Jeden z najbardziej wyjątkowych

Festiwal daje szansę na poznanie najciekawszych zjawisk współczesnego teatru – polskiego i zagranicznego. Wzbudza emocje, prowokuje do dyskusji i oswaja z tym, co obce, trudne, choć czasem nieuniknione. Podczas festiwalu w szczególny sposób kierujemy uwagę na zjawisko wykluczenia, które może być powodowane przez wiele rozmaitych przyczyn, i przede wszystkim – walczymy o włączanie, o inkluzywność. Pokonujemy bariery, przełamujemy stereotypy, przekraczamy granice.

Za sprawą festiwalu OTD oddajemy głos tym, których okoliczności, społeczeństwo, choroba, brak środków, uwarunkowania społeczne i socjalne, niepełnosprawność, zepchnęły na margines, ludziom, których problemy zwykle ignorujemy; pokazujemy świat bez upiększeń – skomplikowany, niejednoznaczny, na przekór pokusom uproszczeń i skrótów. Proponujemy teatr, który może jednoczyć, budować porozumienie, który ma odwagę znaczyć.

Otwieramy też – w myśl samej nazwy festiwalu – drzwi teatru, organizując wydarzenia w przestrzeni otwartej, aby przyciągnąć nowych potencjalnych widzów. Międzynarodowy Festiwal OPEN THE DOOR jest wydarzeniem otwartym na różne formy teatralne i artystyczne, ma łączyć, zderzać, konfrontować, prezentować różne metody pracy, sposoby myślenia o teatrze i o świecie.
Festiwal to wydarzenie o międzynarodowym programie, który pozwala polskim widzom na kontakt z najciekawszymi zjawiskami sztuki. Organizowany jest co roku. Jego pierwsza edycja odbyła się w 2018 r. Gośćmi Festiwalu dotychczas byli artyści z Francji, Hiszpanii, Meksyku, Wielkiej Brytanii, Czech, Izraela, Białorusi, Ukrainy, Chile, Kosowa, Belgii, Włoch, Islandii oraz oczywiście Polski.
Od 2023 roku podczas Festiwalu przyznawana jest nagroda OPEN THE DOOR, która honoruje osoby, organizacje lub instytucje, które szczególnie skutecznie działają na rzecz osób borykających się z wykluczeniem. Nagroda może honorować zarówno fundacje, jak i osoby prywatne, urzędników czy społeczników, którzy wyróżniają się swoją codzienną pracą na rzecz znoszenia barier – architektonicznych, mentalnych, kulturowych czy komunikacyjnych.

Słowo wstępu dyrektora Festiwalu - To zawsze jest „o nas"

Lubię ten szczególny, późnowiosenny czas w naszym teatrze, gdy na ostatni guzik dopinamy wszystkie sprawy organizacyjne i publikujemy program kolejnej edycji Międzynarodowego Festiwalu OPEN THE DOOR. I choć wielu z nas powoli myśli już o zbliżającym się – zawsze zbyt szybko – końcu sezonu artystycznego, to wszyscy wiemy, że przed nami jeszcze najważniejszy czas w roku: nasz autorski festiwal. Pozbawione hamulców artystyczne święto i teatralna uczta; źródło prawdziwych zaskoczeń i przyczyna szczerych wzruszeń; powód do ożywionej dyskusji i okazja do szerokiego otwarcia drzwi – wszystkim, dla których często pozostają zamknięte na głucho.
To już siódma edycja Międzynarodowego Festiwalu OPEN THE DOOR, w ramach którego zapraszamy do rozmowy – i tej dosłownej, i artystycznej – twórców z defaworyzowanych grup społecznych. Udowadniamy, że problem wykluczenia wciąż niestety jest jednym z najbardziej pojemnych i powszechnych pojęć związanych z człowieczeństwem: nie ma płci, wieku, pochodzenia, orientacji seksualnej czy wyznania. Robimy jednak wszystko i kolejny rok z rzędu udowadniamy, że każdy z nas, niezależnie od płci, wieku, pochodzenia, orientacji czy wyznania, może skutecznie walczyć z krzywdzącymi, bolesnymi uprzedzeniami, nieprzychylnością czy nieuzasadnioną niczym agresją, na którą tak naprawdę jesteśmy narażeni wszyscy tak samo. Bo ten festiwal nigdy nie jest „o nich". Jest zawsze „o nas".
Przed nami dziewięć festiwalowych dni, w trakcie których oddamy nasze sceny artystom z różnych zakątków globu, rozpoznawalnym twórcom i początkującym performerom. Jak zwykle wychodzimy też w przestrzeń miasta, na katowicki rynek, przekonując, że o sprawach ważnych można i trzeba dyskutować w przestrzeni publicznej, a nie tylko szeptać w domowym zaciszu lub – co gorsza – po prostu milczeć. Otwieramy drzwi i czekamy na Was.

