Eugenio Barba

W 1954 roku Barba wyemigrował do Norwegii, gdzie pracował jako spawacz i marynarz. W 1961 roku przyjechał do Polski jako stypendysta UNESCO, aby studiować w warszawskiej PWST. W latach 1962–1964 współpracował z Teatrem Laboratorium, m.in. jako asystent Jerzego Grotowskiego podczas przygotowań Akropolis wg Stanisława Wyspiańskiego oraz Tragicznych dziejów doktora Fausta wg Christophera Marlowe’a. Na bazie tych doświadczeń napisał pierwszą książkę poświęconą teatrowi Grotowskiego – Alla ricerca del teatro perduto (W poszukiwaniu teatru straconego, Padwa 1965).

W Odin Teatret (a także w Theatrum Mundi Ensamble) Barba wyreżyserował 65 przedstawień, wśród nich: Dom mojego ojca (1972), Przyjdź! A nasz będzie dzień (1976), Popioły Brechta (1980), Ewangelia z Oxyrynchos (1985), Talabot (1988), Kaosmos (1993), Mythos (1998), Sen Andersena (2005), Ur-Hamlet (2006). Odin wielokrotnie prezentował spektakle w Polsce, m.in. we Wrocławiu (na zaproszenie Ośrodka Grotowskiego), Warszawie i Toruniu.

Pierwsza sesja ISTA odbyła się w 1980 roku w Bonn. Ostatnia, jak dotąd, zorganizowana we współpracy z Ośrodkiem Grotowskiego, zrealizowana została w kwietniu 2005 roku w Krzyżowej i we Wrocławiu. „ISTA – pisze Barba w eseju Teatr eurazjatycki, czyli szansa zamieszczonym w jego książce Theatre. Solitude, Craft, Revolt (podał do druku Lluís Masgrau, wyd. pol. Teatr. Samotność, rzemiosło, bunt, przełożyli Grzegorz Godlewski, Iwona Kurz, Małgorzata Litwinowicz-Droździel, redakcja przekładu Grzegorz Godlewski, Leszek Kolankiewicz, Instytut Kultury Polskiej UW, Warszawa 2003) – pozwala mi gromadzić mistrzów teatru z Zachodu i z Azji, porównywać najbardziej rozbieżne metody pracy i sięgać w głąb, do wspólnego podłoża techniki – wspólnego bez względu na to, czy pracujemy na Zachodzie czy na Wschodzie, czy zajmujemy się teatrem «poszukującym» czy tradycyjnym, sztuką mimu, baletem czy tańcem nowoczesnym. To wspólne podłoże stanowi domenę działania preekspresywnego. Na tym poziomie aktorzy angażują swoją energię w zachowania poza-codzienne i w ten sposób modelują swoją «obecność» wobec widza. Poziom prekspresywny opiera się wszędzie na podobnych zasadach, nawet jeśli służą one skrajnie odmiennym sposobom ekspresji, które odróżniają od siebie poszczególne tradycje i aktorów”.

Za działalność artystyczną i naukową Barba otrzymał 8 doktoratów honorowych od uniwersytetów m.in. w: Århus (Dania), Ayacucho (Peru), Bolonii (Włochy), Hawanie (Kuba) i Warszawie (2003). Zasiada w radach redakcyjnych i naukowych: „TDR: The Journal of Performance Studies”, „New Theatre Quarterly”, „Performance Research”, „Teatro e Storia”. Opublikował wiele książek, z których po polsku ukazały się: Ziemia popiołu i diamentów. Moje terminowanie w Polsce (Ośrodek Grotowskiego, 2001), wspomniana: Teatr. Samotność, rzemiosło, bunt, zredagowana z Nicolą Savaresem Sekretna sztuka aktora. Słownik antropologii teatru (Ośrodek Grotowskiego, 2005) i Canoe z papieru. Traktat o Antropologii Teatru (Instytut Grotowskiego, 2007).