Bardziej znany na świecie niż w kraju

„Bronisław Piłsudski Was here. Musical na wałki" - reż. Fundacja Pomysłodalnia, Centrum św. Jana w Gdańsku

Muzyczna opowieść o Bronisławie Piłsudskim zapisana częściowo na... wałkach.

W ramach 15. Festiwalu Metropolia jest Okey pokazany będzie spektakl muzyczny o zapomnianym bracie Józefa Piłsudskiego.

Starszy brat Józefa był postacią nietuzinkową i z pewnością jego niezwykłe życie doczeka się ekranizacji. Zanim to nastąpi, Bronisław Piłsudski jest bardziej znany na świecie niż w kraju. Jego badania nad kulturą Ajnów należą do największych dokonań etnograficznych I połowy XX wieku, jego prace należą do najczęściej cytowanych w literaturze światowej z zakresu etnografii i antropologii.

Członek Woli Ludu, organizacji rosyjskich rewolucjonistów, miał za zadanie zdobycie ładunku do bomby, która miała być użyta w do zamachu na cesarza Aleksandra III, karę śmierci zamieniono mu na 15 lat zsyłki. Na Sachalinie poznał kulturę Ajnów, ożenił się z Ajnuską, z którą miał dwoje dzieci – jego życiorys to niecodzienna historia.

„Bronisław Piłsudski Was here. Musical na wałki" to brawurowy spektakl muzyczny w wykonaniu Karoliny Merdy i Krzysztofa Wojciechowskiego. Dwoje aktorów, odgrywając różne postaci (m.in. obu Piłsudskich), przedstawia fragmenty z życia Bronisia (tak go wołano także w wieku dojrzałym) ze szczególnym uwzględnieniem pobytu u Ajnów. Najważniejszym składnikiem całości jest oczywiście muzyka prezentująca wiele kultur muzycznych. Wśród wielu kompozycji szczególną uwagę zwracają utwory inspirowane oryginalnymi i przetworzonymi unikatowymi zapisami Piłsudskiego dokonanymi w 1903 roku, które Broniś wykonał wraz z polskim pisarzem i podróżnikiem Wacławem Kajetanem Sieroszewskim na wyspie Hokkaido. Polscy badacze użyli wówczas najnowocześniejszego fonogramu Thomasa Edisona, za pomocą którego nagrali na woskowych wałkach około 100 rozmów i śpiewów ludności tubylczej.

„Bronisław Piłsudski Was here. Musical na wałki" to wzruszająca podróż dookoła świata w poszukiwaniu miłości i... ojczyzny. To opowieść, która nikogo nie pozostawi obojętnym.

Premiera spektaklu wyprodukowanego przez Fundację Pomysłodalnia miała miejsce podczas finału Konkursu Nurtu Off 41. Przeglądu Piosenki Aktorskiej we wrocławskim Teatrze Capitol 17 czerwca 2021 r.

Bronisław Piłsudski Was here. Musical na wałki. Reżyseria: Piotr Wyszomirski, Scenariusz: P. Wyszomirski i Magdalena Olszewska, Słowa piosenek: M. Olszewska, Muzyka: Krzysztof Wojciechowski, partia skrzypiec w scenie góralskiej: Jarogniew Dąbrowski, Choreografia: Karolina Merda, Kostiumy: K. Merda, Bogumiła Makowska, Alicja Gruca. Projekt i wykonanie lalek: Robert Poryziński i Daria Spychała, Wizualizacje: Łukasz „Rat" Czerwiński, Głos: Andrzej Śledź. Wykonawcy: Karolina Merda, Krzysztof Wojciechowski. Produkcja: Fundacja Pomysłodalnia, premiera: 17 czerwca na Przeglądzie Piosenki Aktorskiej we Wrocławiu, Nurt Off, Scena Ciśnień Teatru Muzycznego Capitol we Wrocławiu. Czas trwania: ok. 80 min.

W spektaklu wykorzystano fragmenty następujących utworów: „Anhelli" Juliusza Słowackiego, „Pan Tadeusz" i „Dziady, cz. III" („Pieśń Feliksa") Adama Mickiewicza, „Abecadło Polskich Dzieci w Krajobrazach" Artura Oppmana. Zacytowano także fragment wywiadu z Józefem Piłsudskim dla „Echo de Paris", w którym Piłsudski mówi o swojej polityce w stosunku do Litwy (połowa lutego 1920 r.). W spektaklu wykonano również fragmenty litewskiej pieśni ludowej „Tai siūbava lingava aganėla".

Fundację Pomysłodalnia prowadzą prosumenci i aktywiści kultury, którzy tworzą sytuacje przyjazne do powstawania inicjatyw niebanalnych. Zapraszamy aktorów zawodowych i offowców do autorskich projektów, w których mówimy o tym, co jest dla nas ważne i czego nam brakuje we współczesnych prezentacjach teatralnych. Ofiarowujemy artystom okazję do sprawdzenia się w nowych sytuacjach i wyzwaniach. Szczególne miejsce w naszym repertuarze stanowią spektakle muzyczne (m.in. „This is not a love song. Miłość ci wszystko wypaczy" – premiera w Nurcie Off na 35 PPA w 2014 r., „Prawdziwa historia śmiechu", „Być jak Charlie Chaplin", „Bigbit"). Osobnym formatem jest Latający Cyrk Idei, w ramach którego uprawiamy teatr interwencyjny („Ostatnia wieczerza", „Slavery still exists"). Od 2002 r. aktywiści fundacji prowadzą zaangażowane medium obywatelskie: Gazetę Świętojańską online.

27 grudnia (poniedziałek), godz. 19:00 - Centrum św. Jana w Gdańsku.

Piot Wyszomirski
Gazeta Świętojańska
23 grudnia 2021

Książka tygodnia

Twórcza zdrada w teatrze. Z problemów inscenizacji prozy literackiej
Wydawnictwo Naukowe UKSW
Katarzyna Gołos-Dąbrowska

Trailer tygodnia