Jesteś tylko numerkiem!

"Against" - reż. Nils Torpus - Teatr Polski im. Hieronima Konieczki w Bydgoszczy

Polsko-szwajcarski spektakl to przykład popularnego teatru "non fiction".

W Teatrze Polskim w Bydgoszczy zobaczyliśmy w sobotę premierę spektaklu "Against", "infiltrującego systemy nadzoru", a przygotowanego w koprodukcji ze Schlachthaus Theater w Bernie.

Impulsem dla powstania spektaklu był projekt Unii Europejskiej IN-DECT, czyli jak nazwali to twórcy teatralni, "system totalnej inwigilacji". Na małej scenie ustawiono sześcienny kontener, jak się okazało, mieszkanie bohatera - w tej roli Michał Jarmicki. Za pomocą elektrycznych siłowników kostkę można było otwierać i zamykać. Tę funkcjonalną i oszczędną zarazem scenografię zaprojektowała Agata Skwarczyńska.

Scenariusz początkowo nawiązuje do "Procesu" Kafki. Tak jak tam, bohater zostaje z niejasnych powodów aresztowany. Zamknięty w swoim egzystencjalnym kontenerze człowieczek jest jedynie numerem we wszechświatowym systemie informatycznym. Jesteśmy nieustannie obserwowani, odarci z prywatności, a system coraz głębiej wdziera się w nasze życie. Bohaterowi jako ostatnia enklawa pozostało pielęgnowanie roślinek doniczkowych. Taką apokaliptyczną wizję zaserwowali nam twórcy spektaklu, na czele z dramaturgiem Pawłem Sztarbowskim i reżyserem Nilsem Torpusem,

Wysłanniczkami systemu były dwie ostre kobiety - Aleksandra Pisula (z demonicznym, podwajającym oczy makijażem) oraz Giną Gurtner. Kwestie wypowiadane po angielsku i niemiecku wyświetlano na ekranie nad sceną. Pojawił się także "Wilhelm Tell", którego można utożsamiać z jednym z aktywistów ruchu "Anonimous", sprzeciwiającego się inwigilacji internetowej. Aktor Giulin Staubli dysponujący niesamowitą sprawnością fizyczną mówił (co ciekawe, w szwajcarskim dialekcie) o metodach oszukania systemu.

Rolę uzupełnienia przekazu pełniły wyświetlane na monitorach fragmenty nagrań z kamer przemysłowych oraz wystąpień polityków opowiadających się za zwiększaniem elektronicznego nadzoru nad społeczeństwem w imię "bezpieczeństwa".

W spektaklu pojawił się, bo trudno użyć słowa "zagrał", Volker Birk, ekspert z Klubu Chaosu Komputerowego, który w interakcji z publicznością pokazał (przy pomocy tłumaczki Iwony Nowackiej), jak łatwo włamać się do dowolnej skrzynki pocztowej i zostawić w niej fikcyjną wiadomość z Watykanu chociażby. Haker w ciemnym kapeluszu na koniec puścił nad publicznością małego drona, mającego pokazać, jakie metody stosowane są obecnie w "wojnie z terroryzmem".

"Chodzi nie tyle o ochronę danych, co o ochronę przed danymi, które inni o nas zbierają" - brzmi konkluzja przedstawienia.

Spektakl "Against" można będzie jeszcze zobaczyć w poniedziałek i wtorek o godzinie 19 oraz w piątek i sobotę o godzinie 17.

Jarosław Jakubowski
Express Bydgoski
24 września 2013

Książka tygodnia

Wyklęty lud ziemi
Wydawnictwo Karakter
Fanon Frantz

Trailer tygodnia