Archiwum - Słowo na dziś
(1886-1974) aktor. Występował początkowo na scenach Lublina, Płocka i Lwowa. W latach trzydziestych związał się z teatrami warszawskimi, gdzie grywał głównie role epizodyczne. Po wojnie pracował w Teatrze im. S. Żeromskiegow Kielcach i Radomiu. W Skolimowie zamieszkał w 1966 roku.
Źródło: G. Michalik, "Hamlet w stanie spoczynku. Rzecz o Skolimowie
(fr. acrobacie) dziedzina sztuki cyrkowej, obejmująca wiele dyscyplin sprawnościowych artystów cyrku (patrz: akrobata(gr. akrobates) artysta cyrkowy, którego sztuka polega na d...), demonstrujących zazwyczaj niebezpieczne ewolucje. Początki sztuki akrobatycznej datują się od antyku; znano ją już w starożytnym Egipcie i Chinach, rozwijano w Grecji (na Krecie ok. 2400 p.n.e. wykonywano skoki przez byka) i Rzymie.
Źródło:http://www.aict.art.pl/slownik/akrobacja/
(1904-1986), aktorka, inspicjentka. Początkowo związana z objazdowym teatrem Artos, następnie w warszawskiej Komedii i w teatrze Lalkaw Pałacu Kultury i Nauki. Nie udało mi sie ustalić daty przybycia artystki do Skolimowa.
Źródło: G. Michalik, "Hamlet w stanie spoczynku. Rzecz o Skolimowie"
Określenie nawiązujące do postaci tytułowej komedii Aleksandra Fredry "Pan Jowialski", będące synonimem prowincjonalnej mentalności, ograniczeń duchowych i tradycjonalizmu.
Lalka teatralna poruszana (od góry) za pomocą nitek lub drucików zawieszonych na tzw. krzyżaku[1]. Każda linka jest przymocowana do innej, oddzielnej części ciała marionetki i przy ruchu krzyżaka są one poruszane.
W przeciwieństwie do pacynki – lalki zakładanej na dłoń – marionetka może przedstawiać całą postać.
(gr. Μελπομένη Melpoménē). W mitologii greckiej, muza tragedii. Przeważnie przedstawiana z teatralną maską w lewej dłoni, prawą opartą na maczudze. Wg innych wersji lewa ręka oparta o skałę, w prawej zaś trzyma tragiczną maskę.
Słownik teatru
(Fr. toupet) 1. brak skromnoci i taktu, przejawiajšcy się nadmiernš miałociš i pewnociš siebie; arogancja. 2. półperuka nakrywajšca wierzch głowy nad czołem. 3. daw. kosmyk włosów u mężczyzn, spiętrzony nad czołem, często celowo dopinany.
Słownik teatru
(fr. thèâtre d'objets, ang. theatre of objects, niem. Theater des Gegenstände, hiszp.teatro de objetos, ros. meamp npeдмema)
Nazwa, którą coraz częściej zastępuje się określenie „teatr lalkowy", uważane za nieco deprecjonujące. Teatr przedmiotu obejmuje zarówno różne rodzaje teatru lalkowego (teatu marionetek), jak i instalacje czy niektóre formy teatru plastycznego. Do teatru przedmiotu zbliżają się przedstawienia, w których przedmioty sceniczne traktowane są równoprawnie z grającym aktorem.
ak
Źródło: Słownik terminów teatralnych
(1717-79) aktor i dramatopisarz angielski, dyrektor królewskiego teatru Drury Lane w Londynie. Uchodził za najwybitniejszego aktora angielskiego XVII w., podziwiany także podczas gościnnych występów we Francji i we Włoszech. Zasłynął rolami szekspirowskimi, zarówno tragicznymi jak i komediowymi, grał m.in. Hamleta, Lira, Makbeta, Ryszarda III. Pisał komedie, które cieszyły się znacznym powodzeniem; był także autorem adaptacji i płodnym tłumaczem.
