Gorzko - słodko o miłości

„Małe zbrodnie małżeńskie" - reż. Jan Hussakowski - Teatr im. Wandy Siemaszkowej w Rzeszowie

Ze sceny padają mocne słowa o miłości zatrutej. Wynikłe z przeżyć dwojga młodych ludzi. Siła tych słów, tkwi w tym, co zawierają, nie w tym, jak są mówione. Nikt nie krzyczy. Emocje ukryte starannie prawie nie wychodzą z postaci na zewnątrz. A jeśli, to bez nadmiernej ekspresji i cienia afektacji.

Hussakowski zostawia w postaciach słowa nie wypowiedziane. Widzowie muszę dosłuchać, coś dopowiedzieć. Emocje są na półtonach. To, co w postaciach świadczy o konflikcie, od iskrzenia, po zwarcia i otarcie się o morderstwo, jest starannie obudowane poprawnością zachowania obojga.

To, że uczucia gorące jak lawa z wulkanu w chwili erupcji, w przekazie scenicznym są tak stonowane, po części sugeruje, że można zamordować, nie będąc bandytą, a ofiara być nie musi ucieleśnieniem dobroci. Czyżby o takie przesłanie tu chodziło?

Choć na scenie cały czas emocjonalnie iskrzy, Magdalena Kozikowska - Pieńko i Karol Kadłubiec, od pierwszej sceny osiągają sukces, w przekazywaniu emocji stonowanych, czym skutecznie przekonują publiczność do Lisy i Gillesa. Grają niby ich chaos uczuciowy, ale w szaleństwie tym jest jakaś spójność, którą akcentują. Ukrytymi emocjami, które tłumiąc w sobie, dozują z wyczuciem, koncentrując na sobie skupienie widowni.

Zauroczenie miesza się tu z pogardą, urazy, z odrazami, miłość, z nienawiścią. Hussakowski, ostrożnie buduje spektakl na tych emocjach, które ukryte, mają siłę pożaru.

Postacie Lisy i Gillesa - Kozikowskiej - Pieńko i Kadłubca, trudno sklasyfikować, jednoznacznie i ostatecznie. Związek Lisy i Gillesa, jest chory. Ale może cały system uczuciowości, współcześnie jest chory? Skoro miłość, można zakończyć zbrodnią, dla miłości?

W zderzeniu obu postaci scenicznych, dominuje Lise - Kozikowskiej - Pieńko. Aktorka sprawnie porusza się na linie przeciwnych uczuć i nastrojów. Troskliwie buduje Lise, z okruchów kompromisu, neurotyzmu, szaleństwa, siły i kruchości. Z każdą minutą energia aktorki ulega coraz szybszym i zawrotnym przemianom, znajdując ujście w zachwycająco precyzyjnym prezentowaniu zawiłej psychiki Lise.

W kreacji Kozikowskiej – Pieńko, dostrzegamy spektrum emocji obecnych w fantastycznie napisanej sztuce Érica - Emmanuela Schmitta: Mistrza subtelnej przewrotności, twórcy opinii, że „kiedy widzimy kobietę i mężczyznę w urzędzie stanu cywilnego, zastanówmy się, które z nich stanie się mordercą...".

Kadłubiec sprawnie i precyzyjnie porusza się po zawiłościach skomplikowanej osobowości Gillesa - kiedy Gilles traci pamięć, próbuje zamordować Lise i gdy odzyskuje siebie. Gilles Kadłubca, grany wyraziście i sugestywnie, „do wewnątrz", cały czas nosi w sobie tajemnicę, nierozwikłaną do końca spektaklu. Może niczego nie zapomniał? Pamięta, jak, w jakich okolicznościach próbował Lise zabić? Kadłubiec subtelnie, delikatną kreską, kreśli to niedopowiedzenie. Trzymając widownię w niepewności.

Hussakowski opowiada nam ze sceny o miłości cierpkiej i uczuciowo trudnej - z pomocą oszczędnej scenografii Agaty Stanuli i nie narzucających się wizualizacji Klaudii Kasperskiej. Nie aktorzy, ale emocje w nich i uczucia, grają tu główną rolę. Widz jest świadkiem jednego dnia z życia pary, który zdaje się być czegoś początkiem i końcem.

Jak w życiu, tym poza sceną, gdzie też początek może być końcem, koniec początkiem. Bez względu na wiek pary i płeć. Do tej sprawy Hussakowski podchodzi jednak najprościej i najmniej kontrowersyjnie.

Andrzej Piątek
Dziennik Teatralny Rzeszów
11 marca 2023
Portrety
Jan Hussakowski

Książka tygodnia

Białość
Wydawnictwo ArtRage
Jon Fosse

Trailer tygodnia