Demony wojny

"Osaczeni" - reż: Małgorzata Bogajewska - Teatr im. Jaracza w Łodz

Bez aluzji politycznych, za to o olbrzymim dramacie ludzi, którzy zetknęli się pośrednio i bezpośrednio z piekłem wojny. O tym właśnie przyjechali opowiedzieć artyści z łódzkiego Teatru im. Jaracza. Zaszokowali i poruszli bielską publiczność III edycji Wiosennego Festiwalu Teatralnego.

Wizja reżyserska Małgorzaty Bogajewskiej zdaje się krzyczeć, że brutalizm i okrucieństwo nie przeminęły wraz z II wojną światową. Każda walka, nawet ta o najmniejszym zasięgu wyrządza ogromne krzywdy. 

Spektakl "Osaczeni" zatem to doskonałe studium psychologiczne człowieka zniszczonego doświadczeniem wojny - Wesołego i… tego, który na wojnie nie był - Łarika. I jeden i drugi nie umieją poradzić sobie z przeszłością. Łarika (Sambor Czarnota) trawią wyrzuty sumienia (bo przecież wszyscy jego rówieśnicy – tylko nie on -szli walczyć), a Wesołego ciągle nawiedzają wspomnienia. Obaj upijają się spirytusem, palą papierosy, zażywają narkotyki. A wszystko po to, by choć na chwilę zapomnieć.

Wesoły (w tej roli Kamil Maćkowiak) ciągle przypomina sobie, jak w czasie trwania działań wojennych musiał „myć, ubierać i wkładać do grobu trupy”. To odcisnęło trwały ślad na jego psychice. Dotarło też do niego to, że paradoksalnie wreszcie nie ma się czego bać. Ani Bóg, ani śmierć nie jest straszna po tym, co przeżył. Bohater zdaje się mieć świadomość tego, że jest wybrańcem – on jako jedyny ze swych przyjaciół nadal żyje. Nie umie jednak wykorzystać tej „szansy”. Zresztą, czy w ogóle jest możliwe, tak zwane normalne życie po doświadczeniu wojny?  

Na uwagę zasługuje wymowna gra aktorska. Momentami jednak artyści przedobrzyli, a tym samym przerysowali swoje postaci. Najbardziej wiarygodny okazał się student PWSFTviT – Dobromir Dymecki. Budził autentyczny strach swoją postawą i stylem bycia. Nie musiał nic mówić, a i tak tryskał brutalnością.

Spektakl udowadnia, iż nie ma się co łudzić, że koniec wojny oznacza powrót do normalności. Walka bowiem toczy się dalej, w urojeniach żołnierzy i lękach cywilów.

Anna Hazuka
Dziennik Teatralny Bielsko-Biała
8 czerwca 2009

Książka tygodnia

Białość
Wydawnictwo ArtRage
Jon Fosse

Trailer tygodnia