"Cyrulik..." 26 lat później

Mimo „sędziwego” wieku, spektakl dysponuje kilkoma atutami. Kierownik muzyczny Agnieszka Kreiner, świetnie przygotowała orkiestrę. Partytura została zrealizowana bardzo precyzyjnie, a uwertura opery wprowadziła słuchaczy w inny świat. Przygotowanie śpiewaków również było na wysokim poziomie. Na szczególną uwagę zasługuje sopran koloraturowy Swietłany Kaliniczenko, obsadzonej w roli Rozyny. Artystka z łatwością wykonywała bardzo trudne przebiegi w wysokich rejestrach. Ciekawy i nośny głos o bogatej barwie idealnie pasował do partii wokalnej napisanej przez Rossiniego. Potr Kowalczyk (doktor Bartolo) i Bogdan Kurowski (Basilo), świetnie sprawdzili się w swoich rolach. Mocne, męskie gęste głosy w zestawieniu z koloraturą Kaliniczenko był trafną decyzją obsadową. Ciekawą kreację aktorską zaproponował również Adam Sobierajski (Hrabia Almaviva), zwłaszcza w drugim akcie zabawnie przerysował rolę. Libretto w tej części daje możliwość pokazania warsztatu aktorskiego śpiewaka. W celu zdobycia Rozyny przebiera się za pijanego żołnierza, a w dalszym biegu akcji za nauczyciela śpiewu, z czego wynikły zabawne sytuację. 

Niestety świat stworzony na scenie był bardzo konwencjonalny i typowy dla formy operowej. Puste gesty i sztuczne zapełnienie przestrzeni muzycznej przez ruch sceniczny śpiewaków wyglądały bardzo groteskowo. Scenografia tkwiła w minionym wieku, a główną jej częścią był dom doktora Bartolo, przypominający domek dla lalek z wesołego miasteczka. Dało się zauważyć kilka dziwnych propozycji reżysera (Henryk Konwiński) jak choćby wchodzący do domu doktora poza wyznaczonymi drogami i scenografią oddział żołnierzy ze sporą armatą. Również podczas arii reżyser nie był wstanie zaproponować ciekawych rozwiązań. W większości scen śpiewacy chaotycznie poruszali się po scenie, jak gdyby byli niewyreżyserowani i improwizowali w tych momentach. Spektakl był pełen gagów i wdzięczenia się do widowni.

Wznowienie spektaklu, którego premiera odbyła się w 1985 roku jest błędem dyrekcji Opery Śląskiej. Ćwierć wieku to bowiem dla teatru cała epoka. Zamiast korzystać z nowych koncepcji scenicznych i nowego spojrzenia na gatunek, mamy do czynienia z inscenizacją zrealizowaną w stylu XIX stulecia.

Opera w Bytomiu powinna wystawić tytułu w nowej inscenizacji, niestety widzowie muszą zadowolić się spektaklem w niezmienionej formie od ponad ćwierć wieku. Taki stan rzeczy na pewno nie sprzyja w rozwoju zespołu artystycznego i nie wpływa korzystnie na gusta melomanów. Zamiast pobudzać i rozwijać horyzonty słuchaczy, instytucja utrzymuje w repertuarze te same tytuły przez wiele lat. Przyczyną owego stanu rzeczy są z pewnością przesłanki natury materialnej. Produkcja tego typu przedsięwzięć jest bardzo kosztowna i teatry nie stać na pomyłki repertuarowe, stąd wieloletnia obecność jednego tytułu na deskach danej opery.

Czy warto wydawać publiczne pieniądze na wznowienie lub utrzymywanie w repertuarze opery przez wiele lat w niezmienionej formie? Odpowiedź jest jasna: nie warto. Widzom należy stawiać wyzwania intelektualne. Nie robiąc tego, po prostu się ich obraża.

Być może nowa premiera Opery Śląskiej – „Don Carlos” Giuseppe Verdiego w reżyserii Waldemara Zawodzińskiego zaspokoi gusta melomanów oraz miłośników sztuki teatralnej i wniesie powiew świeżości na bytomską scenę? Oby!