Apel wielkopolskich artystek i artystów

Nie znamy dat otwarcia kolejnych instytucji kultury ani konkretnych wymogów organizacyjnych czy sanitarnych, które będą dyktować zakres i sposoby ich powrotu do regularnej działalności. Nie wiemy, czy i jak zmieni się sposób organizacji artystycznych wydarzeń i kulturalnej edukacji. Nie możemy pracować obecnie ani budować wiarygodnych planów na przyszłość.

Jako artystki i artyści indywidualni, zaliczamy się często do prekariatu kultury i sztuki, pracujemy od projektu do projektu, pozbawieni elementarnego bezpieczeństwa socjalnego, odcięci od większości narzędzi pomocowych, nieobjęci priorytetem zachowania miejsc pracy. Są wśród nas muzycy i kompozytorki, artystki wizualne i twórcy filmowi, dramaturdzy i dramatopisarki, reżyserki i scenografowie, tancerze i choreografki, aktorki i performerzy, poeci i pisarki, kuratorki i tłumacze, rzeźbiarze i projektantki murali, fotografki i animatorzy kultury oraz wiele innych osób, które działają interdyscyplinarnie. Dla większości z nas obecny kryzys oznacza okres co najmniej roczny, jeśli nie kilkuletni. Na pewno będzie on trwał dłużej niż do momentu otwarcia instytucji i przywrócenia wydarzeń, ponieważ programy działań uległy całkowitemu załamaniu - nie wiadomo, czy zawieszone działania zostaną całkiem odwołane, czy przesunięte w czasie, czy to spowoduje przesunięcie późniejszych projektów i jak to wpłynie na budżety poszczególnych inicjatyw. Ostrożne prognozy mówią o tym, że kryzys w branży kulturalnej będzie trwał co najmniej do końca 2021 roku.

Od lat funkcjonujemy w atmosferze niekończącej się rywalizacji o zawsze zbyt małe środki. Właśnie dziś trzeba nam jednak zadbać o solidarność i współodpowiedzialność, by możliwe stało się szerokie uwspólnienie troski o siebie nawzajem. Śledzimy i doceniamy wszelkie dotychczasowe działania władz i instytucji ukierunkowane na wsparcie ludzi pracujących w kulturze. Widzimy jednak potrzebę poszerzenia dialogu o różne środowiska ludzi kultury. Apelujemy więc o nawiązanie rozmów i współpracę pomiędzy Wydziałem Kultury w Urzędzie Miasta Poznania, Komisją Kultury w Radzie Miasta Poznania, Departamentem Kultury w Urzędzie Marszałkowskim i Komisją Kultury w Sejmiku Województwa Wielkopolskiego. Apelujemy o stworzenie wspólnego sztabu antykryzysowego dla wielkopolskiej kultury i sztuki, a także o wprowadzenie do niego osób reprezentujących perspektywę artystek i artystów indywidualnych.

W poczuciu odpowiedzialności i troski dołączamy nasze rekomendacje dotyczące działań antykryzysowych, ukierunkowanych na umożliwienie przetrwania i rozwoju ludziom, którzy współtworzyli i współtworzą wizerunek i tożsamość Poznania i Wielkopolski. Dziś stają oni wobec groźby konieczności zmiany zawodu lub bezrobocia i biedy, nie dlatego, że nie chcą pracować - lecz dlatego, że pracować nie mogą.

Postulat 1. Kultura relacji
Zapowiadane przez Wydział Kultury Urzędu Miasta Poznania badanie środowiska kultury, przeprowadzane we współpracy z Centrum Kultury Zamek, uwzględniające potrzeby osób ją tworzących oraz odbiorczyń i odbiorców, to szansa nie tylko na diagnozę problemów i oczekiwań, ale również okazja na rzetelne zdefiniowanie lokalnego potencjału twórczego, który nie zamyka się wyłącznie w instytucjach. Postulujemy zatem PRECYZYJNE ZMAPOWANIE KULTURY LOKALNEJ, ze szczególnym uwzględnieniem indywidualnych twórczyń i twórców w skali całej Wielkopolski. Potrzebna jest świadomość, ile osób do tego środowiska przynależy i jak bardzo jest ono zróżnicowane. Efektem takiego zmapowania (spisu), mogłaby być oficjalna, wspierana przez samorząd platforma internetowa, zbierająca informacje o artystach (np. biogram, osiągnięcia, przykłady prac, dane kontaktowe), ułatwiająca również potencjalnym pracodawcom lokalnym odnalezienie właściwej osoby.

