Będzie się działo w Kanie

Wachlarz kulturalnych zdarzeń Teatru Kana

Między 10 a 14 listopada Ośrodek Teatralny Kana ma do zaproponowania cały wachlarz kulturalnych zdarzeń: spektakl czeskiego zespołu o Ukrainie, wernisaż obiektu Bożeny Galant, urodzinowy koncert Dikandy oraz warsztaty tańców bretońskich.

Ośrodek Teatralny Kana

10 listopada, godzina 19, Teatr Kana, „Kurica nie ptica, Ukraina nie zagranica", spektakl zespołu Teď, nádech a leť (Pardubice/Praga, Czechy), wstęp: 15/20 zł

11 listopada, godzina 18, Piwnica Kany, Galeria Półtora Metra: „Na ołtarzu nie/podległości", wernisaż obiektu Bożeny Galant, wstęp wolny

12 listopada, godzina 20, Teatr Kana, Dikanda – trasa XX-lecia oraz premiera albumu „Devla devla" – koncert z okazji 20 urodzin zespołu, wstęp: 35 zł

14 listopada, godzina 18, Teatr Kana, warsztaty tańców bretońskich z Yvesem Leblancem, wstęp: 20 zł (zapisy: paula@kana.art.pl)

Szczegółowe informacje

„Kurica nie ptica, Ukraina nie zagranica"
spektakl zespołu Teď, nádech a leť (Pardubice/Praga, Czechy)

reżyseria: David Zelinka
tłumaczenia z/do języka ukraińskiego i rosyjskiego: Eliza Paś
muzyczne prowadzenie: Zane Perkone, Eliza Paś
na Ukrainę po pieśni i historie pojechali: Eliza Paś, David Zelinka
w przygotowaniu spektaklu brała udział: Karolína Plachá
występują: Zane Perkone, Veronika Slámová, Radim Klásek, David Zelinka, Eliza Paś
czas trwania: około 70 minut
Spektakl jest grany w języku polskim.

Portret życia marnowanego wojną i woli przetrwania. Mozaika złożona ze szczątków losów tych, którzy choć nie weszli w bezpośredni kontakt z wojną, to jednak ta wpływa na ich życie, a także tych, którzy w niej po jednej czy po drugiej stronie, dobrowolnie lub też nie, uczestniczą. Rzeczywistość złożona ze sprzeczności i niedorzeczności, których nie da się osądzać, ale wobec których nie można pozostać obojętnym. Są blisko.
Zamiast dowodzić i przeczyć opiniom, ciekawszym wydaje się zadać pytanie, jak się one formowały. W kontekście środowiska i propagandy, której udało się wtargnąć do ludzkiego życia, poglądy (niemalże) każdego człowieka są zrozumiałe, a poznanie różnych motywacji może prowadzić do osiągnięcia porozumienia.
Praca nad spektaklem rozpoczęła się wyprawą na południową i wschodnią Ukrainę. Pieśniami i historiami dzielili się członkowie etnicznych i religijnych mniejszości w Besarabii (Gagauzowie, Mołdawianie, staroobrzędowcy), pani Ljuba z miasteczka Wiłkowo, młoda kobieta Ira z Tatarbunary, wolontariusze z Czerwonego Krzyża w Mariupolu i anonimowi uchodźcy ze strefy wojennej, siostry Zoja i Katia z wioski Respublika na Donbasie, śpiewaczki z donbaskiej grupy Dyvyna, członkowie grupy Teatr Pereselenca w Kijowie − uchodźcy z wojny, pani Svitlana i pan Serhij – członkowie grupy Drevo i uczestnicy Majdanu oraz anonimowi mieszkańcy Odessy, Mariupolu, wiosek i miasteczek Besarabii.
Kolejne źródła historii, scen i obrazów to reportaże ukraińskich i polskich dziennikarzy, którzy dzięki znajomości środowiska i swojej odwadze mogli wniknąć głęboko w istotę konfliktu i ludzkich losów.