Robert Talarczyk
dyrektor Międzynarodowego Festiwalu OPEN THE DOOR
dyrektor Teatru Śląskiego w Katowicach

Słowo wstępu od kuratorki Festiwalu - Drzwi otwarte na ludzi i świat

Tegoroczna edycja Festiwalu OPEN THE DOOR będzie wyjątkowo międzynarodowa. Swoje spektakle zaprezentują artyści z Wielkiej Brytanii, Francji, Niemiec, Ukrainy, Grecji, Peru, Korei Południowej i oczywiście Polski. Nieczęsto mamy szansę, by oglądać w Katowicach przedstawienia prezentowane na najbardziej prestiżowych światowych festiwalach i scenach, tym bardziej cieszmy się więc spotkaniem z tak wyjątkowymi gośćmi.
OPEN THE DOOR to festiwal, podczas którego niezmiennie od lat podejmujemy temat wykluczenia i włączamy do dialogu jak najbardziej zróżnicowane grupy odbiorców – włączamy w każdy możliwy sposób. Pokazujemy, że różnorodność to potencjał i źródło siły. Nie boimy się trudnych tematów, bo to właśnie teatr – spotkanie człowieka z człowiekiem – może pomóc nam zmierzyć się z tym, co skomplikowane, warte namysłu. Teatr może pomóc nam dostrzec, że „inność" czy „norma" to często tylko społeczne konstrukty. Jesteśmy różni, każdy z nas wnosi do naszej społeczności właściwą sobie jakość i wartość. Możemy czerpać z bogactwa różnorodnych doświadczeń – osób w różnym wieku, o różnej kondycji psychofizycznej, odmiennych poglądach, rozmaitych sposobach określania siebie i własnej tożsamości, w różnych momentach życia, nierzadko zmagających się z doświadczeniami tak trudnymi jak choroba, niepełnosprawność, nietolerancja czy wojna. Tym cenniejsze więc, że tę rozmowę podejmiemy w prawdziwie międzynarodowym gronie, otwierając się także na inne konteksty kulturowe.
Tegoroczną edycję festiwalu rozpoczniemy „Dziady" zrealizowanymi przez Maję Kleczewską z aktorami ukraińskiego Teatru z Iwano Frankiwska, przedstawieniem, którego twórcy znaną nam treść dramatu Mickiewicza łączą ze współczesnością – z napaścią Rosji na Ukrainę, akcentując ponadczasowy wymiar opresji, bezkompromisowo krzycząc o trwającej tuż obok nas wojnie, o cynizmie świata biznesu oraz bywalców dzisiejszych „salonów", którzy pozostają nietykalni i bezkarni bez względu na bezmiar rozgrywającej się wokół nich tragedii. O niebezpieczeństwach związanych z narodowościowymi konfliktami przypomni nam grecki spektakl „Republika Baklawy", przywołujący stereotypy i uprzedzenia związane z przynależnością do różnych grup etnicznych, by pokazać, do jak absurdalnych konsekwencji mogą one prowadzić, uniemożliwiając realizację marzeń dwojga kochających się ludzi o różnym pochodzeniu. Koproducentem przedstawienia jest uznany Athens Epidauros Festival z Grecji. Temat trudnych, historycznych relacji, zadawnionych konfliktów, tlących się i wybuchających raz po raz antagonizmów poruszy też przedstawienie „Niosąca Pokój" z niemieckiego Staatstheater Kassel. Ten rozgrywający się na Bliskim Wschodzie spektakl (który, dodajmy, powstał przed wybuchem właśnie trwającego tam konfliktu) kreśli obraz skomplikowanego świata, w którym krzyżują się losy ludzi naznaczonych różnymi traumami. Stawia też pytanie o rolę sztuki, o to, czy sztuka może nieść ludziom pokój i ukojenie, czynić świat lepszym.
Jak zawsze, w programie Festiwalu OPEN THE DOOR znajdą się spektakle zrealizowane przez artystów z niepełnosprawnością – wielokrotnie dowodziliśmy, że ich twórcy są równoprawnymi obywatelami artystycznego świata. Zobaczymy wspaniałego „Hamleta" z Peru z udziałem artystów z zespołem Downa, który to spektakl będzie częścią programu głównego Międzynarodowego Festiwalu w Edynburgu – jednego z największych i najważniejszych światowych festiwali. Punktem wyjścia tego wyjątkowego przedstawienia jest doświadczenie braku ojca – dotkliwie odczuwane przez wiele rodzin, w których pojawia się dziecko z niepełnosprawnością. Swoimi doświadczeniami związanymi z drogą przez system edukacji podzieli się z kolei brytyjski artysta Jack Hunter w poruszającym i zarazem urzekającym szczerością spektaklu „Jeden z dwojga" opowiadającym o rodzeństwie z porażeniem mózgowym, o bratersko-siostrzanej solidarności wystawionej na ciężką próbę przez bezlitosny system szkolnictwa.
Postaramy się też Państwa nieco zaskoczyć – niezwykłością teatralnej formy, oryginalnym tematem, wyjątkową wrażliwością zaproszonych twórców. Gorąco polecamy brytyjski spektakl „Wybierając zakazane", którego twórcy sięgają po język tańca, ruchu oraz elementy sztuki współczesnego cyrku, by stworzyć wielowymiarową opowieść o konflikcie religii i orientacji seksualnej. Niezwykłą formą może intrygować też plenerowy spektakl – instalacja „To nie tam, to tamtędy", którą francusko-koreański zespół Galmae zaprezentuje na katowickim Rynku. Jej twórcy zaproszą nas, by wspólnie z nimi zmierzyć się z labiryntem, dowiodą, że jako społeczność jesteśmy w stanie sprostać każdemu wyzwaniu.
W ramach festiwalu zaprezentujemy też znakomity plenerowy spektakl Teatru Biuro Podróży z Poznania – zespołu, który występował na niezliczonych festiwalach na całym świecie. Przed naszym teatrem zaprezentują spektakl „Kaspar" inspirowany słynną historią chłopca, który stał się uosobieniem losu odmieńca, innego, przybysza. Temat inności też powróci w spektaklu „Wyspa mojej siostry" Teatru Małego z Tychów. Twórcy przedstawienia przekonują, że choć drugi człowiek to dla nas często nieznana wyspa, warto postarać się ją odkryć. Nieznane wcale nie musi budzić niepokoju, przeciwnie – może zachęcać do poznania.
Festiwal OTD to wiele rozmaitych wydarzeń – spektakli teatralnych, projektów interdyscyplinarnych, projekcji filmowych, spotkań, instalacji artystycznych, przedstawień realizowanych w przestrzeni otartej. Wydarzeniem towarzyszącym tegorocznej edycji OPEN THE DOOR będzie też wyjątkowy koncert – na naszej scenie wystąpi zespół the Tiger Lillies.
Nazwa OPEN THE DOOR zobowiązuje – naprawdę otwieramy dla Państwa drzwi teatru, w każdym możliwym znaczeniu. Otwieramy się na artystów reprezentujących różne formy teatralne i konteksty kulturowe, na różne tematy, trudne sprawy. Wychodzimy też w przestrzeń otwartą – by tam również teatr mógł spotkać się z widzami. Bo teatr dzieje się między ludźmi, jest rezultatem spotkania. Jak zawsze podczas festiwalu w szczególny sposób stawiamy na dostępność – spektakle będą prezentowane z audiodeskrypcją, z napisami w języku polskim i angielskim, z tłumaczeniem na Polski Język Migowy. Bilety na nasze wydarzenia mają też bardzo przystępne ceny, bo wykluczenie ekonomiczne to także wykluczenie.
Czekamy na Was. I jak co roku szeroko otwieramy drzwi!

