Alchemia Światła na Wawelu

Alchemia Światła zawitała znów na Wawel w 100. rocznicę odzyskania niepodległości.

„A Ty?
Czy Ty dzisiaj przyjdziesz też?
Tu woła nas ktoś, tu wolność skrada się
Po tym, co się tu działo każdy chyba wie,
Pod drzewem dziś to wszystko zacznie się..."

Alchemia Światła zawitała znów na Wawel, niejako do swoich korzeni, do miejsca, w którym się narodziła w 2015 roku. Swoisty powrót do korzeni w 100 rocznicę odzyskania niepodległości przez Polskę. Wszystko jest tu zatem symboliczne, można odnieść wrażenie, że każdy element tego wielkiego spektaklu jest wielką metaforą i artystyczną koncepcją. Tylko czy aby nie doświadczamy przez to przerostu formy nad treścią? Formy swoją drogą znakomitej. Byłam uczestnikiem tego przedsięwzięcia po raz pierwszy i jestem pod ogromnym wrażeniem włożonej pracy, oprawy, choreografii, zdyscyplinowania artystów i umiejętności ludzi realizujących tą sztukę od strony technicznej. Jednakowoż, że z techniką trochę na bakier, nie stosuję zasady „nie znam się to się wypowiem", ocenić rzetelnie i podjąć się w ogóle mogę krytyki na poziomie tekstualnym. Jako filolog, nawet zasięgając języka technicznego, nie będę wymądrzać się na temat technik i nowoczesnych urządzeń, spokojnie Można powiedzieć, ze po części zrecenzować mogę to wydarzenie z pozycji każdego widza zasiadającego na widowni dziedzińca zamku Królewskiego, czyli w zasadzie tych, dla których spektakl został przygotowany.

Ideą, która przyświeca wydarzeniu jest setna rocznica odzyskania niepodległości. Idea szczytna i stanowiąca ogromne wyzwanie, żeby nie popaść w tendencyjność i naszą martyrologię narodową, tak umiłowaną przez wieszczów romantycznych, a potem przez polonistów katujących młodych obywateli tą beznadzieją, łzami i cierpieniem. Za mało jest w nas nadziei, przychodziła do nas jako narodu falowo i te przypływy i zrywy, niekiedy samobójcze już na starcie, pozwoliły nam dokonać rzeczy trudnych, wydawało by się niemożliwych. Jesteśmy wolnym narodem, wyzwoliliśmy się i budujemy swoją Polskę. I taką wizję trzeba nieść przez pokolenia, nadzieję, energię, upór i wiarę, bo daliśmy radę, bo aktualnie świętujemy 100 lat wolności. Nasi wieszcze od milionów cierpień, cierpieli słownie, czy Mickiewicz walczył w powstaniach, o których tak szumnie pisze? Nie. Częstą wymówka było „wątłe zdrowie". Prawdziwa wiedzę niosą ze sobą żołnierze, zwykli ludzie, którzy faktycznie czynem walczyli o nasz kraj, rozlali swoja krew, łzy najbliższych... Niedawno oglądałam cudowny spektakl „Wolność we krwi", niezwykle wzruszający, przejmujący duszę, nie pozwalający przejść obojętnie. Piękny. Ale o tym innym razem.

Powracając na dziedziniec zamku, elementem, który podobał mi się w tym przedsięwzięciu były kolory i radość, przyćmiona przez wydarzenia, starająca się przebić promykami słońca, ale ta radość, ta barwa korespondowała z nadzieją, z wielkim czynem, z wybuchem urodzaju emocji porywających do walki.

Fantastycznym pomysłem narracyjnym było drzewo przemawiające głosem Jerzego Treli, jednak...umarło śmiercią naturalną w początkowych scenach i spektakl został kompletnie pozbawiony narracji. Nie trzeba było ścinać drzewa, mogło pociągnąć do finału ten spektakl. Tym bardziej, że z tego co czytamy na stronie Alchemii drzewo w zamyśle miało być przewodnikiem po baśniowej krainie. Szkoda, że wypadło z roli, dość kluczowej, żeby choć w klamrę spiąć całość.