„Grupa Teď, nádech a leť przygotowała nadzwyczaj silną inscenizację Kura nie jest ptakiem, Ukraina nie jest za granicą – mocny polityczny teatr o sytuacji na Ukrainie, wyjątkowy w kontekście czeskiego teatru tym, z jaką wrażliwością i jak konsekwentnie prezentuje przed widzem całokształt problemu, równocześnie nie narzucając mu żadnej opinii. Jest to teatr żarliwy, dojmujący, konsekwentny, a przy tym wyjątkowo szczery. (...)" (Michal Zahálka)

„Czeskiemu zespołowi udało się doskonale oddać niezwykłą złożoność wojennej sytuacji na wschodzie Ukrainy. By ją zrozumieć, poświęcili wiele czasu na podróże do miejsca wydarzeń, rozmawiali z uczestnikami wszystkich stron konfliktu, w efekcie powstał przejmujący, choć niesentymentalny spektakl Slepice není pták, Ukrajina není cizina. Przypominający to, co wprost powiedział Artur Klinau – wojna ukraińska dotyka wszystkich... (...)" (Edwin Bendyk)

„Polityczne z istoty

(...) Zespół Teď, nádech a leť zmierza do swoistej słowiańskiej ciężkości i kuchennego naturalizmu, którego kulminacją jest ugotowany garnek barszczu. Opowiadania zbierane w strefie wojennej na Ukrainie składają się z fragmentarycznych i różnorodnych tekstów i obrazów, które w swoim ogóle nie były zaangażowane za albo przeciw, bardzo wyraźnie natomiast poruszają kwestie ceny, wartości i świadomości, tego jak kruche jest ludzkie życie. Stworzyły o wiele bardziej skomplikowany obraz rzeczywistości, niż ten, który na co dzień pokazują nam media." (Vojtěch Bárta)

Zespół Teď nádech a leť został założony w roku 2010 przez Karolinę Plachą i Davida Zelinkę jako niezależna nierejestrowana grupa, która w ramach swojej działalności zajmowała się tworzeniem przedstawień teatralnych oraz autorskich publikacji przy użyciu niestandardowych technik plastycznych i zastosowaniu oryginalnych formatów.
Od początku działania grupy jej natchnienie stanowiły podróże i spotkania z ludźmi – ich codzienne życie, historie, przyzwyczajenia, wierzenia, pieśni. Inspiracją teatralną była i jest Polska, spotkania z polskimi teatrami i rozmaitość tego, co samo pojęcie „teatr" może oznaczać.
W ostatnich latach główny akcent pracy zespołu przesuwa się na teatr i gatunek dramatu dokumentalnego. Drogi i wyprawy służące za inspiracje pierwotnie nakierowane na miejsca, w których zachowała się tradycyjna kultura, są aktualnie prowadzone w miejsca niespokojne, dotknięte konfliktem (pogranicze turecko-syryjskie, autonomiczny region irackiego Kurdystanu, wschodnia Ukraina). Cel projektów teatralnych to przekazywanie świadectwa, uzupełnienie sprawozdania przekazywanego przez media o punkt widzenia lokalnych uczestników i ofiar konfliktów. Tradycyjna kultura tych obszarów stanowi kontekst dla aktualnej sytuacji, a punktem wyjściowym i jednym ze środków komunikacyjnych, zarówno w poznanych społecznościach, jak i później w przedstawieniach, są pieśni.
Przedstawienia zespołu były prezentowane w Czechach i Polsce, między innymi na festiwalu Next Wave w Pradze, Międzynarodowym Festiwalu Sztuki Opowiadania w Warszawie, na Wiosce Teatralnej organizowanej przez Teatr Węgajty, festiwalu Watch Docs w Polsce, w ramach progamu Teatru Europejskich Regionów oraz w ramach Open Air Program w Hradec Kralove, w teatrach w Polsce (m. in. Teatr Ósmego Dnia w Poznaniu) oraz w licznych teatrach na terenie Czech.
W swoim miejscu spotkań, w Chaloupce v Prokopském údolí w Pradze organizuje warsztaty pieśni i doskonalenia głosu, kameralne festiwale-spotkania „Se usedlo, naslouchalo, hledělo, setkalo se" − „Się usiadło, posłuchało, obejrzało, spotkało się", gdzie motywy tradycyjne spotykają się i splatają z aktualnymi zagadnieniami polityczno-społecznymi. Przedstawienia zespół z chęcią prezentuje również w przestrzeniach nieteatralnych i domowych.

