowy z osobami tworzącymi najnowsze, niezwykle różnorodne formy twórczej działalności kolektywnej, a także reportaż o grupie Sztuka Ciała, wprowadzają w świat wielu osobom ze środowiska teatralnego mało znany.

Trzeci numer „pisma firmowego" Encyklopedii, podobnie jak poprzednie, przynosi też różnorodne materiały niezwiązane z głównym tematem. Znajdziemy w nim serię tekstów prostujących istniejące w dotychczasowej historiografii mylne rozpoznania i mniemania. Tego typu pracom, jak ustalenia Marka Podlasiaka dotyczące historii teatru w Toruniu, rozdzielenie biogramów Ewy i Elżbiety Kryńskich przez Marka Telera czy przypomnienie przez Janusza Legonia dyskusji o „terrorze erotycznym" w teatrach TKKT – „Monitor" oddaje łamy szczególnie chętnie, wysoko ceniąc tego typu „szczególarskie" odkrycia, wymagające cierpliwości i pedantycznej niemal pracy, a często nieznajdujące należnego uznania. W pewnej mierze do tej samej grupy należą też publikowane tu biogramy osób, które dotychczas nie miały swoich sylwetek w ETP, a które stworzyli Grażyna Chmielewska, Andrzej Linert i Piotr Dziewoński.

Nowy numer „Monitora" kontynuuje także zapoznawanie czytelników z notatkami Jerzego Timoszewicza (Magdalena Raszewska) i archiwami polskiego teatru w Londynie (Piotr Dziewoński).

Jest kolejny ze sporządzonych dla Encyklopedii opisów przedstawień (Wanda Świątkowska).

Osobne miejsce zajmuje esej Zbigniewa Majchrowskiego o transgresji w polskiej sztuce współczesnej, zapowiadający kolejną książkę autora, a stanowiący interesujący kontekst nie tylko dla wielu wątków i tematów obecnych w tym numerze naszego pisma, ale także dla dyskusji i sporów, prowadzonych w teatrze i wokół teatru w dzisiejszej Polsce. 

Pismo relacjonujemy także najnowsze i najwyżej cenione dokonania polskiego środowiska badaczy teatru, publikując laudacje dotyczące książek, które były nominowane do nagrody PTBT za rok 2022.

Jest też zupełnie nowy dział „Relacje i korespondencje", żeby szerzej otworzyć nasze łamy i prezentować zainteresowania czytelników. 

Pismo dostępne jest w wersji cyfrowej pod adresem:
https://encyklopediateatru.pl/czasopisma/numer/470/monitor-encyklopedii-teatru-polskiego-2023-nr3

Janusz Legoń
Monitor ETP
15 grudnia 2023

Książka tygodnia

Zdaniem lęku
Instytut Mikołowski im. Rafała Wojaczka
Piotr Zaczkowski

Trailer tygodnia