Dagmara Gumkowska
kuratorka programowa Międzynarodowego Festiwalu OPEN THE DOOR

Miejsca wydarzeń
Spektakle, pokazy oraz wydarzenia towarzyszące odbywają się w Teatrze Śląskim oraz w partnerskich instytucjach. Szczegółowe informacje znajdują się przy każdym wydarzeniu.

Teatr Śląski, Rynek 10, Katowice
Kino Studyjne Światowid, ul. 3 Maja 7, Katowice
BILETY
Rezerwacja biletów w Biurze Obsługi Widzów telefonicznie pod numerem +48 32 258 89 67, mailowo na adres bow@teatrslaski.art.pl oraz za pośrednictwem strony www teatrskaski.art.pl.
Kasa biletowa czynna od poniedziałku do soboty w godzinach 12.00–19.00, przerwa 15.45–16.00, w niedzielę na 2 godziny przed wydarzeniem.
CENY BILETÓW
Bilety na spektakle 15 zł
Bilety na filmy 13 zł
Bilety na koncert 50 zł
5 zł bilety na wydarzenia dla osób z niepełnosprawnościami
Bilety na prezentację Michała Justyckiego 5 zł
Bilety na spotkanie z kolektywem Śląsk Przegięty 1 zł
Wystawa i spotkanie „Między światami" bezpłatnie
Wydarzenia plenerowe bezpłatnie

Harmonogram wydarzeń

Akademia Pana Kleksa
reżyseria Maciej Kawulski
projekcja filmu z audiodeskrypcją z zastosowaniem aplikacji AudioMovie, z napisami dla osób g/Głuchych i niedosłyszących, kino przyjazne sensorycznie
1 czerwca godzina 12.00, Kino Światowid
Imagine a world created by your unlimited imagination. A world where you can smell color and hear its taste. It is a world drawn by a child's mind, but just as every drawing has its outlines, every world, even the most beautiful, has its rules. What if you break them? This fairy tale is still being written... And it is written by outstanding Polish actors – including: Tomasz Kot, who plays Ambroży Kleks, and Antonina Litwiniak, who plays Ada Niezgódka. Piotr Fronczewski also appears on screen as the mysterious Doctor.
"Kleks Academy" is a fairy tale whose form and content are addressed to children but can also engage older viewers, who still remember the cult-classic version from the 1980s.

