Ironia i humor

"Szmaty" w reż. Kingi Maciejewskiej, Zuzanny Mukoid i Jacka Timingeriu

"Szmaty" w reż. Kingi Maciejewskiej, Zuzanny Mukoid i Jacka Timingeriu w Teatrze Ad Spectatores, PWST i ASP we Wrocławiu. Tekst - możliwy do co najmniej dwojakiej interpretacji - zespół Ad Spectatores opowiedział w charakterystycznym dla siebie komediowym trybie.

Porzucony przez dziewczynę 19-nastolatek rozpaczliwie próbuje odzyskać poczucie własnej wartości. 40-letni nauczyciel matematyki ucieka w gry komputerowe, sam nie wierząc, że to "twórczy akt społecznego eskapizmu". Matka narkomana rozpacza na myśl, że to syn jest potrzebny jej, a nie ona jemu. Taksówkarz zainteresowany jest w jednakowym stopniu religijnymi przekonaniami klienta i sprzedaniem mu filtrów do wody. Para włamywaczy seks w nowym miejscu przedkłada nad elementarne bezpieczeństwo. Michaił Durnienkow stworzył w swoim dramacie ludzi zmagających się z okolicznościami, jednocześnie zaś szukających odpowiedzi na podstawowe pytania. Nawiązuje więc niejako do tradycji czechowowskiego dramatu, zderzającego codzienność z wielkimi dylematami egzystencjalnymi. Czyni to jednak przewrotnie, bo rzeczywistość odmawia tworzenia sielskiego tła do niepokojów serca. Zamiast tego okoliczności narzucają bohaterom gotowe rozwiązania: ucieczkę w alkoholowy ciąg czy sięgnięcie po przemoc. Zabiegają oni o akceptację i zrozumienie, lecz przeważnie pozostają samotni, bo ich własne problemy odsuwają ich od innych ludzi.

Ironię i humor znakomicie wydobyli alkoholizujący się przyjaciele (Marcin Chabowski i Arkadiusz Cyran). Warto też wyróżnić rolę tytułowych szmat - wszak wszystko dzieje się w lumpeksie. Zastąpiły one niemal wszystkie rekwizyty, a pełne ich kosze i wózki służyły za przedmioty czy miejsca tak różne jak taksówka czy łaźnia.

Atmosfera taniości i tymczasowości towarzysząca aktorom spotęgowała jeszcze tragikomiczny efekt. Choć chwilami było do śmiechu, na tle lekkich przedstawień, w których celuje wrocławski teatr, najnowsza premiera okazała się wyjątkowo poważna.

Jarosław Klebaniuk
Przekrój
14 czerwca 2012

Książka tygodnia

Wyklęty lud ziemi
Wydawnictwo Karakter
Fanon Frantz

Trailer tygodnia

Wodzirej
Marcin Liber
Premiera "Wodzireja" w sobotę (8.03) ...