Mieczysław Franaszek (1944 - 2019)

Aktor teatralny, telewizyjny, radiowy i filmowy, lektor, podróżnik i fotograf, pedagog.

Urodził się 1944 w Krakowie. Zmarł 31 lipca 2019 w Bydgoszczy.

W 1968 ukończył Wydział Aktorski Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej w Krakowie.

Debiutował jeszcze na scenie szkolnej, 4 marca 1968, rolą Antonia i Andrzeja Chudogęby w przedstawieniu dyplomowym „Wieczór Trzech Króli" Williama Szekspira w reż. Bronisława Dąbrowskiego, a następnie wystąpił już jako aktor dyplomowany w „Róży" Stefana Żeromskiego (Pan Rozbawiony) w nowohuckim Teatrze Ludowym w Krakowie w reż. Ireny Babel (4 maja 1968).

Występował na deskach teatrów Krakowie, Sosnowcu, Opolu, Koszalinie, Szczecinie, Poznaniu i Bydgoszczy.

Ważniejsze role: Popryszczyn – „Pamiętnik wariata" M. Gogola; Asesor Kowalew – „Nos według" M. Gogola; Jimmy – „Szklana menażeria" T. Williamsa; Sindbad Żeglarz – „Sny Sindbada Żeglarza" według B. Leśmiana; Leon – „Sen srebrny Salomei" J. Słowackiego; Car – „Kordian" J. Słowackiego; von Kostryn, Kirkor – „Balladyna" J. Słowackiego; Papkin – „Zemsta" A. Fredry; Albin – „Śluby panieńskie" A. Fredry; Hrabia Henryk – „Nie-boska komedia" Z. Krasińskiego; Kola Brynion – „Lęki poranne" S. Grochowiaka; Mackie Majcher – „Opera za trzy grosze" B. Brechta; Cień – „Cień Szwarca/Młynarskiego"; Kreon (dwie różne inscenizacje) – „Antygona" Sofoklesa; Średni – „Na pełnym morzu" Sł. Mrożka; XX, YY – „Emigranci" Sł. Mrożka; Ojciec – „Pieszo" Sł. Mrożka; Majster – „Terminator" P. Handke; Kuźma – „Czapa" J. Krasińskiego; Bohater – „Kartoteka" T. Różewicza; Reżyser – „Nasze miasto" T.Wildera; Clarin – „Życie snem" P. Calderona de la Barca; Feuerbach –„Ja, Feuerbach" T. Dorsta.

Współpracował w latach 60. z ośrodkiem TVP Kraków. Współpracował z redakcjami radiowymi wielu miast.

Zagrał w produkcjach Teatru Telewizji m. in. „Powsinogi beskidzkie" Emila Zegadłowicza w reż. Haliny Gryglaszewskiej (24 maja 1970) i „Śmierć Iwana Iljicza" Lwa Tołstoja w reż. Bogdana Hussakowskiego (10 sierpnia 1980).

Był bardzo aktywny w Teatrze Polskiego Radia. Począwszy od słuchowiska „Na skałach Calvados" Antoniego Sygietyńskiego (Bernard) w reż. Romana Belczyka (10 listopada 1970), poprzez „Czarny piasek" Andrzeja Bobkowskiego (Harry) w reż. Sylwestra Woroneckiego (2 maja 1993), „Posłankę" Edmunda Pietryka (Lekarz) w reż. Sylwestra Woroneckiego (7 grudnia 1995) oraz „Akropolis" Stanisława Wyspiańskiego w reż. Pawła Łysaka" (18 maja 2007) zagrał w ponad sześćdziesięciu słuchowiskach tego Teatru.

W 1986 zagrał główną rolę w filmie „Bohater roku" Feliksa Falka, w 1989 wystąpił w „Ostatnim promie" Waldemar Krzystka, w 1991 w „Skardze" Waldemara Wójcika i w 2012 w serialu fabularnym „Prawo Agaty" w reż. Macieja Migasa, Patricka Yoki, Filipa Zylbera, Jacka Borcucha i Xawerego Żuławskiego.

Brał udział w krajowych i międzynarodowych festiwalach teatralnych, m.in. w Erlangen (Niemcy), Zagrzebiu (wówczas Jugosławia, obecnie Chorwacja), Szczecinie, Krakowie.

Od 2007 roku współpracował z Galerią Autorską Jana Kai i Jacka Solińskiego w Bydgoszczy. Od 2011 roku wykłada w Akademii Muzycznej w Bydgoszczy. W latach 2012–2014 przygotował i wystawił trzyczęściowy monodram „Rady dobrego Boga", w 2015 roku zaprezentował ten spektakl w Edynburgu. W 2015 roku przygotował monodram „Droga jest w tobie", wystawiony w tym samym roku w Salonie Kultury Polskiej w Edynburgu. Następnie, w 2016 roku opracował i wystawił, również w Salonie Kultury Polskiej w Edynburgu, monodram „Myśl jest przestrzenią dziwną".

Zajmował się fotografią reportażową, dokumentując swoje podróże: Europa, Afryka (Egipt, Maroko, Tunezja), Azja (Chiny, Indie, Iran, Izrael, Jemen, Jordania, Liban, Nepal, Syria, Turcja, Uzbekistan) i Ameryka Południowa (Boliwia, Peru).
Autor kilku wystaw indywidualnych w Bydgoszczy, Warszawie i Krakowie.

Przegrał długą i ciężką walkę z chorobą. Zmarł w szpitalu im. Antoniego Jurasza w Bydgoszczy. Miał 75 lat.

Nagrody i odznaczenia:

1981 - Szczecin - XVI OPZTMF - wyróżnienie honorowe jury za rolę Erwina w przedstawieniu "Hałdy" Stanisława Bieniasza w Bałtyckim Teatrze Dramatycznym w Koszalinie
1985 - Szczecin - XX OPTMF - nagroda za rolę Andrzeja w przedstawieniu "Sami ze wszystkimi" Aleksandra Gelmana w Teatrze Współczesnym w Szczecinie
2002 - Bydgoszcz - "Oscar", nagroda Radia PiK
2006 - Bydgoszcz - nagroda marszałka województwa kujawsko-pomorskiego z okazji Międzynarodowego Dnia Teatru
2018 - Srebrny Medal "Zasłużony Kulturze Gloria Artis".

Źródła: FulmPolski, E-teatr, Wikipedia.

Opracował Ryszard Klimczak
Dziennik Teatralny
1 sierpnia 2019

Książka tygodnia

Białość
Wydawnictwo ArtRage
Jon Fosse

Trailer tygodnia