Dziady
Iwano-Frankiwski Narodowy Akademicki Teatr Dramatyczny im. Iwana Franko (Ukraina)
obsada: Roman Lutskyi, Yevhenii Kholodniak, Andrii Melnykm, Yurii Vykhovanets, Oleh Panas, Ivan Blindar, Liubomyr Valivots, Ihor Zakharchuk, Yurii Lytvynovm, Viktor Abramiuk, Vladyslav Demydiuk, Pavlo Kilnytskyi, Yurii Khvostenko, Bohdan Romaniuk, Oleksii Leibiuk, Nadiia Levchenko, Tetiana Shavkova, Dmytro Leka, Ostap Sloboda, Liliia Aramiuk, Yulia Konyk, Inna Bevza, Ivanna Sirko, Iryna Onyshchuk, Mariana Vintoniak, Oleh Panas, Yurii Vykhovanets
napisy w języku polskim
1 czerwca godzina 16.00 oraz 19.00, Duża Scena Teatru Śląskiego
Pierwszy spektakl zrealizowany przez Maję Kleczewską, czołową polską reżyserkę, z aktorami i aktorkami Iwano-Frankiwskiego Teatru Dramatycznego, oparty na dramacie romantycznym „Dziady" Adama Mickiewicza. Znane nam dobrze słowa nabierają tu jednak dotkliwie współczesnego wymiaru – sceny nakreślone przez naszego wieszcza zostają zderzone z aktualnym kontekstem trwającej w Ukrainie wojny. Machina opresji trwa, zawsze zjawi się ktoś, kto pragnie czerpać siłę z tragedii innych.
Spektakl powstawał podczas wojny i na przekór wojnie. Pracę zakłócały bombardowania, aktorzy musieli przerywać próby, przeczekiwać naloty w schronach. Rezultatem ich pracy jest bezkompromisowe, wymierzone w Rosję przedstawienie z jasnym przesłaniem dla tych, którzy nadal twierdzą, że „to nie nasza wojna" i „jestem pacyfistą". W swojej produkcji Kleczewska odpowiada: „Ta wojna jest twoja. I wygramy ją razem! Bo dzisiaj Ukraińcy bronią każdego z nas".

Za duży na bajki 2
reżyseria Kristoffer Rus
projekcja filmu z audiodeskrypcją z zastosowaniem aplikacji AudioMovie, z napisami dla osób g/Głuchych i niedosłyszących, kino przyjazne sensorycznie
2 czerwca godzina 12.00, Kino Światowid
Wciągająca, pełna humoru opowieść dla całej rodziny – o sile przyjaźni, stawianiu czoła przeciwnościom i mierzeniu się z prawdą.
Ulubione gamingowe trio powraca! Tym razem Waldek, Staszek i Delfina przeżyją w Tatrach lato pełne przygód. Podczas wycieczki Waldek przypadkowo dowiaduje się, że w okolicy mieszka jego ojciec, o którym od mamy wie tylko tyle, że dawno temu porzucił ich rodzinę. Chłopiec postanawia za wszelką cenę go odnaleźć i osobiście zapytać o powody tej decyzji. Wraz ze Staszkiem pod osłoną nocy wyruszają na poszukiwania. Czyhające na nich na górskim szlaku niebezpieczeństwa to nic w porównaniu z zadaniem, które otrzymuje Delfina. Kreatywna nastolatka musi ukryć przed niczego nieświadomą ciotką, mamą Waldka oraz jej nowym partnerem prawdę o zniknięciu chłopców. Jakie zawirowania w życie wszystkich bohaterów wniesie ta sekretna misja? Czy Waldek otrzyma odpowiedzi na dręczące go pytania i zrozumie postępowanie ojca?

Wybierając zakazane
Sadiq Ali, Turtle Key Arts (Wielka Brytania)
performer: Sadiq Ali, Hauk Pattison
Prezentacja odbywa się we współpracy z British Council
04 czerwca godzina 19.00, Duża Scena Teatru Śląskiego
Przygotujcie się na oszałamiającą mieszankę miłości, narkotyków i islamu. To wyjątkowe i wielowymiarowe przedstawienie łączące nowoczesny ruch, choreografię z elementami sztuki współczesnego cyrku i tańca z wykorzystaniem tyczek do akrobacji. Spektakl opowiada o zderzeniu religii i orientacji seksualnej, o konflikcie wartości, o trudnych, czasem tragicznych próbach określenia własnej tożsamości.
Przedstawienie „Wybierając zakazane" porusza temat seksualności, wiary, uzależnienia i bliskości. Historia dwóch gejów i ich przypadkowego spotkania za sprawą aplikacji randkowej przedstawia wzloty i upadki ich związku oraz przeszkody, które napotykają na swej drodze – społeczne, kulturowe i osobiste.
Przedstawienie opiera się na osobistych doświadczeniach głównego twórcy spektaklu Sadiqa Alego oraz na wywiadach z osobami należącymi do społeczności LGBTQ+, które identyfikują się jako (eks-)muzułmanie. „Wybierając zakazane" porusza temat wewnętrznej walki, jaką toczy wiele osób wychowanych w sposób, który stoi w sprzeczności z wewnętrzną prawdą o nich samych; walki, która może prowadzić do autodestrukcji.