Źródło: http://www.aict.art.pl/s
(fr; ang. entertainment, incidental ballet, niem. Unterhaltung, Balleteinlage, hiszp. entretenimiento, ros. дuвepmucмeнm)
Rodzaj śpiewno-baletowego lub recytowanego intermedium, włączanego często w XVII-XVIII w. do spektaklu w czasie jego trwania lub na zakończenie przedstawienia. Divertissement posiadało jakby podwójną naturę: jednocześnie nawiązywało i wykraczało poza przedstawianą fikcję teatralną. Zawierało czasem podsumowanie sztuki wskazującej żartobliwie na jej przesłanie moralne, apelowało do przychylności widzów dla sztuki; często włączano do niego popularne piosenki lub arie zawierające przesłanie widowiska i podkreślające optymizm jego zakończenia.
ak
Źródło: Słownik terminów teatralnych
(gr. anagnorismos) chwyt polegający na rozwiązaniu konfliktu przez rozpoznanie bohatera, którego przeszłość była owiana tajemnicą. A. często był wykorzystywany w dramaturgii antycznej, zarówno w tragedii, jak i komedii, np. rozpoznanie Edypa jako ojcobójcy pozostającego w kazirodczym związku z matką w „Królu Edypie" Sofoklesa. A. należał do arsenału środków komediowych w dobie klasycyzmu, np. rozpoznanie syna w „Szkole żon" Moliera (1662) czy w „Weselu Figara" Pierre'a Beaumarchais (1784) i później, aż po czasy współczesne. Do najsłynniejszych scen z wykorzystaniem tego chwytu należy dialog(gr. dialogos = rozmowa), 1. podstawowa forma wypowiedzi w d... Szambelanowej Jowialskiej z Ludmirem pod koniec komedii Aleksandra Fredry Pan Jowialski (1832), który wyjaśnia pochodzenie Ludmira.
Źródło: http://www.aict.art.pl
Miłośnik teatru, zapalony bywalec teatralny.
"Nieliczni teatromani woleliby, choćby rzadko, jechać do Warszawy niż oglądać mniej znanych, prowincjonalnych artystów.
Teatromanem Fredro bynajmniej nie był, siedział u siebie w Bieńkowej Wiszni pod Rudkami i stąd wysyłał komedie."
(Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego)
(1910-1984) aktorka, reżyser. Od 1931 roku należała do zespołu Reduty Juliusza Osterwy, wraz z którym, jako aktorka brała udział w wielu objazdach, głównie ze spektaklami dla młodych widzów. Już przed wojną interesowała się reżyserią, pracowała jako asystent reżysera. Od 1945 roku działała już niemal wyłącznie jako reżyser. Od 1954 roku związana z Toruniem, gdzie zrealizowała ponad sto premier, współtworzyła sukces Teatru im. W. Horzycy. W Skolimowie od 1979, z przerwami.
Źródło: G. Michalik, "Hamlet w stanie spoczynku. Rzecz o Skolimowie"
(1904-1993), aktorka, początkowo także tancerka. Związana ze scenami Dolnego Śląska. Zagrała sporo epizodycznych ról w filmach, m.in. u Tadeusza Konwickiego, Krzysztofa Zanussiego i Krzysztofa Kieślowskiego. Już od wielu lat mieszkając w Domu, zagrała charakterystyczny epizod w "Kontrakcie" (1980) Krzysztofa Zanussiego: staruszkę karmiącą sarenki, spłoszone przez konną kawalkadę nuworyszy. W Skolimowie od 1965 roku.
