List otwarty ludzi kultury

Niniejszy list jest wyrazem zaniepokojenia sytuacją, która od kilku tygodni narasta wokół pokazu spektaklu "Golgota Picnic" w reżyserii Rodriga Garcíi w ramach Malta Festival Poznań 2014.

Protestujący przeciw wystawieniu tej sztuki w Poznaniu oskarżają festiwal i artystę o obrazę uczuć religijnych i propagowanie treści antychrześcijańskich. Jednak, jak sami przyznają, czerpią swoją wiedzę na temat przedstawienia z Internetu, nie widzieli go. Ustępstwo wobec żądań protestujących będzie zatem przyzwoleniem na krytykę prewencyjną i będzie odbywać się ze szkodą dla wolności wypowiedzi. W naszym przekonaniu wolność, jedna z najważniejszych i właściwych człowiekowi wartości, polega na prawie do swobodnego życia, myślenia i działania w świecie, a także na zadawaniu pytań - także tych trudnych. Sztuka jest od zawsze przestrzenią wolności i eksperymentu, przestrzenią pluralizmu i tolerancji, wielości punktów widzenia.

Nikt nie ma monopolu na mówienie o tematach budzących emocje. Także historia Kościoła może być przedmiotem badań, komentarzy oraz projektów artystycznych. Rodrigo García używa swojej wolności - człowieka i twórcy - aby dać wyraz etycznemu oraz intelektualnemu zaangażowaniu w świat. Tematem jego przedstawienia jest przecież kondycja europejskiego społeczeństwa pogrążonego w konsumpcjonizmie i hedonizmie oraz duchowej pustce. Artysta nie łamie praw człowieka, nie zmusza nikogo do oglądania swojej sztuki. Spektakl jest pokazywany w przestrzeni zamkniętej, jest biletowany i adresowany do widzów powyżej 18 roku życia.

Pytanie o wolność należy szczególnie głośno postawić w Polsce, gdzie przez niemal 50 lat walczono o odzyskanie demokracji i wolności słowa. Niedawno na Skwerze Wolnego Słowa w Warszawie stanął memoriał upamiętniający podziemny ruch wydawniczy lat 1976-1989. Niedaleko tego miejsca mieściła się siedziba Głównego Urzędu Kontroli Prasy, Publikacji i Widowisk zwanego cenzurą. Dzisiaj, 25 lat po odzyskaniu niepodległości, pokaz spektaklu w przestrzeni zamkniętej na nowo budzi w Polsce pragnienie cenzury prewencyjnej i nawoływania do krucjaty przeciwko artystom.

Jako ludzie kultury domagamy się przestrzegania wartości, jaką jest wolność wypowiedzi.