Postulujemy również, aby w powiązaniu z powyższym usystematyzowaniem informacji Urząd Miasta i Urząd Marszałkowski wydelegowały odpowiednie osoby lub stworzyły nowe komórki dedykowane POMOCY W KONTAKTACH POMIĘDZY INDYWIDUALNYMI ARTYSTKAMI I ARTYSTAMI A INSTYTUCJAMI KULTURY ze szczególnym uwzględnieniem domów i centrów kultury w miastach i miejscowościach oddalonych od Poznania. Kreatywność twórczyń/ów może stanowić bezcenną pomoc w przetrwaniu małych instytucji kultury - przy programowaniu wydarzeń, pracy ze społecznością lokalną, prowadzeniu warsztatów, spotkań, inicjatyw eventowych. Jednak pozostawianie indywidualnych osób oraz niewielkich instytucji samych sobie z koniecznością poszukiwania potencjalnych partnerów grozi utratą sił, czasu i motywacji. Dlatego zwracamy się z prośbą o wsparcie kontaktowe i merytoryczne tak, by urzędy wzięły na siebie rolę inicjatorów lub kuratorów takich kontaktów.

Postulat 2. Kultura wspólnoty
Wedle różnych prognoz lokalne instytucje kultury w najbliższej perspektywie będą musiały adresować swoją ofertę niemal wyłącznie do mieszkanek i mieszkańców okolicy, a nie np. do turystek i turystów. To lokalsi będą ratować ekonomię teatrów, kin i muzeów. Warto, by lokalna wspólnota wybrzmiała również w kontekście angażowania i zatrudniania lokalnych artystów. Dlatego postulujemy szerokie, SYSTEMOWE WSPARCIE ZATRUDNIANIA LOKALNYCH TWÓRCZYŃ/ÓW, Z WYKORZYSTANIEM NARZĘDZI FINANSOWYCH. Oszczędności związane z kosztami podróży i noclegów będą bezdyskusyjne, a Urząd Miasta lub Urząd Marszałkowski mogłyby zainicjować dopłaty do honorariów lub pokrycie składki ZUS w wypadku zatrudnienia przez instytucję, organizację czy firmę osób z Poznania i Wielkopolski. Postulujemy przyjęcie zasady, że pewien procent dotacji instytucji kultury musi zostać przeznaczony na współpracę z lokalnym środowiskiem artystycznym. Zaznaczamy jednak, że w żadnym wypadku nie powinno to oznaczać zerwania umów i ustaleń podjętych wcześniej wobec osób spoza Wielkopolski.

Proponujemy również rozważenie powstania WIELKOPOLSKIEJ KARTY ARTYSTY, która mogłaby działać podobnie np. do Karty Dużej Rodziny. Przede wszystkim oferowałaby zniżki dotyczące komunikacji miejskiej i regionalnej, umożliwiając tym samym artyst(k)om mobilność we współpracy z domami kultury w oddalonych od miejsca zamieszkania ośrodkach. Na zasadach dobrowolności inne podmioty mogłyby w ramach takiej Karty również oferować choćby drobne zniżki.

Postulat 3. Kultura odpowiedzialności
W wielu przypadkach potrzebne jest po prostu bezpośrednie wsparcie finansowe. Bardzo nas cieszy publiczna deklaracja Prezydenta Miasta Poznania, pana Jacka Jaśkowiaka, dotycząca powstrzymania się od cięć wydatków budżetowych przeznaczonych na kulturę. Z uznaniem odnosimy się również do ujętego w poznańskim pakiecie antykryzysowym nowego programu stypendiów twórczych, znoszącego ograniczenia wiekowe. Zwracamy jednak uwagę, że poza stypendiami na realizację projektu, potrzebne są również STYPENDIA LUB REZYDENCJE ROZWOJOWE, które nie będą motywowały dalszej nadprodukcji, lecz zostaną przeznaczone na kształcenie (choćby w zakresie skutecznych i angażujących działań online), rozwój oraz pracę koncepcyjną, zakładającą np. development projektów, których efekt będziemy mogli zobaczyć dopiero po zakończeniu pandemii.
Jednocześnie chcemy zauważyć, że w dziedzinach sztuk zespołowych istnieje potrzeba WSPARCIA NIEFORMALNYCH GRUP ARTYSTYCZNYCH, co pozwoliłoby przede wszystkim zagospodarować potencjał artystyczny osób, które mogą tworzyć tylko w kolektywach, a nie są powiązane w żaden sposób z instytucjami czy organizacjami pozarządowymi.

