Arcydzieło literatury jidysz

„Dus buch fyn Gan Ejdn / Księga Raju" - aut. Szmul Abo Aberwo - reż. Damian Josef Neć - Teatr Żydowski w Warszawie

„Dus buch fyn Gan Ejdn / Księga Raju"„Dus buch fyn Gan Ejdn. Di wunderleche lebns baszrajbung fyn Szmuel Abo Aberwo"
- „Księga Raju, czyli przedziwne żywota opisanie Szmula Abo Aberwo"

„Księga Raju" napisana przez Icyka Mangera w 1939 roku jest powieścią, która na stałe weszła do kanonu literatury jidysz i opowiada o tęsknocie za miejscem utraconym. Jest jak piękny sen. Manger we właściwym sobie stylu łączy humor, polski folklor oraz wątki z Tanachu i Kabały, a także wplata motywy ze swojej wcześniejszej twórczości.

„Baśń jako gatunek jest podstawą kreowania świata scenicznego naszego przedstawienia. Podążając za myślą Mangera, zdarzenia fantastyczne, które ściśle wynikają z tradycji żydowskiej, np. wątek Dawida i Bat Szewy, Praojców, Adama i Ewy, Anioła Śmierci, odsłaniać będą uniwersalną prawdę o człowieku, jego marzeniach i rozterkach, miłości i rywalizacji.

W naszym pierwszym polskim wystawieniu „Dus buch fyn Gan Ejdn / Księga Raju" w jidysz zależeć nam będzie na wydobyciu piękna mangerowskiego stylu oraz wykreowaniu makrokosmosu, który umożliwi widzom zgłębienie uniwersalnego, ale nieznanego szerszej publiczności świata Mangera" – opowiada reżyser i dramaturg spektaklu Damian Josef Neć, który jest również autorem adaptacji „Dus buch fyn Gan Ejdn / Księga Raju".

Bardzo ważnym elementem inscenizacji będzie muzyka Sławomira Kupczaka i jego nowe aranżacje do wierszy zapisanych w „Księdze Raju". Scenografia projektu Zbigniewa Libery nawiązywać będzie do przestrzeni rozległych dóbr Króla Dawida, szeroko opisywanych w powieści. W warstwie video, które powstanie przy wykorzystaniu sieci neuronowych, będą ilustrowane zjawiska fantastyczne. Część impresji video posłuży jako efekty świetlne, tak jak w poprzednim spektaklu w reżyserii Damiana Josefa Necia „Der Szturem. Cwiszyn / Burza. Pomiędzy" zrealizowanym w Teatrze Żydowskim.

„Dus buch fyn Gan Ejdn / Księga Raju" będzie wielopłaszczyznową opowieścią o przywiązaniu do ojczyzny i tęsknocie za domem. O marzeniu doświadczania boskiego świata i o tym, czy to marzenie warte jest spełnienia.

„Dus buch fyn Gan Ejdn / Księga Raju" w reżyserii Damiana Josefa Necia – prapremiera w jidysz 3 lutego 2023 w Teatrze Żydowskim na scenie gościnnej w Klubie Dowództwa Garnizonu Warszawa.
Na każdym spektaklu będzie dostępne tłumaczenie na język polski.

„Berl: Mir hobn nyszt kejn ander brejre. Mir muzn trugn ynzer szlimazl ejbik. A paskudne wort ot dus wort „ejbik". Wer hot es ojsgetracht?
Yn cy wus?
Nie mamy wyboru, odpowiedział anioł Berł. My musimy wiecznie dźwigać nasze nieszczęście. Paskudne to słowo: wieczność. Kto je wymyślił? I po co ?"
/ I. Manger „Dus buch fyn Gan Ejdn / Księga Raju" /

Ewa Wojciechowska
Teatr Żydowski w Warszawie
5 stycznia 2023

Książka tygodnia

Teatr, który nadchodzi
Wydawnictwo słowo/obraz terytoria Sp. z o.o.
Dariusz Kosiński

Trailer tygodnia

La Phazz
Julieta Gascón i Jose Antonio Puchades
W "La Phazz" udało się twórcom z "La ...