Rozumiem, ze treść nie była tu najważniejsza, ale zarówno brak elementarnego przekazu fabuły, płynności i zbudowania dramaturgii niestety ale zagrała na odbiorze. Zbawiennym pomysłem był program rozdawany przed widowiskiem, dzięki któremu można było zorientować się w sytuacji i niejasne fragmenty doczytać. Jednak ideą spektaklu jest odbiór sceniczny, a nie papierowy.

Scena najbardziej wyrazistą, była część IX MRÓZ. SZAROŚĆ DNIA CODZIENNEGO. Oczom widzów ukazała się trójwymiarowa industrialna stocznia, arkady wypełniły się animowanymi postaciami ZOMO, a wraz z nimi nastrój niepokoju i lęku. Nagle wszystko zamarzło, świetna metafora rzeczywistości lat 70' i 80'. Jednak po chwili ta bryła brudnego lodu została rozbita, a nad sceną zaczęła „powiewać" wizualizacja ogromnej płachty Solidarności. Nadzieja. Wolność.

I to chyba tyle uwag, jakie mogę skierować w stronę widowiska, bo pod każdym innym względem dla mnie „świeżaka" alchemicznego było widowiskowo. Wizualna opowieść oraz bogata gra świateł zlokalizowana na wawelskich ścianach świetnie współgrała z artystycznymi występami na żywo. Zespół artystyczny liczył niemal 100 osób, w skład, którego wchodzili niezwykle zdyscyplinowani tancerze, akrobaci, muzycy, a także naprawdę świetni wokaliści, a wśród nich: Dominika Barabas, Sylwia Banasik, Kasia Moś oraz Kuba Jurzyk. Byliśmy świadkami występu multiinstrumentalisty Joachima Mencel, beatboxera – Jakuba "Zgas" Żmijowskiego, miodu do uszu nalał zespół Jelonek z udziałem Pawła Grzegorczyka, wokalisty zespołu Hunter.

To, co mnie urzekło najbardziej i zachwyciło to cudowna choreografia i baśniowe kostiumy, które do spektaklu stworzyła Agnieszka Glińska, założycielka Art Color Ballet. Za projekt oprawy dźwiękowej odpowiadał kompozytor i aranżer Marek "Smok" Rajss, a światłem władał się jeden z najbardziej wszechstronnych realizatorów w Polsce – Grzegorz "Jolo" Barszczewski.

Alchemia Światła to wyjątkowe widowisko multimedialne, łączące nowoczesne sztuki wizualne: trójwymiarowy mapping, pokazy świetlne, muzykę, śpiew i taniec na żywo oraz różnorodne elementy teatru formy. Do przygotowania tego widowiska użyto najwyższej klasy projektory multimedialne, wielopłaszczyznowe animacje i najwyższej jakości dźwięk przestrzenny, tworzące bogate, oddziałujące na wszystkie zmysły artystyczne show. Organizatorem tego projektu był TAURON i oczywiście Wawel, za produkcję zaś odpowiedzialna była firma Visualsupport.

Alchemia Światła jest laureatem wielu prestiżowych, branżowych nagród m.in. Top Event 2015, Top Event 2017, MP Power Awards 2015 za najlepszy event oraz najlepszą oprawę wizualną roku. I pod kątem wizualnym, artystycznym, organizacyjnym ciężko się do czegoś przyczepić, wszystko dopracowane, zsynchronizowane, perfekcyjnie przygotowane i zrealizowane. Natomiast pod kątem treści, a w zasadzie wrażeń tuż po spektaklu – myślę, ze można by to jeszcze dopracować, żeby nadać temu kształt, bo dla mnie było pięknie ale bez polotu, bez wzruszeń, bez tych wewnętrznych drgań duszy, a to poza artyzmem jest równie ważne, żeby widowisko zostało w człowieku, długo po tym jak zgasną ostatnie światła. Ale może za rok?

Monika Sobieraj-Mikulska
Dziennik Teatralny Kraków
2 października 2018

Książka tygodnia

Teatr, który nadchodzi
Wydawnictwo słowo/obraz terytoria Sp. z o.o.
Dariusz Kosiński

Trailer tygodnia

La Phazz
Julieta Gascón i Jose Antonio Puchades
W "La Phazz" udało się twórcom z "La ...