Witold Gombrowicz

Powieściopisarz, nowelista, awangardowy prozaik, dramaturg i eseista.
Urodził się 4 sierpnia 1904 w Małoszycach pod Opatowem, zmarł 25 lipca 1969 w Vence, koło Nicei
Studia prawnicze w Uniwersytecie Warszawskim, filozoficzne i ekonomiczne w Paryżu. Przez krótki czas aplikant w sądach warszawskich. Następnie poświęcił się wyłącznie pracy literackiej.
W sierpniu 1939 wyjechał do Argentyny, gdzie zastała go wojna. Z początku pracował dorywczo, później 1947-1953 w Banku Polskim w Buenos Aires. Stronił na ogół od polskiej emigracji, z którą się nie rozumiał i nie mógł zdobyć jej uznania. 1963 stypendium w Berlinie, po czym 1964 zamieszkał pod Paryżem i wreszcie w Vence na południu Francji, gdzie zmarł. 1967 otrzymał międzynarodową nagrodę Prix Formentor.
Debiutował zbiorem opowiadań psychologiczno-fantastycznych Pamiętnik z okresu dojrzewania (1933. Wydanie rozszerzone pt. Bakakaj 1957. W innym wyborze 1989 pt. Zbrodnia z premedytacją). Utrzymana w tonie groteski powieść Ferdydurke (1937) zarysowała główne problemy jego twórczości: potęgę formy oraz ról społecznych w stosunkach między ludźmi i w ich psychice.
Do wojny opublikował jeszcze sztukę Iwona, księżniczka Burgunda (1938, wystawienie 1957) oraz nie dokończoną powieść Opętani (druk w gazetach codziennych 1939 pod pseudonimem Zdzisław Niewieski, Paryż 1973, wydanie krajowe 1990).
W Argentynie napisał głośny dramat Ślub (wystawienie polskie 1960) oraz powieść Trans-Atlantyk (1953 wydanie łączne w Paryżu, 1957 wydanie krajowe), w której potraktował satyrycznie polskie stereotypy narodowe i kulturalne. Kolejne ważne utwory to powieści Pornografia (Paryż 1960, 1968) i Kosmos (Paryż 1965, 1986). Bardzo znaczący jest również groteskowo-parodystyczny dramat Operetka (wystawienie w Polsce 1975).
Szeroki wachlarz problemów intelektualno-artystycznych oraz informacji biograficznych przyniósł Dziennik 1953-1956 (Paryż 1957, wydanie krajowe 1986), Dziennik 1957-1961 (Paryż 1962 wraz z Operetką 1986), Dziennik 1967-1969 (1993).
Międzynarodowe uznanie zyskał Gombrowicz pod koniec życia. Liczne przekłady na języki obce oraz inscenizacje w wielu teatrach na świecie. Dzieła zebrane tom 1-10 (Paryż 1969-1990), Dzieła tom 1-10 (1986) w wydaniu krajowym.

