Kwiat kaktusa
"Kurewny" - aut. Camila Sosa Villada - tłum. Maria Broda – Wydawnictwo Filtry"Noc w parku jest mroczna, mroźna i nieprzenikniona. Wiekowe drzewa, z których właśnie opadły liście, zdają się błagać o łaskę z niebios, aby mogły przeżyć. Grupka wywłok robi obchód w cieniu bezlistnych gałęzi. Poruszają się, jakby były jednym ciałem, jednym zwartym stadem i jednym zwierzęcym żywym organizmem. (...) Park Sarmienta leży w samym sercu miasta. Ogromne zielone płuco z ogrodem zoologicznym i wesołym miasteczkiem. Nocami dziczeje. Wywłoki czekają pod osłoną czeluści, pod pomnikiem Dantego, patrona alei. Co noc wypełzają z piekła, żeby zaprowadzić wiosnę - z piekła, o którym nikt się nawet nie zająknie".
"Kurewny" autorstwa Camili Sosy Villiady to jedna z najważniejszych pozycji literackich współczesnej Ameryki Łacińskiej. Autorka zawarła bowiem w tej powieści wszystko, co ludzkie, a równocześnie balansujące na granicy kulturowej rzeczywistości. Wykorzystując swoje doświadczenie jako pracownica seksualna, Sosa Villada ukazuje czytelnikowi świat pełen gwałtu, przemocy, ale i małych chwil szczęścia i czułości; świat, w którym, to co najbardziej ludzkie schowane jest w ciemności nocy.
Opierając swoją powieść na własnym doświadczeniu, autorka równocześnie tworzy uniwersalny obraz świata; jak pisał bowiem Sabato w "Abaddon - Anioł Zagłady" – indywidualny, wewnętrzny, czasami wręcz irracjonalny język sztuki stanowi najlepszą ontofanię, wszelka bowiem sztuka jest indywidualna i nosi w sobie odbicie obiektywności.
Tym, co niewątpliwie jako pierwsze zwraca uwagę w książce, to język narracji. Camila Sosa Villada wciągając czytelnika do nieznanego mu piekielnego kręgu, opisuje świat za pomocą języka ulicy, pełnego wulgarności oraz brawury. Posługując się parkowym slangiem tym dokładniej rysuje obraz mrocznej rzeczywistości pracownic seksualnych. Brutalność języka stanowi bowiem odzwierciedlenie pełnych przemocy realiów życia. Jedynie taka narracja pozwala lepiej zrozumieć otchłanie tamtejszej rzeczywistości, a także w pełni oddać jej strukturę. "Granice mojego języka wyznaczają granicę mojego świata" jak twierdził Wittgenstein - tym samym jedynie posłużenie się parkowym slangiem umożliwia odwzorowanie tamtejszego świadka oraz pozwala zrozumieć rządzące nim zasady i zależności.
Sama powieść koncentruje się na ukazaniu życia pracownic seksualnych. Sosa Villada snując swoją opowieść-mit opiera się głównie na postaciach transseksualnych kobiet, choć przez karty książki przewijają się również inne postacie.
Koncentracjąc się na osobach transseksualnych (choć słowo to praktycznie nie pada w książce) Camila Sosa Villada otwiera dyskusję na temat osób balansujących na granicy kulturowo-społecznej widzialności. Transgenderowe pracownice seksualne stanowią bowiem ukryty w mroku światek ludzi egzystujących na obrzeżach społecznych struktur. Ich obecność notorycznie spotyka się z brutalną negacją społeczeństwa i okrucieństwem ludzi korzystających z oferowanych przez nie usług. Poniżane i spychanie w cień niewidzialności, starają się wypracowywać mechanizmy obronne, jednocząc się w grupy, w których ich godność oraz człowieczeństwo są respektowane.
Pierwszoosobowa narracja powieści-mitu pozwala tym samym dogłębniej zrozumieć negowany świat osób odrzuconych z uwagi na społeczną rolę oraz wykraczanie poza "tradycyjne schematy" płci. Sosa Villada w "Kurewnach" zawarła wszystko, to co ludzkie, począwszy od przyjaźni, miłości, potrzeby bezpieczeństwa i uznania, po okrucieństwo, gwałt i przemoc do jakich zdolny jest człowiek. Równocześnie w powieści zawarta została perspektywa osób transseksualnych – pierwszoosobowego, bezpośredniego postrzegania własnego ciała, swojej tożsamości oraz bycia w świecie. Powieść tym samym nie tylko otwiera dyskusję nad statusem pracownic seksualnych, ale i stanowi ważny głos w otwarciu społeczeństwa na osoby transgenderowe.
Sama forma narracji sprawia, że "Kurewny" od pierwszych kart wciągają czytelnika w pełen szminki, łez i siniaków świat mroku. Autorka włączając w powieść elementy realizmu magicznego sprawia, że - niemieszczące się w języku - doświadczenia mogą zostać wyrażone i opowiedziane. Przemiana w ptaka, wilkołactwo, czy płacząca figurka wykraczające poza realistyczne schematy, umożliwiają wypowiedzenie przeżyć i doznań, które nie mieszczą się w wąskich zakresach językowej narracji, równocześnie nadając literackiej rzeczywistości elementy tajemnicy i niespokojnego piękna.
"Kurewny" jest zatem powieścią-mitem, który uwodzi i oczarowuje wciągając czytelnika w jeden z mrocznych kręgów ludzkich słabości i doświadczeń. Książka ta stanowi niewątpliwie jedną z najważniejszych pozycji literackich, wykraczających swoją tematyką poza iberoamerykańskie kręgi literackie. W świadectwach oraz doświadczeniach argentyńskich transgenderowych pracownic seksualnych dostrzec bowiem można zakryte zasłoną milczenia elementy rzeczywistości osób balansujących na społeczno-kulturowej granicy dopuszczalności, a także hipokryzję i okrucieństwo ekskluzywnego społeczeństwa.
"Kurewny" stanowi tym samym jedno z najważniejszych świadectw ludzi przekraczających tradycyjne schematy kulturowo-obyczajowe, równocześnie będąc głosem nadchodzących zmian i rewolucji.