Radim Klásek (Czechy) – tancerz, aktor, performer, nauczyciel tańca; absolwent Konserwatorium Tańca Duncan Center. Występował w wielu tanecznych i teatralnych projektach, m.in. Niebieski Ptak (reż. Štěpán Pácl, chor.: Veronika Knytlová), Open your chest (chor.: Monika Částková, Fanette Pons), Opening Plzeň 2015 – European Capital of Culture (przedstawienie taneczne, reż.: Petr Forman), Kytice (przedstawienie taneczne; chor.: Eva Blažíčková), Requiem (chor.: Lenka Kniha Bartůňková), Dechovka (reż.: Jiří Havelka, chor.: Dora Hoštová), Čarokraj (opera; reż.: Petr Forman, chor.: Veronika Švábová).

Eliza Paś-Dimitrow (Polska) – performerka, śpiewaczka, muzyk; z wykształcenia lingwistka. Pracuje m.in. z technikami śpiewu tradycyjnego, z tradycyjnymi pieśniami słowiańskimi – polskimi, ukraińskimi i rosyjskimi. W podejściu do pieśni pracuje na wielu warstwach (muzyka, pieśń-opowiadanie – przekazywanie znaczenia zapisanego w tekście, język – aspekty fonetyczne i semantyczne danego języka, jego specyfika, rytm, melodia i śpiew). Śpiewała w grupach muzycznych, przez wiele lat, członek Chóru UW, periodycznie współpracuje z Teatrem Węgajty, brała udział przy projekcie Transgresje Ciała (przedstawienie o niepełnosprawności).

Zane Perkone (Łotwa) – śpiewaczka, aktorka; technikę śpiewu oraz opanowanie głosu zyskała, będąc członkiem jednego z najlepszych łotewskich zespołów pieśni tradycyjnych – Saucejas, w którym to uczyła się tradycyjnych pieśni i technik ludowego śpiewu od muzykantów wiejskich. Uczestniczyła w pracy nad rekonstrukcją zanikłych tradycji.

Veronika Slámová (Czechy) – performerka, malarka, aktorka; absolwentka FaVu w Brnie, kierunek: sztuka multimediów. Brała udział w wielu autorskich performansach (solowych i grupowych), m.in. Awaikening Geisha − performans otwierający wystawę, Galeria Narodowa w Pradze, Burlesque geisha – Kto tutaj myśli poważnie, Špálova Galerie, Praga, Žehnání (Pożegnanie) – performans na otwarcie, Meet Factory, Praga, Svatba muslimky s židem oddaných katolickým knězem (Ślub muzułmanki z żydem pobłogosławiony katolickim księdzem) − Vitrína Deniska, Olomouc, Cesta performance (Droga performansu) − czternastodniowy performans z Dariną Alster.

David Zelinka (Czechy) – założyciel grupy, reżyser, performer, tłumacz z języka polskiego (m. in. twórczość Edwadra Stachury); absolwent Wydziału Pedagogicznego w Hradec Kralove oraz Akademii Praktyk Teatralnych w polskim teatrze Gardzienice. Przez długi czas współpracował z Teatrem Węgajty (przedstawienie Woda 2038, Ziemia B − performer; projekt Karawan Południe – przedstawienia i wymiany w centrach teatralnych i wioskach na Węgrzech, w Czarnej Górze i Albanii; kolędowanie, zapusty i wielkanocne wyprawy do pogranicznych wsi, współpraca przy organizacji festiwalu Wioska Teatralna). Performer w przedstawieniu House – Temporarily in Use oraz Dictionary of Dream Hunters Biljany Golubovič. Wprowadzeniem do rozmaitego świata teatru były dla niego seminaria z dziedziny antropologii teatru prowadzone przez dr. Janę Pilátovą.

"Na ołtarzu nie/podległości" wernisaż obiektu Bożeny Galant

To, co jedni uważają za niepodległość, dla innych jest podległością, stąd w tytule nie/podległość. Dla ładu i spokoju w społeczeństwie konieczna jest możliwość odwołania sie do stałych zasad i praw zapisanych w Konstytucji. Wszelkie próby manipulacji wokół niej powodują w społeczeństwie poczucie braku stabilności i bezpieczeństwa.

