60 urodziny Grażyny Szapołowskiej

Wystąpiła w ponad 100 filmach, spektaklach teatralnych i serialach

Wystąpiła w ponad 100 filmach, m.in. w "Krótkim filmie o miłości" Kieślowskiego i "Panu Tadeuszu" Wajdy, a także w spektaklach teatralnych i serialach telewizyjnych - 19 września Grażyna Szapołowska kończy 60 lat. - Film jest moim życiem - stwierdziła w rozmowie z PAP.

- Kocham aktorstwo. Film mnie urzekł - ta niepewność lepienia roli z różnych, wyjętych ze środka kawałków scenariusza, dopasowywanie w wyobraźni scen granych niechronologicznie. I rozmowy z reżyserami i spotkanie nowych aktorów (...) to wszystko jest fascynujące - mówiła Grażyna Szapołowska w rozmowie z magazynem "Film" w 2000 roku.

Szapołowska zagrała w ponad stu filmach, a niektóre jej role na zawsze pozostaną w pamięci widzów, choć niekoniecznie aktorki. - Zrobiłam w swojej karierze około 150 filmów i nie ma roli, którą szczególnie pamiętam. Jest tego tak dużo, że miesza się to z moim życiem prywatnym. Film jest moim życiem - powiedziała Grażyna Szapołowska w rozmowie z PAP Life w 2012 roku.

Urodziła się 19 września 1953 r. w Bydgoszczy. Po maturze występowała we Wrocławskim Teatrze Pantomimy Henryka Tomaszewskiego. Karierę aktorską rozpoczęła jeszcze na studiach, występując w spektaklach teatralnych i drobnych rolach telewizyjnych.

W 1977 r. ukończyła Państwową Wyższą Szkolę Teatralną w Warszawie i przystąpiła do zespołu Teatru Narodowego - występowała m.in. w roli księżniczki w "Śnie srebrnym Salomei" Juliusza Słowackiego. Wkrótce jednak poświęciła się karierze filmowej.

- Na początku drogi aktorskiej wiedziałam, że muszę się przebić nie ze względu na urodę, ale dlatego, że bardzo tego chciałam. Miałam nosa do scenariuszy, szczęście do pewnych reżyserów. I jakoś poszło - opowiadała o początkach swojej kariery filmowej w książce "Gwiazdy w zbliżeniu" pod redakcją Jacka Lutomskiego.

Jeszcze podczas studiów Szapołowska występowała w epizodycznych rolach w popularnych serialach telewizyjnych, m.in. "Czterdziestolatku" i "Lalce".

W 1982 r. zagrała w węgierskim filmie fabularnym "Inne spojrzenie" w reżyserii K rolya Makka, zrealizowanym w 1982. Obraz jest ekranizacją powieści Erzs,bet Galgóczi i pierwszym w kinematografii Europy Wschodniej filmem podejmującym temat kobiecej miłości homoseksualnej. Szapołowska wystąpiła w tym filmie u boku Jadwigi Jankowskiej-Cieślak. W 1983 r. zagrała w filmie "Wielki Szu" wraz z Janem Nowickim. Dwa lata później wystąpiła w komedii muzycznej "Lata dwudzieste... lata trzydzieste" w reżyserii Janusza Rzeszewskiego.

Lata 80. to też spotkanie Szapołowskiej z Krzysztofem Kieślowskim; w 1984 r. aktorka zagrała w jego filmie "Bez końca" a cztery lata później w "Krótkim filmie o miłości", gdzie wcieliła się w postać zmysłowej Magdy, uwodzącej młodego, podglądającego ją chłopca. Rola przyniosła jej uznanie krytyki i nagrodę Srebrnego Hugo na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Chicago. Otrzymała także nagrodę za najlepszą rolę kobiecą podczas 13. Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni.

- Kieślowski mówił, że mam talent do bycia na ekranie, że grają moje dłonie, włosy, stopy. A status gwiazdy to wykreowany wizerunek. Trochę przy mojej pomocy, trochę dzięki mediom - komentowała aktorka w 2004 r.

W następnych latach Szapołowska wystąpiła m.in. w "Kronikach domowych" (1997) Leszka Wosiewicza oraz w ekranizacji "Pana Tadeusza" (1999) w reżyserii Andrzeja Wajdy, gdzie wcieliła się w postać Telimeny. - Nie tylko gram Telimenę, ja nią jestem. Lubię ją za dystans do życia i siebie. Jest samotna, ale z wyboru. To luksus dojrzałości - tłumaczyła w 1999 r. w wywiadzie dla "Twojego Stylu". Rola w filmie Wajdy przyniosła jej Polską Nagrodę Filmową za najlepszą rolę kobiecą. Występowała także w produkcjach zagranicznych, m.in. w filmach włoskich, rosyjskich, węgierskich i niemieckich. W 2003 r. aktorka została odznaczona Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski a dwa lata później Złoty Medal Zasłużony Kulturze Gloria Artis.

W 2004 roku powróciła do zespołu Teatru Narodowego w Warszawie z którego została zwolniona dyscyplinarnie w kwietniu 2011 r. Powodem było niestawienie się aktorki na spektakl. Szapołowska w tym czasie uczestniczyła w nagraniu programu telewizyjnego "Jak oni śpiewają", w którym pełniła rolę jurorki.

W ostatnich latach aktorkę można było oglądać m.in. w filmach "Karol-człowiek, który został papieżem" (2005), "Tylko mnie kochaj" (2006), "Ryś" (2007), "Nie kłam kochanie" (2008), "Różyczka" (2010), "1920. Bitwa warszawska" (2011). Szapołowska zagrała także w serialach telewizyjnych: "Układ warszawski" oraz "Rezydencja".

(-)
(PAP)
20 września 2013

Książka tygodnia

Teatr, który nadchodzi
Wydawnictwo słowo/obraz terytoria Sp. z o.o.
Dariusz Kosiński

Trailer tygodnia

La Phazz
Julieta Gascón i Jose Antonio Puchades
W "La Phazz" udało się twórcom z "La ...