Magia świąt czy misterium ludowe

„Pastorałka" - reż. Laco Adamik - Teatr Telewizji Polskiej

W związku ze zbliżającymi się świętami Bożego Narodzenia, Telewizja Polska Program 1 wyemitowała „Pastorałkę" Leona Schillera i Jana Maklakiewicza w reżyserii Laco Adamika, której premiera była w styczniu 2007 roku.

 

Niezależnie od naszego zaangażowania w świąteczne przygotowania i te praktyczne, i te duchowe, oraz głębokości naszej wiary, ten spektakl powinien obejrzeć każdy, przynajmniej raz w życiu. To tekst, który śmiało można nazwać naszym dziedzictwem narodowym.

W okresie Bożego Narodzenia kolędnicy wędrują od domu do domu przybliżając mieszkańcom prawdę o przyjściu Zbawiciela. To stara chrześcijańska tradycja, na której oparł swoje dzieło Schiller. Oto w góralskiej gospodzie, przy wódeczce (oczywiście na lepsze trawienie i wzmocnienie) spotykają się mieszkańcy, i krewni, i znajomi, i kolędnicy by wspólnie świętować. Dzięki temu poznajmy nie tylko biblijny przekaz o narodzeniu Pana, ale i podhalańskie obyczaje, równie mocno zakorzenione w tutejszej kulturze, jak i wiara. Nie od dziś wiadomo, że górale to gorliwi katolicy, wierni zasadom, swoim zasadom i niezwykle mało tolerancyjni wobec jakichkolwiek odstępstw czy zmian. Można to zauważyć chociażby w ich podejściu i traktowaniu kobiet, które mają być poddane mężczyźnie, bo tylko zło potrafią same sprowadzić (kuszenie Ewy w Raju). Skoro Pismo Święte jak mówi, to tak jest! Z Pismem i tradycją się nie dyskutuje! Chociaż warto zauważyć, że góralki to kobiety niezwykle silne psychicznie oraz fizycznie i nie pozwolą się „źle" traktować.

Laco Adamik, który opracował tekst i stworzył telewizyjna wersję „Pastorałki", zgromadził niemalże cała plejadę aktorskich gwiazd, które wcielają się w podwójne role. I tak mamy Jana Peszka – Józef Stary oraz organista spisujący ową opowieść. Jest i Jerzy Zelnik- z jednej strony tutejszy proboszcz przybywający do gospody na wspólne kolędowanie, ale i Herod w Jasełkach. Przypadek czy zamierzone działanie, trudno odgadnąć intencje, ale bardzo intrygujące zestawienie. Jest też Danuta Stenka, Magdalena Cielecka czy Joanna Kulig, Natalia Rybicka i wielu, wielu innych wspaniałych aktorów scen polskich.

Nie można pominąć faktu, że ten wspaniały tekst zawiera również wiele partii śpiewanych. Doskonale zaaranżowanych i wykonanych. Uczta dla ucha, oka i serca. Tak, dla oka również – bo poza barwnymi strojami góralskimi, mamy wspaniałe inscenizacje Jasełek. Zarówno kostiumy, dekoracje i pomysły na zwizualizowanie dawnych dziejów są bardzo interesujące i momentami zaskakujące.

Dużo zabawy, śmiechu, radości. Jednak też czas na zadumę, refleksję, zastanowienie nad wiarą a może tylko tradycją bożonarodzeniowa. Co z tego w nas zostało? Czy już tylko komercja a może jednak jest jakaś „magia świąt"...

Anna Kłapcińska
Dziennik Teatralny Kraków
30 grudnia 2020
Portrety
Laco Adamik

Książka tygodnia

Ziemia Ulro. Przemowa Olga Tokarczuk
Społeczny Instytut Wydawniczy Znak
Czesław Miłosz

Trailer tygodnia