Cesarz, który chciał być Bogiem

"Kaligula" na festiwalu Malta

Recenzja spektaklu "Kaligula".

Za sprawą rzymskiego kronikarza Swetoniusza, Kaligula stał się wcieleniem zła i rozpusty. Patologiczna żądza krwi, rozwiązłość, kazirodcze stosunki z siostrą Drusillą - oto rzymski imperator. Słoweński reżyser Tomaž Pandur pokazał drugą twarz złowrogiego cesarza, taką, jaką w swoim dramacie przedstawił Albert Camus. 

Camus postanowił napisać "Kaligulę" po lekturze "Żywotów dwunastu cezarów" Swetoniusza. Książkę pożyczył mu jego profesor Jean Grenier. Ten sam egzemplarz trafił wcześniej do chorego rzeźnika, a ten tak zachwycił się opisywanymi okrucieństwami, że od razu wyzdrowiał. Francuskiego pisarza zachwyciło jednak zupełnie coś innego. W rzymskim cesarzu zobaczył egzystencjalistę, buntownika walczącego o wolność. Tym samym tropem idzie Pandur. Jego Kaligula, przekonany o absurdzie życia, czyni je jeszcze bardziej niezrozumiałym. Mierzi go poukładane, spokojne, bezpieczne życie, a swych poddanych chce wytrącić z ich zakłamanej równowagi - sprowadzić na ziemię, upodlić, doświadczyć nieuzasadnionym, niezawinionym cierpieniem, uwolnić. - Całkiem po prostu odczułem właśnie swoją bezsilność. Ten stan rzeczy wydaje mi się niezadowalający - mówi Kaligula. To bezsilność wobec życia, losu, przeznaczenia. A Kaligula chce niemożliwego, chce być Bogiem.

Cherea, trybun wojskowy, główny przeciwnik Kaliguli, staje się u Pandury obrońcą starego porządku. Filozofia Kaliguli nie może dłużej trwać, ludzie nie są zdolni do życia w świecie, w której nawet najbardziej żałosna myśl może zmienić się w rzeczywistość 

To był chyba najefektowniejszy wizualnie spektakl pokazany w tym roku na Malcie. Wielkie, przesuwające się bloki skalne, kaskady wody rozpryskiwane uderzeniami bata, krew tryskająca z ust, półnagie ciała i dystyngowana elegancja. A w tle szaleńczy śmiech cesarza Kaliguli, który chciał dobrze, a wyszło jak zwykle.

Michał Gradowski
Gazeta Wyborcza Poznan
29 czerwca 2009

Książka tygodnia

Teatr, który nadchodzi
Wydawnictwo słowo/obraz terytoria Sp. z o.o.
Dariusz Kosiński

Trailer tygodnia

La Phazz
Julieta Gascón i Jose Antonio Puchades
W "La Phazz" udało się twórcom z "La ...