To nie tam, to tamtędy
GALMAE (Francja, Korea Południowa)
obsada: Juhyung Lee, Olivier Brun, Pauline Lavergn
spektakl plenerowy
5 czerwca godzina 21.00, Rynek – plac przed Skarbkiem
Intrygujący wizualną formą projekt poruszający temat relacji jednostki i społeczności. Spektakl dotyka doświadczenia związanego z działaniem ludzi w grupie oraz tego, jak grupa wpływa na funkcjonowanie jednostki. Jak porusza się tłum? Czy jednostka funkcjonuje inaczej, będąc sama, a inaczej, gdy znajdzie się w tłumie? Co określa „nas"? Kim jest osoba wewnątrz grupy?
Punktem wyjścia w tej podróży są kamień i zwinięty, poplątany sznurek, który będziemy wspólnie rozplątywać. Wyruszymy w podróż, by znaleźć swoje miejsce. Czy na końcu sznurka znajdziemy „nas"?
Młody południowokoreański artysta Juhyung Lee podjął pracę nad tym spektaklem zainspirowany własnymi doświadczeniami i wrażeniami z protestu w Seulu w 2015 roku, proponuje sensualne doświadczenie wspólnoty. Artystycznym rezultatem tych zdarzeń i refleksji stało się przedstawienie – instalacja oddające w sensualny sposób doświadczenie wspólnoty, niosące ważne przesłanie i oferujące niemal katarktyczne doznanie.

Strzępy
reżyseria i scenariusz: Beata Dzianowicz
projekcja filmu z napisami w języku angielskim
3 czerwca godzina 16.00, Kino Światowid
Paterokowie to kochająca się, wielopokoleniowa rodzina. Ich życie jest spokojne i niepozbawione elementów humoru. W tej harmonijnej rzeczywistości nagle pojawia się pęknięcie: dziadek Gerard zaczyna zachowywać się dziwnie, łamie konwenanse i normy społeczne. Okazuje się, że są to pierwsze symptomy Alzheimera. Jak bohaterowie filmu poradzą sobie z diagnozą? Nasilająca się choroba Gerarda sprawia, że relacje w rodzinie wystawione zostają na wielką próbę, a na światło dzienne wychodzą skrywane napięcia, sekrety i pretensje.
Film „Strzępy" został doceniony i nagrodzony na 47. Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych, gdzie otrzymał nagrodę w kategorii „Debiut reżyserski/drugi film" dla reżyserki Beaty Dzianowicz, a w kategorii „Drugoplanowa rola męska" nagrodę otrzymał Grzegorz Przybył. Na 38. Warszawskim Festiwalu Filmowym w Konkursie Międzynarodowym Beacie Dzianowicz przyznano Nagrodę Jury za scenariusz, film został także doceniony przez festiwalową publiczność: był w pierwszej piątce Zwycięzców Plebiscytu Publiczności w kategorii film fabularny.

NIC. Próba o „Królu Learze" I „Burzy" Williama Szekspira. Esej na głos i kontrabas
Tadeusz Sławek
obsada: Joanna Kściuczyk-Jędrusik, Bogdan Mizerski, Tadeusz Sławek, Emilia Kubiak, Zbigniew Wróbel
3 czerwca godzina 19.00, Scena w Malarni Teatru Śląskiego
Rozpisana na cztery głosy medytacja na temat historii czterech postaci dwóch wielkich sztuk Szekspira – „Króla Leara" i „Burzy". Jest więc Lear i Prospero oraz Kordelia i Miranda. Odczytujemy ich losy jako rzecz o utraconej władzy i pragnieniu jej odzyskania, a także jako studium czasu zamętu przedstawionego przejmująco przez Szekspira w scenach morskiej nawałnicy („Burza") i nocnych wędrówek po wrzosowiskach („Król Lear"). Czy da się obronić ład przed napierającym zewsząd chaosem? Czy starość jest czasem uprzywilejowanej mądrości, czy już tylko próbą zadośćuczynienia za popełnione wcześniej błędy? Czy młodość lęka się przemijania? Czy możliwa jest polityka inna niż tylko ta napędzana ambicjami i przemocą konieczną do ich realizacji? Z takimi pytaniami Tadeusz Sławek i Bogdan Mizerski zostawiają widza, nie podsuwając mu zapobiegliwie gotowych odpowiedzi.

Don Kichot
Teatr Śląski w Katowicach
obsada: Grzegorz Przybył, Marcin Gaweł, Aleksandra Przybył, Anna Kadulska, Wiesław Sławik
napisy w języku polskim i angielskim
4 czerwca godzina 18.00 oraz 5 czerwca godzina 19.00, Scena Kameralna Teatru Śląskiego
Znacie opowieść o szlachcicu z La Manchy, który zapragnął szukać rycerskich przygód? Oczywiście, że znacie! Marzyciel, idealista, ślepo wierzący w zwycięstwo dobra nad złem – to właśnie Don Kichot, jeden z najbardziej rozpoznawalnych bohaterów wszech czasów. Ten, który walczył z wiatrakami. Ten, który na damę swego serca wybrał piękną Dulcyneę. Ten, któremu w przygodach towarzyszył Sancho Pansa. Ten, który... No właśnie, jak to właściwie było z tymi opowieściami? Czy Don Kichot to prawdziwy błędny rycerz, czy jednak człowiek w obłędzie?
Jakub Roszkowski, autor adaptacji i reżyser spektaklu, poszukuje bohaterów Cervantesa na szpitalnym oddziale, na którego korytarzach nie brakuje ani humoru, ani wigoru. W świecie błędnych pacjentów gra nie toczy się o dowiedzenie cnót rycerskich, lecz o możliwość życia na swoich zasadach i wolność. Przede wszystkim jednak, zgodnie z hiszpańskim oryginałem, stawką jest tu poszukiwanie miłości oraz akceptacji.

