"Komuna Otwock. Przewodnik Krytyki Politycznej"

przewodnik Agnieszki Berlińskiej i Tomasza Platy

Przewodnik pod redakcją Agnieszki Berlińskiej i Tomasza Platy to kompendium wiedzy o Komunie Otwock, jednym z najbardziej wyrazistych i radykalnych przedsięwzięć na alternatywnej scenie ostatnich lat. Ukazuje się w momencie przełomowym dla grupy, która po 20 latach działalności postanowiła zmienić nazwę i charakter działania. Na miejsce Komuny Otwock - "anarchistycznej wspólnoty działań" - powstaje Komuna Warszawa. Jej twórcy piszą w zamieszczonym w książce manifeście: "Zamiast głosić idee, jak to miała w zwyczaju Komuna Otwock, jako Komuna Warszawa będziemy raczej opowiadać historie".

Książka Berlińskiej i Platy stawia pytanie o to, na ile odejście od pierwotnych założeń grupy jest zdradą, a na ile nieuniknioną konsekwencją rozwoju osobistego jej członków. Czy, jak twierdzi współtwórca Komuny Grzegorz Laszuk, Komuna poniosła ideową porażkę, ponieważ nie przebudowała świata, czy, jak uważają inni, zmieniła myślenie wielu ludzi i pchnęła ich na ścieżkę działalności społecznej w organizacjach pozarządowych.

Mówią o tym dawni i obecni członkowie Komuny, obok Laszuka: Przemysław Wielgosz, Alina Gałązka, Marek Piekarski, Maciej Setniewski, Bartek Rączkowski, Anna Rączkowska, Ilona Gosk. Kontekstem dla ich doświadczeń są komentarze wybitnych intelektualistów i twórców - Zygmunta Baumana, Wojciecha Krukowskiego, Agaty Bielik-Robson, Leszka Kolankiewicza, którzy zastanawiają się nad kwestią zmiany społecznej poruszaną w niemal wszystkich spektaklach Komuny. Trzecią częścią są opisy przedstawień wraz ze scenariuszem najnowszego: "Księga wynalazków", które ma być poświęcone problemowi rozwoju naukowo-technologicznego i zagrożeniom, które ze sobą niesie.

Ta ważna książka jest nie tylko dokumentem działalności pewnej grupy aktywistów i artystów, ale opowieścią o przemianach świadomości w Polsce w ostatnich 20 latach. O potrzebie naprawy świata, która mimo rozczarowań i porażek nie znika z pola widzenia. Wreszcie o społecznym eksperymencie, jakim była próba działania niekomercyjnego, niezarobkowego, amatorskiego w przestrzeni sztuki. Konkluzja jest pozytywna: Komuna co prawda nie przebudowała świata, niewątpliwie jednak zmieniła ludzi, którzy ją tworzyli lub znaleźli się w polu jej działania. Do nich należy następny krok.

Roman Pawłowski
Duży Format
19 grudnia 2009

Książka tygodnia

Wyklęty lud ziemi
Wydawnictwo Karakter
Fanon Frantz

Trailer tygodnia

Wodzirej
Marcin Liber
Premiera "Wodzireja" w sobotę (8.03) ...