Letnie Granie w Teatrze na Plaży
"Była Żydówka, nie ma Żydówki" - reż. Ewa Ignaczak - Sopocka Scena Off de BICZSopocka Scena Off de BICZ przestawia wszystkim spragnionym artystycznego katharsis, spektakl: "Była Żydówka, nie ma Żydówki" według powieści M. Pankowskiego. 28 czerwca- poniedziałek godz. 18.00
Powieść Mariana Pankowskiego jest parabolą polsko-żydowskiego losu. Tytułowa ostatnia Żydówka z miasta N. zostaje zaproszona już po wojnie przez swoich rodaków z odległej "amerykańskiej krainy" na spektakl, którym mają być jej własne tragiczne losy. Opowiadając swoją historię, wraca do zapomnianej przeszłości i po raz kolejny zostaje przez nią uwięziona. Pankowski przywołuje cały wachlarz ludowych stereotypów antyżydowskich w postaci owadów, węży i bezwstydnych kotów, które nigdzie długo miejsca nie zagrzeją ze względu na rewolucyjne popędy. Na tym tle rozgrywa się odwieczna rywalizacja w cierpiętnictwie pomiędzy Polakami i Żydami, dziś dostrzeganym jedynie w szumnych debatach na temat pamięci i w patetycznych rocznicach, w czasie których ofiary są już tylko aktorami.
W teatralnej wersji tej opowieści, cała historia to konflikt dwóch kobiet. Podłoże konfliktu stanowi fakt przynależności do różnych pokoleń i narodów. Tytułowa bohaterka spektaklu, Żydówka, Fajga Oberlender, jedyna uratowana z transportu całego miasteczka do gazu, zjawia się w Ameryce, na zaproszenie swoich „rodaków, nie-rodaków”. Przebieg rozmów to historie Fajgi i pytania „jej braci”, a wszystko przepełnione świadectwami okrucieństwa człowieka.
Marian Pankowski ur. 1919 - w 1938 r. zaczął studia polonistyczne na UJ, uczestniczył w kampanii wrześniowej 1939, w latach 1942-1945 był więźniem obozów koncentracyjnych w Oświęcimiu, Gross-Rosen i Bergen-Belsen. Od 1945 roku mieszka w Brukseli. Poeta, prozaik, dramaturg, historyk literatury, tłumacz. Wydał m.in. Smagłą swobodę (1955), Matuga idzie (1959), Kozaka i inne opowieści (1965), Rudolfa (1980, 1984, 2005, 2007), Pątników z Macierzyzny (1987, 2007), Putto (1994), Z Auszwicu do Belsen (2000), W stronę miłości (2001), Bal wdów i wdowców (2006). Był dwukrotnie nominowany do Nagrody Literackiej Nike (2001, 2002). Laureat Nagrody Literackiej Gdynia w 2008 roku. Jego książki były tłumaczone na 30 języków obcych. Jest jednym z najlepszych, a zarazem najmniej znanych w Polsce pisarzy mieszkających i tworzących poza granicami kraju.
