Granice człowieczeństwa

"Solaris" - reż. Elżbieta Depta - Teatr im. A. Fredry w Gnieźnie

„Solaris" to najbardziej znana książka Stanisława Lema, zaliczana do klasyki fantastyki naukowej, wydana po raz pierwszy w 1961 roku i od tego czasu wielokrotnie wznawiana. Lem wspominał, że kiedy przystępował do jej pisania, sam nie wiedział jak się skończy i o czym tak naprawdę będzie.

Powstała jednak opowieść spójna i trzymającą czytelnika cały czas w napięciu. Nic więc dziwnego, że została trzykrotnie sfilmowana, m.in. przez Andrieja Tarkowskiego (1972) i Stevena Soderbergha (2002).

Granice człowieczeństwa

Jednak to nie tylko zagadkowa fabuła składa się na sukces książki, ale zawarte w niej przemyślenia na temat istoty i granic człowieczeństwa i możliwości poznania niepoznawalnego. Choć bohaterowie Lema są ludźmi przyszłości, to jednak przeżywają podobne nam osobiste dramaty, nękają ich te same wątpliwości, które są doświadczeniem człowieka XX i XXI wieku. Naukowcy zamieszkujący stację badawczą dążą do zgłębienia fenomenu Planety Solaris, stając przed dylematami moralnymi i problemami etycznymi, z jakimi mierzy się również dzisiejsza nauka. Protagoniści są istotami na wskroś ludzkimi, przynoszą na Solaris bagaż własnych lęków i trudnych doświadczeń. Kontakt z obcą istotą następuje właśnie poprzez konfrontację z własną słabością. Kris, Sartorius i Snaut, miotając się w rozterce, rozpaczliwie szukają odpowiedzi na dręczące ich pytania, i mimo ich braku nie ustają w swych wysiłkach.

Swoją powieścią Lem ukazuje nam, że wątpić, to nie znaczy nie zadawać pytań.

Elżbieta Depta
Materiał Teatru
13 października 2017
Portrety
Elżbieta Depta

Książka tygodnia

Ziemia Ulro. Przemowa Olga Tokarczuk
Społeczny Instytut Wydawniczy Znak
Czesław Miłosz

Trailer tygodnia