Fotografia z Hitlerem

„Maryla – ku przestrodze" - scen. Agnieszka Mikulska - reż. A. Rozmianiec, A. Mikulska, T. Rozmianiec - Teatr Fuzja w Poznaniu - Republika Sztuki Tłusta Langusta

„Maryla – ku przestrodze" to zaskakujący swoją formą monodram, który hipnotyzuje ruchem i fascynuje bogactwem ekspresji. Sztuka przedstawia historię jednego gestu, będącego wyrazem buntu i niezgody na rasizm oraz łamanie praw człowieka.

Spektakl opowiada historię Marii Kwaśniewskiej, polskiej lekkoatletce - brązowej medalistce igrzysk olimpijskich w Berlinie w rzucie oszczepem w 1936 r. - która jako jedyna z zawodniczek nie wykonała nazistowskiego gestu pozdrowienia Hitlera. Jej kontestacja zwróciła uwagę całego świata, sam zaś Adolf Hitler zaskoczony jej odwagą, przyjął ją w swojej loży. Zdjęcie przedstawiające Kwaśniewską i Hitlera, posłużyło następnie Marii jako przepustka do ratowania więźniów z nazistowskiego obozu przejściowego dla cywilnej ludności w Pruszkowie.

„Maryla – ku przestrodze" to spektakl, który zaskakuje swoją formą. Artystyczna ekspresja urzeka wielością form, sam zaś temat - jakkolwiek trudny i poważny - zostaje opowiedziany w sposób przystępny i pozbawiony sztucznej wyniosłości. Anna Rozmianiec, w hipnotyzujący sposób, ukazuje obraz ówczesnej rzeczywistości: narastające fatum nazizmu oraz ospałą bierność Europy. W groteskowych przygotowaniach do olimpiady, twórcy dostrzegają, stopniowe kreowanie nowej rzeczywistości; spektaklu, który kilka lat później pochłonie miliony ludzkich istnień, na zawsze zapisując się na kartach historii, jako przejaw ludzkiego barbarzyństwa i okrucieństwa.

Twórcy, na nowo przypominając czasy narastającego nazizmu i opieszałości względem poczynań Hitlera, pobudzają do refleksji nad obecną sytuacją społeczno-polityczną na świecie. Żyjemy w trudnych czasach, w których problem konfliktów zbrojnych łączy się z problemem katastrofy ekologicznej oraz wątpliwości dotyczących technologizacji życia – jednak kwestia indywidualnej postawy i odwagi pozostaje wciąż aktualnym zagadnieniem. Jednostkowy akt niezgody na przemoc oraz niesprawiedliwość bezustannie stanowi ważny problem w indywidualnym życiu każdego człowieka. Odwaga, aby przerwać mur odrętwienia i stagnacji jest bowiem i w tych czasach zbyt rzadką cechą.

„Maryla – ku przestrodze" to spektakl, który bawi oraz zaskakuje formą, bezustannie pobudzając do refleksji nad problemem buntu, sprzeciwu, nietolerancji oraz opieszałości wobec zła. Twórcy z dystansem przyglądają się milczącej zgodzie na łamanie praw człowieka oraz indywidualnemu aktowi kontestacji, który pozornie drobny i prozaiczny, w przyszłości staje się symbolem największej odwagi i nieobojętności.

Spektakl, w pozbawiony moralizowania sposób, na nowo przypomina o tym, jak każdy, nawet najmniejszy gest sprzeciwu wobec dokonywanego zła ma znaczenie, bo „(...) w ostatecznym rachunku jedynie to się liczy".

Aleksandra Sierka
Dziennik Teatralny Wielkopolska
12 kwietnia 2025

Książka tygodnia

Małe cnoty
Wydawnictwo Filtry w Warszawie
Natalia Ginzburg

Trailer tygodnia