Źródło: G. Michalik, "Hamlet w stanie spoczynku. Rzecz o Skolimowie"
1) w filozofii: łączenie zwykle niespójnych poglądów filozoficznych, społecznych, religijnych w jedną lub spójną (eklektyzm) całość;
2) w sztuce: zjawisko nierozłącznego występowania elementów tańca, słowa, muzyki, obrazu, np. w sztuce społeczeństw pierwotnych, w rytuale, w sztuce dziecka; charakterystyczne dla sztuki zjawisko zacierania granic gatunkowych. Synkretyzmem posługuje się poezja wizualna, graffiti, poezja dźwiękowa; problem ten podjęła Wielka Reforma Teatru, występował w futuryzmie (teatr plastyków, Cricot, futurystyczny teatr); do synkretyzmu odwoływał się w Teorii Czystej Formy S. I. Witkiewicz; w sztuce współczesnej zjawisko zacierania granic medialnych i zmysłowych (wrażeń) oraz interaktywności w procesach sztuki, np. dramat miesza się z epiką, teatr używa środków i mediów filmowych, fotografia drukarskich, graficznych, rzeźbiarskich i na odwrót, aktywność twórcza wykorzystuje wszystkie możliwości również spoza sztuki i są to działania w pełni uprawnione.
Źródło: Słownik teatru
(z gr. deiktikos- wskazujący; fr. deixis, ang. deixis, deictic, function, niem. Deixis, Zeigart, Demonstrationsart, hiszp. deixis, ros. дeйкcuc)
Słowo greckie oznaczające czynność wskazywania i oznaczania. W lingwistyce deixis oznacza wyrażenie, którego referencję możemy określić jedynie poprzez odniesienie go do sytuacji wypowiadania: miejsca i czasu oraz nadawcy i odbiorcy wypowiedzi. Do form deiktycznych zalicza się zaimki osobowe (ja i ty), przysłówki czasu i miejsca, nazwy własne, a także wszelkie środki mimiczne, gestyczne lub prozodyczne związane z oznaczaniem czasoprzestrzennych elementów sytuacji wypowiadania (Benveniste 1966: 225-285).
Źródło: Słownik terminów teatralnych
Wywodzący się z tragedii antycznej typ rozwiązania akcji polegający na nagłym jej zwrocie wywołanym przez interwencję z zewnątrz. Ceniony nisko jako środek mechaniczny, wprowadzany często zazwyczaj bez przygotowania, bywa wykorzystywany świadomie dla zaznaczenia nieprawdopodobieństwa sytuacji lub zbudowania ironicznego dystansu.
Źródło: Słownik teatru
Różnorodne widowiska ludowe popularne w Chinach od II w. p.n.e. i stanowiące jedno z głównych ogniw rodzimej tradycji teatralnej. Terminem tym obejmowano popisy taneczne i akrobatyczne, a także śpiew i recytacje. Początkowo wykonawcami baixi byli wędrowni artyści, ale stopniowo sztuka ta stabilizowała się, a w 1 poł. VIII w. utworzono dla kształcenia jej wykonawców cesarską szkołę „Sad Grusz" (pierwsza szkoła teatralna na świecie). W efekcie dalszej ewolucji pod koniec IX wieku baixi przekształciły się w style teatralne: północny i południowy (nanxi).
ak
Źródło: Słownik teatru
Ogólna nazwa chińskich przedstawień obrzędowych, seansów egzorcystycznych i szamańskich, w których często biorą udział tancerze w maskach. Ich występy przekształcały się niekiedy w przedstawieniach teatralnych z odrębną fabułą i scenami dialogowymi (np. nuotangxi z chińskiej prowincji Guizhou). Początki nuoxi sięgają XI wieku p.n.e., a tradycja zachowała się do dziś nie tylko w Chinach, ale też w Korei i Tybecie.
Źródło: Słownik teatru
(z gr. práksis- akcja)
W Poetyce Arystotelesa praxis jest akcją rozgrywającą się między postaciami, która zostaje przedstawiona jako ciąg zdarzeń tworzących fabułę. Dramat jest określony jako naśladowanie praxis: „naśladowcze przedstawienie akcji" (Poetyka 1450a).
Źródło: Słownik terminów teatralnych