Niosąca pokój
Staatstheater Kassel (Niemcy)
obsada: Emilia Reichenbach, Jonathan Stolze, Annett Kruschke, Sarah Waldner, Marius Bistritzky, Daniel Friedl (wcześniej Johann Jürgens
4 czerwca godzina 19.00, Duża Scena Teatru Śląskiego
Pochodząca z niemieckiego miasta Husum Alice, inaczej Ali, jest w Gazie na zaproszenie niemieckiego instytutu kulturalnego razem ze swoim zespołem smyczkowym w ramach trasy koncertowej. Ali jest przekonana, że sztuka i kultura mogą zbliżać do siebie ludzi i łagodzić konflikty, jednak gdy konflikt izraelsko-palestyński nagle zaognia się i na Gazę przeprowadzane są naloty, zespół w popłochu ucieka do Niemiec, zostawiając Ali. Zamiast się poddać, Ali podejmuje samotną próbę: chce grać dla pokoju, dla ludzi. Mierzy się ze stronami tego konfliktu i próbuje odpowiedzieć sobie na pytania: co jest niewłaściwe, a co słuszne w tej wojnie? Dlaczego wszyscy wierzą, że słuszność jest po ich stronie?
Spektakl miał swoją premierę 31 marca 2023 r., więc ponad pół roku przed rozpoczęciem trwającego obecnie konfliktu w Strefie Gazy.
Sztuka Głuchych. Deaf-Art i Ruch De'Via w Stanach Zjednoczonych
prezentacja Michała Justyckiego w PJM
tłumaczenie na polski język foniczny
5 czerwca godzina 17.00, Scena w Malarni Teatru Śląskiego Teatru Śląskiego
Ośmiu niesłyszących artystów na seminarium prowadzonym przez Betty Glorię Miller i poprzedzającym festiwal Deaf Way na Uniwersytecie Gallaudeta w roku 1989 ogłosiło manifest De'VIA – Deaf View/Image Art. Manifest głosił zasady sztuki deaf-art jako sztuki pokazującej życie i doświadczenia osób głuchych. Wykorzystywał formalne techniki sztuki i symbole świata głuchych, by wyrazić doświadczenie kulturowe głuchoty lub fizyczność bycia głuchym. Manifest zakładał, że obrazy mają być malowane z perspektywy osoby głuchej i pokazywać środowisko, kulturę, życie duchowe i codzienne osób głuchych. Artyści De'VIA używają kontrastowych, intensywnych kolorów i mocnych faktur. Charakterystyczny jest nacisk na przesadność rysów twarzy, zwłaszcza oczu, uszu i rąk.

Między światami
Klaudia Wysiadecka
tłumaczenie na PJM
6 czerwca godzina 17.00, Scena Kameralna Teatru Śląskiego
Czy zastanawialiście się kiedyś, w jaki sposób słowa wypowiadane przez osobę słyszącą odbiera osoba niesłysząca lub niedosłysząca? W jaki sposób można spróbować zwizualizować odbierany przez nią tekst? „Między światami" to instalacja typograficzna prezentująca relacje między światem osób słyszących i niesłyszących. Instalacja zachowana jest w stylistyce poezji konkretnej, łączącej elementy poezji i sztuk wizualnych.
Elementem towarzyszącym przygotowaniu instalacji była publikacja artystyczna dotycząca poszukiwania własnej tożsamości osób żyjących na pograniczu świata dźwięku i obrazu.
W ramach festiwalu odbędzie się spotkanie z autorką Klaudią Wysiadecką, Justyną Szklarczyk-Lauer z Akademii Sztuk Pięknych w Katowicach oraz Dagmarą Stanosz z Fundacji Antropologii Komunikacji „Ingraft".

Republika Baklawy
Athens and Epidauros Festival & Projektor Non Profit Organization (Grecja)
obsada: Stella Vogiatzaki, Giorgos Katsis, Gary Salomon, Cem Yigit Üzümoglu
prezentacja spektaklu odbywa się we współpracy z Teatrem im. Jana Kochanowskiego w Opolu
napisy w języku polskim i angielskim, audiodeskrypcja, tłumaczenie na PJM
6 czerwca godzina 19.00, Duża Scena Teatru Śląskiego
Surrealistyczna komedia autorstwa Anestisa Azasa, Gerasimosa Bekasa i Michalisa Pitidisa usytuowana gdzieś między dokumentem a fikcją.
„Republika Baklawy" to teatralny pseudodokument inspirowany historycznymi wydarzeniami związanymi z wojną o niepodległość Grecji (1821–1832), ale osadzony we współczesnym, połączonym cyfrowo świecie. Spektakl koncentruje się wokół dwóch młodych osób, które próbują wyzwolić się spod ciężaru zmurszałych stereotypów wrogości i wykreować dla siebie nową tożsamość. Grupa „badaczy" zostaje zaproszona na scenę, aby odtworzyć historię niewielkiego narodu: jego narodziny, konflikty oraz dziedzictwo, jakie pozostawił. Przedstawiając serię fikcyjnych, surrealistycznych i komicznych sytuacji, spektakl dotyka tematu tożsamości i kwestii politycznych z perspektywy współczesnego świata.

