Córczyzna
"Utwór o Matce i Ojczyźnie" - reż. Jan Klata - Teatr Polski we WrocławiuUtwór Bożeny Keff to dzieło totalne. Relacje matka-córka, ojczyzna-Polak/Polka, mężczyzna-kobieta, prawodawca-niewolnik opowiada za pomocą odwołań do antycznej tragedii, oratorium, lamentu, eposu, przez sięganie do ojczyzny i synczyzny Gombrowicza i po motywy z popkultury
Klata wyszedł od zdania: "Siedzę z matką na bagnach Missisipi", i osadził swój spektakl w bagiennych oparach, przywołujących cały wachlarz skojarzeń z kulturą afrykańskich niewolników w Ameryce. W tej scenerii odprawiane są dwa przeciwstawne rytuały: rytuał matki, ojczyzny i władcy, oraz buntowniczy kontrrytuał córek, kobiet i niewolników, walczących o prawo do głosu, do własnej historii, narracji i życia.
Wielkim osiągnięciem zarówno autorki, jak i twórców spektaklu jest zespolenie w jeden organizm wszystkich poziomów opowieści, wszystkich jej odcieni. Ocalona z Holocaustu matka zarażająca córkę swoją wojenną traumą, czyniąca ją niewolnikiem swojej wizji świata, zmuszająca ją do uczestnictwa w codziennym, niekończącym się rytuale chorej pamięci jest jednocześnie ojczyzną - Polską - zniewalającą swoich obywateli do obchodzenia kolejnych krwawych rocznic i odprawiania żałob narodowych, ale jest też patriarchalną kulturą wpychającą kobiety w grottgerowskie czarne suknie polskich wdów, w role biernych świadków tworzonej przez mężczyzn historii.
Córka zaś jest walczącą o głos niewolnicą, która według matki "z niczym nie ma niczego wspólnego", wciąganym przez bagno matczynych opowieści Frodo Bagginsem, Ellen Ripley z "Obcego - ósmego pasażera Nostromo" z zagnieżdżoną w sobie matką-alienem. Jest córką-kobietą-niewolnicą z twarzą - maską wojownika i z afrykańską fryzurą odprawiającą rytuały buntu i wolności. Kinga Preis, Anna llczuk, Paulina Chapko, Dominika Figurska, Halina Rasiakówna i Wojciech Ziemiński są genialnymi aktorami, śpiewakami i tancerzami rytuałów Keff i Klaty. Współtwórcami jednego z najinteligentniejszych, najbardziej przemyślanych i najbardziej poruszających polskich spektakli ostatnich lat.