Oprac.rk
Źródła: Wiem, Wikipedia

powiązane artykuły:
W związku ze 120. rocznicą urodzin - „Gombrowicz. Ja. Europejczyk" – debata - Instytut Kultury Polskiej Uniwersytetu Warszawskiego - 24 września 202423.09.2024 W 120 rocznicę urodzin pisarza 14.09.2024 (na)RODZINY - we Wsoli - 9. Festiwal „Opętani Literaturą" (na)RODZINY - we Wsoli 31.08.2024 Urodziny Gombrowicza - Muzeum Witolda Gombrowicza we Wsoli zaprasza na Urodziny Gombrowicza.03.08.2024 Witold Gombrowicz (1904 - 1969) - Powieściopisarz, nowelista, awangardowy prozaik, dramaturg i eseista.25.07.2024 Najlepsze debiuty roku 04.07.2024 Iwona, ofiara hejtu 14.05.2024 Potrzebny przełom 23.04.2024 Gombrowicz – geniusz? 17.04.2024 Festiwale, konkursy, koncerty, spotkania i dyskusje - 120 rocznica urodzin Witolda Gombrowicza we Wsoli09.04.2024 Hulajgęba, czyli Gombrowicz na scenie BTL 30.03.2024 Wielkoobsadowy mix teatru aktora i teatru formy - "Hulajgęba" - aut. Witold Gombrowicz - reż. Waldemar Śmigasiewicz - Białostocki Teatrze Lalek25.03.2024 Spotkania z twórczością Witolda Gombrowicza - Teatr Powszechny w Łodzi przygotował cykl spotkań z twórczością Witolda Gombrowicza. 08.02.2024 Muzeum Gombrowicza we Wsoli czeka rozbudowa - Dwa nowe budynki administracyjno-muzealne powstaną na terenie parku w Muzeum Witolda Gombrowicza we Wsoli. 22.12.2023 Można już zgłaszać książki do IX edycji 19.12.2023 Witold Gombrowicz - jedyny polski egzystencjalista - Przy lekturze jednej z książek Roberto Bolano, czyli autora który nigdy nie oszczędza sobie, najróżniejszych, filozoficznych naleciałości w swoich dziełach natrafiłem na fragment, który niezwykle mnie zaintrygowało. 10.11.2023 Uczta wśród masek - "Iwona, księżniczka Burgunda" - reż. Grzegorz Bral - Teatr Polski w Szczecinie19.09.2023 Teatr Powszechny w Radomiu z ministerialnym dofinansowaniem! - 16 Międzynarodowy Festiwal Gombrowiczowski30.05.2023 100 zgłoszeń w VIII edycji 20.02.2023 100 zgłoszeń w VIII edycji 06.02.2023 Z okazji jubileuszu - Telewizyjna realizacja monodramu Andrzeja Seweryna zakończyła obchody jubileuszu Espace Museal Gombrowicz w Vence. 07.11.2022 Zderzenie po gombrowiczowsku 22.10.2022 Cucucú, cuculí, cuculucho... 17.10.2022 Teatry z Polski, Argentyny i Japonii 07.10.2022 O granicach metaforycznych, i dosłownych 02.09.2022 Gombrowicz na językach 23.08.2022 Nominacje do Nagrody Literackiej - 2022 - Nagroda Literacka im. Witolda Gombrowicza we Wsoli - 202225.06.2022 Doskonała powtórka przed maturą! I nie tylko - „Ferdydurke" - reż. Maciej Wojtyszko - Teatr Telewizji Polskiej30.03.2022 Prawie sto książek zgłoszonych do konkursu - 7. Nagroda Literacka im. Witolda Gombrowicza11.02.2022 Można nadsyłać zgłoszenia - 7. Nagroda Literacka im. Witolda Gombrowicza.28.12.2021 Gombrowicz w Berlinie - Plenerowa wystawa „Gombrowicz" otwarta w Berlinie15.11.2021 Gombro i wydawcy w Paryżu - O trudnych relacjach Witolda Gombrowicza z wydawcami i promotorami jego książek23.10.2021 Gombrowicz w Berlinie - Odsłonięto tablicę pamiątkową poświęconą Gombrowiczowi20.07.2021 Otwieramy! - Muzeum Witolda Gombrowicza we Wsoli, czynne w godzinach 10.00 – 17.00.07.05.2021 Ponad sto zgłoszeń - 6. Nagroda Literacka im. Witolda Gombrowicza05.02.2021 Rita Gombrowicz (1935) - Badaczka literatury, wdowa po Witoldzie Gombrowiczu08.01.2021 Zgłoszenia do końca stycznia - 6. Nagroda Literacka im. Witolda Gombrowicza07.01.2021 Będzie dodatkowe wyróżnienie - Nagroda Literacka im. Gombrowicza17.12.2020 Ostatni dzień transmitowany on-line 16.10.2020 Inne historie Witolda Gombrowicza - 50 lat temu zmarł autor "Ferdydurke". 25.07.2019 Pół wieku temu zmarł Witold Gombrowicz - Witold Gombrowicz zmarł 50 lat temu, w nocy z 24 na 25 lipca 1969 roku, w wieku 65 lat.25.07.2019 Mistrz zrywania masek - Witold Gombrowicz był jednym z najciekawszych polskich pisarzy XX wieku25.07.2019 Rozmawiamy z Gombrowiczem - W 50. rocznicę jego śmierci25.07.2019 Ja, paryżofob Gombrowicz - Paryski nie-co-dziennik25.07.2019 Specjalne audycje i słuchowiska w radiowej Dwójce - 50. rocznica śmierci Witolda Gombrowicza24.07.2019 "Ferdydurke" na ekstra liście - Fiński Helsingin Sanomat ogłosił listę uznanych światowych pozycji literatury pięknej04.02.2019 Gombrowicz przydaje się w życiu bardziej niż wielu innych klasyków - Gombrowicz i Życiński29.01.2018 Konkurs na koncepcję wystawienia - adaptacji scenicznej wybranego tekstu Witolda Gombrowicza19.06.2017 Gombrowicze rozdane 05.09.2016 Napisz sobie Gombrowicza... i wygraj konkurs - Muzeum Witolda Gombrowicza we Wsoli07.08.2015 Festiwal dla pokoleń 31.10.2014 Nocny pokaz rękopisu "Kronosa" Gombrowicza - Pokaz "Mamy to na piśmie" - Wydawnictwo Literackie25.10.2013 Intymne zapiski Gombrowicza - Rękopis "Kronosu" w Muzeum Witolda Gombrowicza24.10.2013 Rita Gombrowicz napisze książkę o swoim życiu - Podsumowanie 45 lat życia po śmierci męża Witolda Gombrowicza10.09.2013 Rita Gombrowicz na Imieninach Witolda - w Muzeum Witolda Gombrowicza we Wsoli05.09.2013 Czyżewska i Gombrowicz - losy imigrantów tematem sztuki28.05.2013 Mam nadzieję, że nie nadużyłam jego zaufania09.05.2013 Gombrowicz bez kreacji - "Kronos" - aut. Witold Gombrowicz - Wydwnictwo Literackie09.05.2013 Listy Gombrowicza - Wystawa z okazji 50. rocznicy powrotu pisarza do Europy27.03.2013 Witold Gombrowicz15.02.2010 Muzeum Gombrowicza13.10.2009 Biblioteka nosi imię Witolda Gombrowicza10.10.2009 W sobotę otwarcie06.10.2009 Wtryskarka Gombrowicza 28.07.2009 Sprzeczność to śmierć filozofa, ale życie artysty 25.07.2009 Mistrz zrywania masek 25.07.2009 Czytanie sceniczne Witolda Gombrowicza 15.05.2009 Najciekawsze prezentacje 09.10.2004

Książka tygodnia

Zdaniem lęku
Instytut Mikołowski im. Rafała Wojaczka
Piotr Zaczkowski

Trailer tygodnia