Zwracamy się z prośbą zarówno do Urzędu Miasta Poznania, Rady Miasta Poznania, jak i do Urzędu Marszałkowskiego i Sejmiku Wojewódzkiego o rozważenie wskazanych tu form wsparcia. Zwracamy się z prośbą do instytucji kultury o to, by lokalne twórczynie i twórców traktowały jak swoje współpracownice i współpracowników, widziały w nich potencjał i inwestycję, i podejmowały działania ich wspierające. Chętnie podejmiemy rozmowy i współpracę przy realizacji systemowych rozwiązań mogących pomóc ludziom kultury.

Podpisały i podpisali:
 Adamczyk Maciej, aktor, reżyser, dramaturg
 Andrzejewski Roman, aktor, twórca teatralny
 Bandura Bartosz, tancerz
 Bąk Anna
 Bąk-Ziółkowska Maria
 Biegowski Bogusław
 Binczewski Wojciech, tancerz
 Bone Ewa, artystka
 Borowski Adam, aktor Teatru Ósmego Dnia
 Bożek Kacper, tancerz Polskiego Teatru Tańca
 Brendel Andrea, tancerka
 Brendel Hanna
 Bromboszcz Roman, artysta
 Brzozowski Adam, kompozytor
 Chmaj Jacek, scenograf Teatru Ósmego Dnia
 Chmielarz Halina
 Choroszy Antonina, aktorka
 Cicheński Krzysztof, twórca teatralny i operowy
 Ciemnoczołowski Grzegorz, aktor, twórca teatralny
 Cienciała Agnieszka
 Cynkutis Anna
 Czech Adam, songwriter
 Czech Jerzy, tłumacz, poeta
 Dadej Sławomir, twórca teatralny
 Dąbrowski Arnold, muzyk, kompozytor
 Dobierska Agata, fotograf
 Domżalska Jagna, historyczka sztuki, kuratorka
 Dys Krzysztof
 Fetler Michał, muzyk, kompozytor
 Forecki Mariusz
 Frycz Maciej
 Gerlach Aleksandra
 Gierach Agnieszka
 Głowacka Paula Maria, aktorka, pedagog teatralny
 Głowiński Marcin, aktor, animator, audiodeskryptor
 Godlewski Stanisław
 Goszczyńska Weronika
 Grdeń Tomek, wokalista, muzyk
 Grenda Janusz, aktor
 Grochowska Paulina, tancerka, animatorka kultury
 Hajkowicz Kajetan
 Halak Daria, fotograf
 Halicki Marcin
 Hałka Julia, tancerka Polskiego Teatru Tańca
 Hładki Cezary
 Janiszewski Tadeusz, aktor Teatru Ósmego Dnia
 Jerzak Rafał, reżyser, operator
 Joniec Michał, muzyk, działacz kulturalny
 Juchacz Ola
 Kaczmarek Ewa, aktorka, twórca teatralny
 Kamińska Anna, fotografka
 Kamińska Katarzyna, animatorka kultury
 Kapral Kuba, twórca teatralny
 Kęszycki Marcin, aktor Teatru Ósmego Dnia
 Khatib Żamila, tancerka, animatorka kultury
 Kiersnowska-Sekulak Maria, wokalistka
 Kijak Ula, reżyserka, pedagożka
 Klebba Katarzyna, muzyk, skrzypaczka, kompozytorka
 Knieć Paulina, tancerka, animatorka kultury
 Kochnowicz-Kann Anna, pisarka
 Kocięba Zbigniew, tancerz Polskiego Teatru Tańca
 Kokosza Aniela, tancerka, pedagożka
 Kolka Iza, scenograf
 Kopyt Szczepan, poeta, muzyk
 Kornatowski Michał, fotograf
 Kos Arkadiusz, aktor, pedagog, animator
 Kosek Julia, scenografka
 Kosmowska Iryna Prakharenka, tancerka, pedagog
 Kowalonek Michał, muzyk
 Kowalski Piotr, muzyk
 Kozubal Ewa, artystka
 Kożuchowski Hubert, aktor, społecznik
 Krenz Anna, artystka, architektka
 Krzyśko Grzegorz, muzyk
 Kulm Jacek
 Kupka Dominik, tancerz Polskiego Teatru Tańca
