Helena Zelwerowicz-Orchoń (1903-1998)
Aktorka teatralna i pedagog.Urodziła się 10 grudnia 1903 w Krakowie. Zmarła 1 czerwca 1998 w Nowym Jorku.
W 1926 ukończyła Oddział Dramatyczny warszawskiego Konserwatorium Muzycznego, mając za sobą 2 lata studiów na warszawskiej ASP w pracowni u prof. Tadeusza Pruszkowskiego. Pogłębiała studia plastyczne w Paryżu, ucząc się też tajników dekoracji i kostiumów.
Po powrocie do Polski wybrała aktorstwo.
Zadebiutowała 3 września 1927 rolą Anieli w spektaklu „Król" Gastona Armana de Caillavet, Roberta de Flers i Emanuela Arène w reż. Zygmunta Nowakowskiego w Teatrze Miejskim im. Juliusza Słowackiego w Krakowie.
Następnie grała w Wilnie, Sosnowcu, Łodzi, Warszawie. Wyjeżdżała za granicę na staże ZASP-u do Niemiec i Francji.
Była wykładowcą Państwowego Instytutu Sztuki Teatralnej. Emigrowała po wojnie: zamieszkała w Londynie, a potem w Nowym Jorku, gdzie występowała na deskach Polskiego Instytutu Teatralnego w USA oraz Teatru Polskiego w Nowym Jorku.
W czasie okupacji hitlerowskiej Aleksander i Lena Zelwerowiczowie ukrywali Żydów w mieszkaniu przy ul. Szczyglej 9 w Warszawie.
W 1977 wraz z ojcem Aleksandrem Zelwerowiczem otrzymała tytuł Sprawiedliwy wśród Narodów Świata przyznawany osobom ratującym Żydów podczas Holocaustu, przez izraelski Instytut Pamięci Jad Waszem.
Zmarła 1 czerwca 1998 w Nowym Jorku, w wieku 94 lat. Przez 16 lat urna z jej prochami znajdowała się w prywatnym mieszkaniu jej przyjaciółki Niny Polan, po śmierci której w 2014, Lena Zelwerowicz została pochowana 10 września 2014 na cmentarzu w Skolimowie.
Była córką Aleksandra Zelwerowicza (1877–1955), żoną aktora Józefa Orchonia (właśc. J. Nudela).
