Czerwiec, 2020, cd

W Trzech Zdaniach

TVP Kultura to program publiczny, jeden z nielicznych, po którym nadal możemy oczekiwać czegoś dobrego i smutno, że podobno rzadko go odwiedzamy, ale cóż kultura umiera. A dzisiaj uczta: „Sędziowie" Wyspiańskiego w reżyserii Konrada Swinarskiego, filmowa wersja spektaklu z 1974 roku, prawie sprzed pół wieku.

Powie ktoś (bo tacy się znajdą!) muzealne przedstawienie, archaiczne aktorstwo, ale daj nam Boże takie muzeum: zdjęcia i światło Edwarda Kłosińskiego wcale myszką nie trącą, podobnie muzyka Stanisława Radwana, a prowadzeni ręką mistrza Swinarskiego Wiktor Sadecki (Samuel), Jerzy Trela (Natan), Elżbieta Karkoszka (Jewdocha), Bolesław Smela (Dziad), Jerzy Nowak (Jukli), Jerzy Radziwiłowicz (Urlopnik) i in. prezentują kunszt taki, że można tylko pożałować, iż dzisiejszy świat lansu i celebry tak chętnie porzuca prawdziwe wartości. (23.06.)

***
Dzisiaj, około 12tej na TOK-u rozmowa z naczelnym redaktorem Polityki, Jerzym Baczyńskim i zawieszone w próżni pytanie, prawdziwie retoryczne, bo nie tylko ja nie potrafię znaleźć na nie odpowiedzi: co stało się z naszym społeczeństwem? Jest do bólu nacjonalistyczne, homofobiczne, przekupne, skłócone, wasalskie, antysemickie, naiwne i bezmyślnie. Nasza skomplikowana historia uczy, że takie cechy posiadaliśmy niejednokrotnie (nie my jedni), w różnym wyborze i w różnym natężeniu, ale jednocześnie święciły triumfy wspólne zrywy, momenty narodowej chwały, kiedy jako naród BYLIŚMY, teraz chyba przestaliśmy być, dlaczego??? (26.06.)
***
Zawsze pod koniec czerwca krakowski Kazimierz rozbrzmiewał muzyką żydowską graną (i śpiewaną) przez najwybitniejszych wykonawców z całego świata. W tym roku z winy pandemii koronawirusa ten niezwykły festiwal nie odbył się, ale gdzieś tam nad pustymi ulicami, nad synagogami unosił się duch niedawno zmarłego wielkiego klezmera Leopolda Kozłowskiego, który doprowadził do perfekcji i podniósł do rangi prawdziwej sztuki galicyjską wersję muzyki równoprawnej brzmieniowo i znaczeniowo z pięknymi tekstami poetyckimi w jidysz, ucząc jej zasad sporą grupkę kontynuatorów. I chwała Halince Jarczyk, która – żeby to wszystko nie odeszło w zapomnienie – zorganizowała dzisiejsze spotkanie Krakowskiego Salonu Poezji online, a były i poetyckie strofy, były pieśni, było podniośle i wzruszająco! (28.06.)
***
Karty zostały już chyba rozdane, ale rozstrzygnięć ostatecznych jeszcze nie ma i czekają nas dwa tygodnie politycznych przepychanek, gdzie nawet koronawirus może być wykorzystywany do celów wyborczych, a próbkę stylu debaty mieliśmy już w kilka godzin po ogłoszeniu sondażowych wyników. Przyznam, że jestem tym wszystkim zmęczony (jak wielu, wielu z nas), ale przede wszystkim przerażony. A potem pozostanie refleksja na poły filozoficzna, trochę a rebours: każde stado, każda zbiorowość, każde społeczeństwo, wreszcie każdy naród ma takiego pasterza na jakiego zasługuje! (29.06.)
***

Krzysztof Orzechowski
Dziennik Teatralny
30 czerwca 2020

Książka tygodnia

Ziemia Ulro. Przemowa Olga Tokarczuk
Społeczny Instytut Wydawniczy Znak
Czesław Miłosz

Trailer tygodnia