Balet o balecie

"Jezioro łabędzie" - reż. Idan Cohen - 8. Mandala Performance Festival

"Jezioro łabędzie", spektakl dyplomowy Wydziału Teatru Tańca w Bytomiu PWST w Krakowie z choreografią (i w reżyserii) Idana Cohena prezentuje niestandardowe podejście do tego klasycznego baletu. Traktuje go bowiem jako swoisty fenomen kulturowy, unikatowe zjawisko pobudzające artystów do twórczych interpretacji

Spektakl rozpoczyna się występem solistki, której słowo i ruch zapowiadają innowacyjne podejście do posągowego dzieła. Dziewczyna porusza się po scenie niepewnie, z wahaniem i ostrożnością; wydaje się stremowana, choć wysyła do widzów zabawne sygnały, że wszystko jest w porządku. Zawiązanie akcji następuje w momencie, gdy wypowiada słowa: „I want to be a swan”. Zastosowanie tekstu w języku angielskim zdaje się podkreślać uniwersalność dzieła.

Zgodnie ze słowami reżysera „łabędź albo raczej hybrydyzacja zwierzęcia oraz człowieka, męskość i kobiecość, człowieczeństwo i zwierzęcy popęd są inspiracją dla procesu tworzenia”. Istotą scenicznego przekazu staje się jednak przede wszystkim sam taniec i wyzwania, jakie stawia tancerzom współczesny świat. Wykonawcy, występując solo, w parach lub w grupie, przytaczają luźne wypowiedzi na temat dziecięcych marzeń o tańcu, o naturalności ruchu, trudnej drodze do sukcesu, okupionej niekiedy fizycznym bólem. Daleko im jednak od powagi, całość spektaklu utrzymana, jest w lekkim, żartobliwym tonie, a historie ludzkich dramatów opowiadane są z przymrużeniem oka. 

Spektakl jest wspaniale dopracowany pod względem estetycznym. Tancerze noszą stroje w różnych odcieniach fioletu i czerni, tworzą jednolitą grupę, a jednak pozostają wyrazistymi indywidualnościami. Układy choreograficzne łączące to, co najlepsze w balecie i tańcu współczesnym, pozwalają na ukazanie umiejętności każdego z wykonawców. Szczególnym pięknem odznaczają się sceny duetów, przepełnione liryzmem, a równocześnie ukazujące szeroką paletę barw emocjonalnych gier damsko-męskich. 

Tancerze są niejako stale świadomi obecności widowni. Zainspirowani „Jeziorem łabędzim” tworzą dla niej „balet o balecie”, balet autotematyczny. Podchodzą do tematu z dojrzałością, a zarazem z dystansem, który sprawia, że ich taniec staje się zabawą, lekkim, jakby nie wymagającym żadnego wysiłku żartem. Pogodny klimat, jaki tworzy się pomiędzy widownią a sceną sprawia, że spektakl ogląda się z wielką przyjemnością. A dzięki innowacyjnemu podejściu do klasyki to, co znane, nabiera nieprzepartego uroku nowości.

Karolina Augustyniak
Dziennik Teatralny Katowice
19 kwietnia 2012

Książka tygodnia

Twórcza zdrada w teatrze. Z problemów inscenizacji prozy literackiej
Wydawnictwo Naukowe UKSW
Katarzyna Gołos-Dąbrowska

Trailer tygodnia