Ludwik Dybizbański (1882 - 1927)

Aktor teatralny, dyrektor teatrów.

Urodził się 17 sierpnia 1882 w Poznaniu. Zmarł 18 lipca 1927 w Bydgoszczy.

Dyrektor objazdowego Teatru Plebiscytowego (1919-1920) i Teatru Miejskiego w Bydgoszczy (1920, 1927).

Był synem Stanisława, szewca i Klementyny z Nawrockich. W latach 1899–1906 pracował jako aktor w Teatrze Polskim w Poznaniu. W kolejnych latach grał w teatrze wileńskim Bolesława i Nuny Szczurkiewiczów (1906–1913) i w Teatrze Polskim w Warszawie (1913–1915). W okresie I wojny światowej występował w Teatrze Polskim w Moskwie (1915–1916) i w zespole Wincentego Rapackiego w Kijowie (1917). W latach 1918–1919 z własnym zespołem objazdowym dawał przedstawienia na Pomorzu i w Wielkopolsce. Jako aktor grał głównie role charakterystyczne.

W 1919 r. został kierownikiem teatru objazdowego zorganizowanego przez Ministerstwo byłej Dzielnicy Pruskiej dla północnych obszarów Poznańskiego i byłych Prus Zachodnich. Objazdowy Teatr Polski w okresie grudzień 1919 – marzec 1920 w pięciu cyklach wystąpień dał ogółem 34 przedstawienia. Prezentował przede wszystkim repertuar polski, sięgając do wielkich klasyków literatury (Adam Mickiewicz, Juliusz Słowacki, Stanisław Wyspiański). Teatr miał, wedle założeń charakter objazdowy, a jego trasa obejmowała miasta i miasteczka Pomorza. Repertuar był ambitny, a zespół pracował w trudnych warunkach, w atmosferze szykan: bywał często niepokojony przez bojówki niemieckie. Teatr ten zwany Plebiscytowym uświetnił uroczystość przyłączenia Bydgoszczy do II Rzeczypospolitej 22 stycznia 1920 r.

W kwietniu 1920 r. zakończył objazdową działalność, przejmując z rąk niemieckich Teatr Miejski w Bydgoszczy. Odtąd jako Miejski Teatr Polski rozpoczął drugi etap swej działalności kontynuując polską linię programową. Skazany na finansową samowystarczalność musiał się liczyć z publicznością, która szukała w nim głównie rozrywki. Stąd na afiszach z czasem znalazły się lżejsze spektakle, krotochwile i komedie. W obliczu trudności finansowych i braku przychylności ze strony Rady Miejskiej, zmuszony był zrezygnować ze stanowiska dyrektora Teatru w Bydgoszczy.

W latach 1921–1922 był kierownikiem artystycznym Teatru Polskiego w Poznaniu. W 1926 r. powrócił do Bydgoszczy, gdyż Rada Miejska na tajnym posiedzeniu postanowiła oddać mu Teatr Miejski na sezon 1926/1927 w dzierżawę. Pragnął kontynuować podjętą misję narodową i wychowawczą, lecz przymuszony koniecznością finansową wprowadził operetkę jako stałą pozycję repertuarową. Poza tym zabiegał z powodzeniem o gościnne występy znanych artystów dramatu i operetki (Antoni Fertner, Jadwiga Fontanówna, Jadwiga Smosarska, Józef Węgrzyn). W maju 1927 r. bydgoska Rada Miejska powzięła decyzję o przedłużeniu z nim kontraktu na 3 lata.
Został pochowany na cmentarzu Nowofarnym.

Źródło: Wikipedia, e-teatr

Edyta Kosik
Dziennik Teatralny
17 sierpnia 2022

Książka tygodnia

Białość
Wydawnictwo ArtRage
Jon Fosse

Trailer tygodnia