Holokaust w stylu techno

"Festiwal Pamięci" - reż. Andrzej Pakuła - Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN w Warszawie i Teatr Powszechny w Warszawie

Jeśli lubicie zaskoczenia i interesujecie się Holokaustem, "Festiwal Pamięci" to pozycja obowiązkowa. Jak się okazuje, można opowiadać o II Wojnie Światowej, odchodząc od patetyzmu, równocześnie nie popadając w śmieszność. Spektakl nawiązuje formą do festiwalu. Już przy wejściu widzowie zostają wyposażeni w opaski, które bywalcy muzycznych imprez, zapewne dobrze kojarzą. Spektakl składa się z trzech części. Mnie najbardziej zaintrygowała druga.

Duża sala, ciemność, VJ za dekami, klubowe rytmy... a na scenie czterech aktorów: Maria Robaszkiewicz, Aleksandra Bożek, Sławomir Pacek i Piotr Ligienza. Świetni w swoich rolach. Tańczą, grają, melorecytują przerażające teksty, zaś w tle głośno rozbrzmiewa techno. Hipnotyzujące przedstawienie!

Widzowie "po imprezie" zostają przeprowadzeni do innego pomieszczenia. Warto tu wspomnieć, że konieczność przemieszczania się niesie w sobie jakiś element grozy. Niby jesteśmy o wszystkim informowani, ale niepewność co do tego, gdzie idziemy i w jakim celu, skutecznie pozbawia poczucia bezpieczeństwa. Nagle czujemy się jak więźniowie prowadzeni na rzeź. Zakładam, że celowo. Reżyser "Festiwalu Pamięci", Andrzej Pakuła, już niejednokrotnie udowodnił, że zna narzędzia i mechanizmy totalitarnych ideologii (dobrym przykładem jest pamiętna "Utpia" wystawiana w Poznaniu). Ostatnia część spektaklu ma miejsce w przygnębiającym, chłodnym wnętrzu przysposobionym na kino. Napięcie opada, gdy okazuje się, że bohaterami wyświetlanego filmu, są współcześni, sympatyczni, polscy licealiści, zwiedzający m.in. Muzeum Żydowskie w Berlinie. Ich reakcje na to, z czym się zapoznają, wydają się naiwne. Jednak trudno zarzucić trójce bohaterów brak wiarygodności. W tym kontekście opowiadanie o Zagładzie Żydów i o okupowaniu Polski przez III Rzeszę, używając formy festiwalu, wydaje się tym bardziej sensowne. Być może, przemówi ona do młodych, a tych starszych na pewno skłoni do refleksji.

Joanna Kwiatkowska
Teatr dla Was
28 stycznia 2016

Książka tygodnia

Wyklęty lud ziemi
Wydawnictwo Karakter
Fanon Frantz

Trailer tygodnia

Wodzirej
Marcin Liber
Premiera "Wodzireja" w sobotę (8.03) ...