Gdzie ty mieszkasz?

8. Festiwal Dialogu Czterech Kultur

Nad tym pytaniem głowić się będą uczestnicy Festiwalu Dialogu Czterech Kultur, który w sobotę rozpocznie się w Łodzi. Hasło wywoławcze: "terytorium"

To ósma edycja imprezy, ale dopiero druga w nowej, przemyślanej formule. W zeszłym roku przywiózł ją do Łodzi nowy sztab dyrektorski - Agata Siwiak i Grzegorz Niziołek. Para z Krakowa gruntownie zreformowała festiwal. Odchudziła sztucznie rozdęty program, a wydarzenia dobrała tak, by krążyły wokół wyraźnej myśli przewodniej. Tak będzie i w tym roku.

- To druga edycja, w której zadajemy naiwne pytania o tożsamość z wierszyka Władysława Bełzy. W pierwszej pytaliśmy: "kto ty jesteś?", teraz: "gdzie ty mieszkasz?" - mówi Niziołek. - Szukaliśmy hasła, które wiązałoby się z tym pytaniem. Stanęło na słowie "terytorium", nieco groźnie brzmiącym. Ono zaskakująco rezonuje w przestrzeni Łodzi. Z różnych powodów. Pojawiają się choćby skojarzenia z łódzkim gettem, terytorium, którego granica została tak ostro i śmiertelnie zarysowana.

Festiwal stawia na własne produkcje i koprodukcje. - Nie chcemy być jednorazowym przeglądem wydarzeń przywiezionych z różnych miejsc - tłumaczy Agata Siwiak. - Twórcy z całego świata przyjeżdżają tutaj na rezydencje. Pierwsi pojawili się w Łodzi już wczesną wiosną, by pracować nad ekspozycją "Anabasis. Rytuały powrotu do domu".

W wystawie, na rzecz której "zaanektowano" wnętrza dwóch willi Grohmanów, łódzkich fabrykantów, bierze udział ponad 30 artystów z całego świata. Wśród nich: Pedro Cabrita Reis, Rita Sobral Campos, Sharon Lockhart, Adrian Paci czy Kasia Fudakowski. Przygotowali instalacje przestrzenne i dźwiękowe, fotografie, obiekty, rzeźby, malarstwo i wideo - niektóre specjalnie na festiwal. Wydarzeniem będzie prezentacja 80 unikatowych polaroidów Andrieja Tarkowskiego. Podczas trwającego całą noc wernisażu, który w sobotę zainauguruje festiwal, opowie o nich syn reżysera.

Z mitem łódzkiego "terytorium" wprost zmierzy się Jan Klata, który w hali dawnej fabryki Karola Scheiblera pokaże "Ziemię obiecaną" według Stanisława Reymonta. Spektakl jest koprodukcją łódzkiego festiwalu, berlińskiego Hebbel am Ufer i Teatru Polskiego we Wrocławiu. Wielką niewiadomą jest kolejna z festiwalowych produkcji - projekt ":PK:". Łódzcy parkourowcy i członkowie Stowarzyszenie Alternatywa BMX obejmą we władanie pełne niebezpiecznych zakamarków przestrzenie zabytkowej elektrowni EC1.

Przez prawie cały festiwalowy tydzień trwać będzie projekt austriackiego kompozytora i artysty dźwiękowego Georga Nussbaumera. W różnych punktach "terytorium" Łodzi porzuconych zostanie sześć fortepianów. Ukryte w nich komórki przez 14 godzin dziennie przekazywać będą dźwięki otoczenia - czasem zakłócane interwencjami artystów - do sali kameralnej Filharmonii Łódzkiej. W środowy wieczór do tej muzyki zaśpiewa Christina Ascher. Tak powstanie "Barkarola. Opera przejścia na alt, interpasywne fortepiany i miasto, które brzmi".

Teatralnymi hitami okażą się zapewne także przedstawienia gościnne: "Factory 2" Krystiana Lupy i "Rechnitz (Anioł zagłady)" Elfriede Jelinek. Spektakl Münchner Kammerspiele w reżyserii Jossi Wielera opowiada o przemilczanym mordzie na 200 żydowskich robotnikach podczas zabawy na zamku w miasteczku Rechnitz w 1945 r. Bilety na festiwal sprzedaje sieć eventim.pl.

Jędrzej Słodkowski, Łódź
Gazeta Wyborcza
7 września 2009

Książka tygodnia

Ziemia Ulro. Przemowa Olga Tokarczuk
Społeczny Instytut Wydawniczy Znak
Czesław Miłosz

Trailer tygodnia