 Kwaśniewski Marceli, kulturoznawca, dziennikarz, mediator
 Langner Anna, aktorka, producentka, prawnik
 Leś Sebastian, tancerz
 Lipczyńska Irena
 Lipka-Czajkowska Krystyna, rzeźbiarka, animatorka, edukatorka
 Lorenc Kuba
 Łukaszewska Edyta
 Machaj Justyna
 Madej Marta Maria, scenografka, inżynierka papieru
 Makarenko Alisa, tancerka, choreografka
 Malicki Paweł, tancerz Polskiego Teatru Tańca
 Małas Ewa
 Mantas Idalia, kostiumograf
 Marcinkowska Magdalena, tancerka
 Mazik Emilia
 Michnikowska Paulina
 Mikulski Marcin
 Milecka Justyna
 Mleczak Natalia
 Ogoniak Norbert, aktor, animator
 Paluch Paweł, muzyk, kompozytor
 Paluszyńska Justyna, twórczyni teatralna, aktorka
 Pawełska Karolina, aktorka
 Peczyńska Małgorzata
 Piątyszek Marcin, prezes Fundacji Art-on
 Piekarski Jarosław
 Pietrowicz Filip, aktor, ekonomista
 Piguła Ewelina, artystka
 Podworny Mikołaj, aktor
 Postaremczak Filip
 Prasnowski Przemysław
 Prądzyńska Barbara, artystka, pedagożka teatru, animatorka kultury
 Przybyła Michał, tancerz Polskiego Teatru Tańca
 Radwański Adrian, tancerz Polskiego Teatru Tańca
 Rej Danuta
 Romanowski Roman
 Rosochacka Agata, Prezeska Stowarzyszenia Czas Kultury, Przewodnicząca KDO przy Wydziale Kultury UMP
 Rozmianiec Anna
 Rozmianiec Tomasz
 Różalska Halszka, aktor, animator kultury, współtwórca spektakli społecznych
 Rybarczyk Kinga, aktorka, animatorka
 Rzetelska Katarzyna, tancerka Polskiego Teatru Tańca
 Rzetelski Adrian, tancerz, choreograf
 Sahraoui Hacen, aktor
 Sekulak Rafał, wokalista, kompozytor, pedagog
 Siedlecki Wojciech, aktor
 Siejkowski Jarosław, twórca teatralny
 Ska Aleksandra, artystka, prof. Akademii Sztuki w Szczecinie
 Skorupska Paulina
 Skórzyńska Izabela
 Stachowczyk Martyna, scenografka
 Stachowczyk Paweł, aktor
 Strugarek Krzysztof, tancerz
 Strugarek Michał, tancerz
 Szałankiewicz Łukasz (ZENIAL)
 Szatan Sandra, tancerka Polskiego Teatru Tańca
 Szmyt Julia, reżyserka
 Szubski Andrzej, aktor
 Szydłowska Krystyna Lama
 Szymaniak Paulina
 Śledzianowski Artur, aktor, animator
 Śledź Przemysław, muzyk
 Tarasiuk-Andrzejewska Izabella, aktorka, wokalistka
 Tetlak Ewa, scenografka
 Tetlak Piotr, scenograf
 Thesing Roman Wiesław
 Tomaszewska Iwetta
 Tomczak-Boczko Justyna, aktorka
 Trzynoga Patrycja, tancerka
 Urban Krzysztof, scenograf, rzeźbiarz
 Wawrzyńczyk Maria Magdalena, scenografka
 Wieczorek Jakub, tancerz
 Wierzbowski Lech, aktor Teatru im. Wojciecha Bogusławskiego w Kaliszu
 Winnicka Ola
 Wińczyk Hubert, artysta dźwiękowy
 Wińczyk Monika, performerka
 Witoszek Anna
 Wolff Łukasz
 Woźniak Jakub
 Wódczyński Paweł
 Wójciak Ewa, aktorka Teatru Ósmego Dnia
 Wrona Mariola, tancerka, animatorka kultury
 Wróblewska Maria, tancerka, koordynatorka wydarzeń artystycznych
 Wycichowska Paulina, tancerka, pedagog
 Wyrozumska Karolina
 Zakrzewski Dariusz, aktor
 Zakrzewski Maciej, aktor, fotograf
 Zaniewski Mariusz, aktor
 Zaremba Maćkowska Martyna
 Ziajski Adam
 Zimpel Maria