Bożena Galant – matematyk, absolwentka malarstwa w Akademii Sztuki w Szczecinie. W 2014 roku uzyskała stypendium w Muthesius Kunsthochschule w Kiel. W 2016 roku Niemcy sfinansowali i zrealizowali jej project „Magiczne Lustra". W pracy odwołuje sie do działalności wrocławskiej grupy LUXUS oraz Edwarda Krasińskiego, którzy w działaniach artystycznych wykorzystywali symbole religijne.

Dikanda – trasa XX-lecia oraz premiera albumu „Devla devla" - koncert z okazji 20 urodzin zespołu

Trudno w to uwierzyć, ale Dikanda tworzy, gra, śpiewa, rozwesela i rozrzewnia swoją publiczność od dwudziestu lat. Z tej okazji wyrusza w trasę koncertową z wieloma przystankami, jednocześnie promując swoją najnowszą płytę. Przystanie także u nas, w Szczecinie, w Teatrze Kana, gdzie tak naprawdę powstała, gdzie stawiała pierwsze kroki, gdzie stawała się rodziną. Wygląda na to, że to idealne miejsce, by zaśpiewać Dwudziestolatce „sto lat" na naprawdę wiele szczerych głosów. To będzie niezapomniany koncert.

Skład zespołu: Ania Witczak − śpiew, akordeon; Andrzej Fiś Jarząbek − skrzypce, śpiew; Daniel Kaczmarczyk − instrumenty perkusyjne; Piotr Rejdak – gitary; Grzegorz Kolbrecki − kontrabas; Kasia Bogusz − śpiew; Szymon Bobrowski − trąbka

Koncerty Dikandy to niezwykle emocjonalna podróż po etnicznych brzmieniach, żywiołowe spotkanie pełne energii, charyzmy, prawdziwych uczuć. Charakterystyczne dla Dikandy jest tworzenie nowych słów w tekstach utworów, w ten sposób powstał oryginalny język grupy − „dikandisz". Najważniejszy w twórczości zespołu jest przekaz, który jest relacją między artystami a publicznością.

Dikanda to uznany szczególnie na zagranicznym rynku muzycznym szczeciński zespół grający world music. W swojej twórczości Dikanda stawia na autentyczność stylu – poszukuje nowych nurtów i większość utworów jest oryginalnymi kompozycjami. Muzyczne inspiracje czerpie z tradycyjnych, folkowych brzmień szeroko rozumianego orientu – od Bałkanów, przez Izrael, Kurdystan, Białoruś po Indie. W ich utworach można usłyszeć głównie brzmienia bałkańskie i cygańskie. Zespół istnieje od 1997 roku. Dikanda ma w swoim dorobku 7 płyt – w tym DVD Live nagrywane w zakopiańskim Teatrze Witkacego; setki koncertów (głównie w Niemczech, Austrii i Szwajcarii, ale również w Rosji, Indiach oraz w USA), zdobyli także liczne nagrody − w tym „Płyta roku" niemieckiego czasopisma „Folker" przyznana w 2005 roku za „Usztijo".

Warsztaty tańców bretońskich z Yvesem Leblancem

Yves Leblanc to z całą pewnością jeden z największych znawców tańców i muzyki bretońskiej. Multiinstrumentalista (gra na klarnecie i akordeonie, kataryniarz), nauczyciel tańców bretońskich, tańców towarzyskich, gry na klarnecie, śpiewu i śpiewu do tańca. Odkrywca licznych dzieł kultury tradycyjnej. Prowadzi kursy dla nauczycieli tańców bretońskich oraz warsztaty we Francji i w całej Europie. W swojej karierze nagrał kilkanaście płyt. Koncertuje wraz z Mikiem Jamesem, z Jean-Luc de Mouelem w grupie N.A. Beaux, z Aureliem Belerem w grupie YA, z Matthiasem Colletem i z Bernardem Loffetem.

 

(-)
Materiał Teatru
8 listopada 2017

Książka tygodnia

Teatr, który nadchodzi
Wydawnictwo słowo/obraz terytoria Sp. z o.o.
Dariusz Kosiński

Trailer tygodnia

La Phazz
Julieta Gascón i Jose Antonio Puchades
W "La Phazz" udało się twórcom z "La ...