Wyspa mojej siostry
Teatr Mały w Tychach
obsada: Alina Bachara, Anna Białoń, Mateusz Błoński, Halina Czypionka, Paweł Drzewiecki, Maciej Kostuś, Dorota Kusz, Sławomir Kwiotek, Mariusz Malisak, Andrzej Michalak, Arkadiusz Michalak, Patrycja Paluch, Agata Sujka, Rafał Szebesta, Katarzyna Żeglicka
tłumaczenie na PJM
7 czerwca godzina 18.00, Scena w Malarni Teatru Śląskiego
W oparciu o książkę i cykl rodzinnych warsztatów, które odbyły się w Teatrze Małym w Tychach, reżyserka Joanna Piwowar-Antosiewicz i dramaturżka Justyna Lipko-Konieczna, związana z Teatrem 21, podjęły się stworzenia inicjatywy artystycznej „ponad sprawnościami". Ich spektakl udowadnia, że nikt nie jest ani lepszy, ani gorszy, jest po prostu inny. Kolektywna praca nie tylko rozbroiła kategorię inności, ale przede wszystkim pozwoliła przyjrzeć się szeroko pojętemu zagadnieniu budowania relacji.
Powstała bezpretensjonalna, czasami bardzo zabawna, czasami jednak też wzruszająca opowieść o rodzinie, która zderza się z oczekiwaniami innych, która na co dzień doświadcza tego, czym są dotyczące jednego z ich dzieci stereotypy. Dzięki twórcom widzowie z jednej strony będą mogli oswajać się z odmiennością, z drugiej zaś dobrze się bawić, podążając za Pippi i Myśką. Nieznane powinno przecież zachęcać do poznania, a nie przerażać!

The Tiger Lillies
koncert, wydarzenie towarzyszące
7 czerwca godzina 20.00, Duża Scena Teatru Śląskiego
Zespół The Tiger Lillies został założony w 1989 roku w Londynie, a 35 lat później ich brzmienie wciąż jest unikatowe i oryginalne. Muzycy od samego początku wyróżniali się charakterystycznym stylem, a ich kariera, która rozpoczęła się w londyńskich i czeskich pubach, ewoluowała od Piccadilly Theatre, poprzez uliczne muzykowanie, aż do opery w Sydney. Sami siebie od początku określali mianem Brechtowskiego Kabaretu Punkowego, a jakiś czas później objeżdżali już cały świat, dając koncerty i uczestnicząc w różnych artystycznych i teatralnych projektach.
Podczas tegorocznego katowickiego koncertu zespół zagra w składzie: Martyn Jacques – głos, akordeon, fortepian, ukulele, Adrian Stout – kontrabas, theremin, piła muzyczna, drumla, Budi Butenop – perkusja, prezentując głównie piosenki ze swojego najnowszego albumu „Lessons In Nihilism".
Koncert The Tiger Lillies w Teatrze Śląskim będzie równocześnie oficjalnym otwarciem 30. jubileuszowego Międzynarodowego Festiwalu Sztuk Performatywnych A Part.

Jeden z dwojga
Jack Hunter, Independent Arts Projects (Wielka Brytania)
Prezentacja odbywa się we współpracy z British Council
obsada: Jack Hunter
napisy w języku polskim, tłumaczenie na PJM
8 czerwca godzina 19.00 Scena w Malarni Teatru Śląskiego
Ujmujący szczerością jednoosobowy komediodramat, którego tematem jest dorastanie pary bliźniąt z dziecięcym porażeniem mózgowym – Bec (korzystającej z wózka) i Jacka (utykającego podczas chodzenia). Każde z nich, przemierzając życie, ma zupełnie inne doświadczenia.
Będziemy towarzyszyć Jackowi w jego podróży do przeszłości, gdy przeżywa raz jeszcze sprzeczki ze swoją siostrą, walcząc jednocześnie ze społecznymi uprzedzeniami.
W tej autentycznej opowieści o dorastaniu wyjątkowa więź między bliźniętami jest poddawana próbie, kiedy muszą mierzyć się z wyzwaniami, jakie stawia przed nimi dzieciństwo i szkoła – walcząc z prześladowcami i pokazując, że niskie oczekiwania wobec nich były bardzo mylące.
To ważny głos mówiący o działaniu systemu edukacji oraz potędze społecznych stereotypów, a zarazem inspirujący monodram z elementami skeczu i poezji mówionej, który pozwala w niepełnosprawności i różnorodności dostrzec niespodziewane walory.

Kaspar
Paweł Szkotak, Teatr Biuro Podróży z Poznania
obsada: Bartosz Borowski, Jakub Heński, Łukasz Kowalski, Paweł Stachowczyk, Marta Strzałko, Alicja Weisskopf, Karolina Wensierska, Tomasz Wrzalik
8 czerwca godzina 21.00, Rynek, plac przed teatrem
Kaspar Hauser to postać historyczna. Nazywany był sierotą Europy. To „wilcze dziecko" wychowywane było bez kontaktu z ludźmi. Dzieciństwo spędził w samotności, zamknięty w małym pomieszczeniu, a jego jedyną zabawką był konik. Gdy pewnego popołudnia, ku zaskoczeniu mieszkańców, pojawiał się niespodziewanie na placu w Norymberdze, potrafił powiedzieć tylko jedno słowo: „koń". Umiał się jeszcze podpisać.
Kaspar nie wiedział jednak, kim jest, nie znał ludzi i nic nie umiał. Był zdany na dobrą lub złą wolę społeczności, w której się pojawił. Czy mieszkańcy miasta ulitowali się nad znajdą? Jakie były jego losy? Czy udało mu się odnaleźć w społeczeństwie?
Historia Kaspara, przedstawiona w estetyce prostej ludowej opowieści przeniesionej w przeszłość, pokazuje, jak zmienia się społeczna percepcja obcego, jak wpływa na decyzje i działania otoczenia. To spektakl niezwykle współczesny i... jakże „polski".

