Dziecko ma prawo do szacunku

Ma prawo do swoich rzeczy. Ma prawo do swojego miejsca. Ma prawo nie mówić, nie wyjawiać. Ma prawo do swoich tajemnic. Ma prawo do każdej chwili swojego życia. To jest jego życie. Ma prawo się bawić, porozmawiać z psem, pograć w piłkę, dokładnie obejrzeć obrazek. To jego czas. Ma do niego prawo. Ma prawo być. Tym, czym jest. O tym jest ten spektakl. Oraz o lesie i o dzieciach w lesie, którym te prawa odebrano. To las bezprawia.

Dlaczego Janusz Korczak wykreślił część osiemnastego rozdziału „Kajtusia Czarodzieja"? Bo było w nim to, co najstraszniejsze i dzieci się bały. Co jest najstraszniejsze? Od tego pytania zaczyna się historia „Zakazanych dzieci". Odpowiedzi szukamy wraz z dziećmi próbującymi przebrnąć przez las. Jest zimno, coraz zimniej. Czy słońce w końcu wzejdzie?

Artur Pałyga
Przypadająca w roku jubileuszowym Banialuki 80. rocznica śmierci Janusza Korczaka stała się dla teatru impulsem do stworzenia wielowymiarowego projektu wokół Korczaka. Naszym celem nie było jednak odnoszenie się tylko do historii, lecz również próba odpowiedzi na pytanie: Co zrobiłby Korczak, gdyby żył współcześnie? Gdzie byłby dzisiaj?

Dramat Artura Pałygi Zakazane dzieci – opowieść korczakowska został napisany specjalnie dla Banialuki i zaprezentowany w formie czytania performatywnego w 2021 roku w ramach projektu Banialuka, Korczak, Dom. Reżyserii spektaklu, podobnie czytania, podjęła się Anna Augustynowicz, muzykę skomponował Jacek Wierzchowski, scenografię Marek Braun projekcje wideo stworzył Wojciech Kapela. Spektakl jest opowieścią o nieustannym dążeniu do wolności. O poszukiwaniu dziecka w sobie. O samotności. Jest podróżą po dzieciństwie, którą czasami chcemy pamiętać, a czasami wolimy zapomnieć.

W Banialuce poznajemy Korczaka, o którym nie przeczytamy w biografiach. To nie jest spektakl faktograficzny. To spektaklach o dzieciach i niekończącej się presji spełniania oczekiwań.

W ramach tego samego projektu powstało słuchowisko radiowe Kajtuś czarodziej (adaptacja Artur Pałyga, reżyseria Paweł Łysak, muzyka Krzysztof Maciejowski), realizowane wspólnie z Polskim Radiem Katowice – emisja odbyła się 1 czerwca 2022 roku z okazji Międzynarodowego Dnia Dziecka. Całość działań wokół Korczaka uzupełniły warsztaty dramatopisarskie pn. Ręki dzieło – warsztat pisania sztuk, prowadzone przez Artura Pałygę (skierowane do młodzieży), oraz warsztaty Prawa dziecka nie bolą (dla dzieci, młodzieży, rodziców, opiekunów prawnych i nauczycieli), które poprowadzi Barbara Janina Sochal, przewodnicząca Polskiego Stowarzyszenia im. Janusza Korczaka.

Partnerami projektu są: Polskie Stowarzyszenie im. Janusza Korczaka, Muzeum Treblinka. Niemiecki nazistowski obóz zagłady i obóz pracy (1941–1944), Gmina Wyznaniowa Żydowska w Bielsku-Białej.

Sfinansowano ze środków Fundacji PZU.
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach programu Narodowego Centrum Kultury Kultura – Interwencje. Edycja 2022.