Ekscentryczna awangarda

Reżyserka Anna Smolar niekonwencjonalnie podeszła do sztuki napisanej w latach 40. ubiegłego wieku przez Jeana Giraudoux. Zgodnie z zamysłem francuskiego dramaturga na białostockiej scenie dobro wygrywa ze złem, cnota z występkiem. Nie zobaczymy tu jednak podstarzałej starej panny skoncentrowanej na własnym utopijnym świecie. Główna bohaterka to współczesna, niegodząca się na nieszczęście efemeryczna kobieta uwięziona w ciele mężczyzny. Uwielbia szale boa, ćmi papierosa jednego za drugim, zalotnie trzepocze rzęsami. 

Aurelia - powszechnie znana jako wariatka z Chaillot - jej przyjaciółki (Aleksandra Maj, Agnieszka Możejko-Szekowska i Justyna Godlewska-Kruczkowska) z całym zastępem nieprzypadkowych osobowości: Pomywaczką Inną (gościnnie Agnieszka Maracewicz), Kelnerem (Jerzy Taborski), Śmieciarzem (Krzysztof Ławniczak), Głuchoniemą (Katarzyna Mikiewicz), Kanalarzem (Franciszek Utko) i Terrorystą (gościnnie Maciej Narwocki) staje do walki z bezdusznymi wydobywcami ropy naftowej (Tadeusz Sokołowski w roli Prezesa, Piotr Półtorak- Geolog, Sławomir Popławski - Doradca i Bernard Maciej Bania -Aktor). Niekonwencjonalna, kreująca rzeczywistość, niegodząca się na nieszczęście kobieta z pomocą przyjaciół postanawia ratować świat. Obmyśla dwuznaczną intrygę. Jej ambiwalentność dotyczy środków po jakie sięga Aurelia. Czy to co robi na pewno jest moralne i dobre?

Akcja rozgrywa się w industrialnej, bardzo wymownej scenografii, którą stworzył Kobas Laksa -artysta sztuk wizualnych, filmowiec, fotograf. Przestrzeń sceny szczelnie wypełnił rurami, szafeczkami, tajemniczymi skrytkami, klatką i beczkami zapewne wypełnionymi ropą naftową. Taki zestaw robi ogromne wrażenie na widzu. Podobnie jak przedziwne pomysły kostiumowe Anny Nykowskiej, która na kapeluszu Kwiaciarki umieściła cały stragan kwiatów, a Głuchoniemej "zasznurowała" usta. Każda postać ma idealnie dobrane kolorystycznie i przyciągające wzrok stroje. Każda z nich jest także autentyczna i wyrazista. Tu nie ma kiepskiej roli. W galerii oryginalnych postaci najbardziej wyróżnia się Aurelia, którą gościnne gra Hubert Podgórski. Poza tym, że świetnie sobie radzi na scenie w niebotycznie wysokich butach, bezbłędnie oddaje charakter swojej bohaterki. Nie przerysowuje jej, ani nie spłyca. Doskonale celebruje każdy ruch, gest i słowo. Ogląda się go - tudzież ją - z autentycznym zachwytem.

Poszczególne sceny dobrze podkreśla też psychodeliczna i nerwowa muzyka w połączeniu z interesującą grą świateł (dzieło Rafała Paradowskiego).

"Wariatka z Chaillot" ma w sobie dużo uniwersalizmu, bowiem od 70 lat problemy bohaterów wciąż są aktualne. W białostockiej wersji nie brakuje współczesnych akcentów, typowej awangardy. Na scenie Teatru Dramatycznego rozgrywa się nie tylko utopijna opowieść o ratowaniu świata, walce dobra ze złem. Tu rodzi się znacznie więcej pytań, chociażby konsekwencje rewolucji czy problem transwestytyzmu, czym dla nas współczesnych jest wariactwo. Zmierzą się z nimi jednak tylko cierpliwi widzowie, których nie zniechęci zagmatwana  i nudna pierwsza część spektaklu. Niektóre niezrozumiałe sceny bezdyskusyjnie wymagają reżyserskich cięć. Ostatecznie to jednak doskonała realizacja dająca dużo do myślenia.