Kobieta z...
reżyseria, scenariusz Małgorzata Szumowska, Michał Englert
projekcja filmu z audiodeskrypcją z zastosowaniem aplikacji AudioMovie, z napisami dla osób g/Głuchych i niedosłyszących
9 czerwca godzina 15.00, Kino Światowid
Nowy film Małgorzaty Szumowskiej i Michała Englerta, który swoją światową premierę miał na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Wenecji, to czuła opowieść o Anieli Wesoły i jej walce o siebie. Bohaterkę poznajemy, gdy prowadzi zwyczajne życie – dorasta w małym miasteczku, chodzi do pracy, kocha, bierze ślub, zakłada rodzinę. Jednak nigdy nie może być w pełni sobą – Aniela urodziła się bowiem w męskim ciele. Jakich dokona wyborów? Czy będzie gotowa poświęcić wszystko, by móc żyć normalnie i bez strachu?
Historia jej drogi do korekty płci to inspirująca, trudna i zarazem czuła opowieść o odnajdywaniu siebie, trudach rodzicielstwa, skomplikowanych relacjach z rodziną i otoczeniem, ale też o pięknie prawdziwej bliskości.

Hamlet
Teatro La Plaza (Peru)
Prezentacja spektaklu odbywa się we współpracy z Międzynarodowym Festiwalem Teatralnym Boska Komedia w Krakowie oraz Centrum Kultury ZAMEK w Poznaniu
obsada: Octavio Bernaza, Jaime Cruz, Lucas Demarchi, Manuel García, Diana Gutierrez, Cristina León Barandiarán, Ximena Rodríguez, Álvaro Toledo
napisy w języku polskim, audiodeskrypcja, tłumaczenie na PJM
9 czerwca godzina 18.00, Duża Scena Teatru Śląskiego
Grupa osób z zespołem Downa przejmuje scenę, aby podzielić się swoimi pragnieniami i frustracjami poprzez swobodną adaptację „Hamleta". Sztuka czerpie zarówno z tekstu Szekspira, jak i z życia aktorów i aktorek, a za punkt wyjścia przyjmuje pytanie dotyczące istnienia, które postawił nam sam autor: być albo nie być? Co oznacza „być" dla osób walczących o swoje miejsce w społeczeństwie? W przeszłości osoby z zespołem Downa były uważane za ciężar, za społeczny margines. Jaką wartość i znaczenie mają takie osoby dziś, w świecie, w którym wydajność, zdolność produkcyjna i niemożliwe do osiągnięcia wzorce piękna są miarą człowieczeństwa? Znany z dramatu Szekspira wątek utraty ojca powraca w spektaklu artystów z Peru w zaskakującej formie. Co w ich świecie, życiu oznacza brak ojca, z którym często mierzą się od dzieciństwa?
__

Organizator Festiwalu:
Teatr Śląski im. St. Wyspiańskiego w Katowicach.
Realizatorzy:
Dyrektor Artystyczny Festiwalu Robert Talarczyk
Kuratorka Programowa Festiwalu Dagmara Gumkowska
Promocja i sprzedaż: Barbara Chodacka, Maciej Derda, Melania Gwóźdź, , Natalia Juranek, Katarzyna Karnia, Adrianna Pancewicz, Anna Wagner
Koordynacja dostępności Hanna Hochuł
Rzeczniczka prasowa Aneta Głowacka
Koordynacja pracy artystycznej i technicznej Katarzyna Malcharek, Dagmara Walkowicz-Goleśny
Kierownik Techniczny Maciej Rokita
Realizacja grantu ministerialnego Miłosz Markiewicz
Identyfikacja wizualna Jadwiga Lemańska
Redakcja i korekta Julia Korus
Tłumaczenie na język angielski Juliusz Pielichowski
Projekt graficzny Filip Studniarek
Druk PRYM
Treści dotyczące poszczególnych wydarzeń Festiwalu powstały w oparciu o materiały prasowe i promocyjne zespołów/artystów/producentów i dystrybutorów filmów.
Organizator:
Teatr Śląski im. St. Wyspiańskiego w Katowicach jest instytucją kultury Samorządu Województwa Śląskiego
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego
Projekt jest współfinansowany ze środków budżetu Województwa Śląskiego
Patronat honorowy:
Marszałek Województwa Śląskiego Wojciecha Saługi
Partnerzy:
British Council
Silesia Film
Kino Światowid
Galeria Katowicka

Patroni Medialni:
Polskie Radio Trójka
Gazeta Wyborcza
Polskie Radio Katowice
E-teatr
Wkatowicach.eu
Dziennik Teatralny
TVP3 Katowice