Muzyka w teatrze nie jest sztuką samodzielną

80 lat temu urodził się kompozytor Zygmunt Konieczny

80 lat temu, 3 stycznia 1937 r., w Krakowie urodził się Zygmunt Konieczny, kompozytor muzyki filmowej i teatralnej oraz twórca piosenki literackiej. To on wraz z piosenkarką Ewą Demarczyk rozsławił w latach 60. kabaret "Piwnica pod Baranami".

"Myślę, że muzyka powinna być w życiu człowieka czymś odświętnym. Irytuje mnie szum muzyczny, który wciska się dosłownie wszędzie, stanowi nieodłączny składnik, szarego, codziennego życia, jego tapetę dźwiękową. Muzyka powinna być świętem" - mówił kompozytor w wywiadzie udzielonym "Gazecie Krakowskiej" (1990 r.).

Zygmunt Konieczny urodził się 3 stycznia 1937 r. w Krakowie. studiował kompozycję na krakowskiej Akademii Muzycznej. Debiutował podczas studiów w kabarecie "Piwnica pod Baranami" żartobliwą piosenką "Ballada o ogonie". Przez lata pozostawał jedynym profesjonalnym kompozytorem wśród artystów występujących w tym zespole. Jest autorem kilkuset piosenek prezentowanych na scenie przez artystów tego literackiego kabaretu, skomponował muzykę do tekstów wybitnych poetów polskich i obcych.

"Myślę, że muzyka powinna być w życiu człowieka czymś odświętnym. Irytuje mnie szum muzyczny, który wciska się dosłownie wszędzie, stanowi nieodłączny składnik, szarego, codziennego życia, jego tapetę dźwiękową. Muzyka powinna być świętem" - mówił kompozytor w wywiadzie udzielonym "Gazecie Krakowskiej" (1990 r.).

Podczas studiów rozpoczął też współpracę z teatrem. Po raz pierwszy skomponował muzykę do spektaklu "Widok z mostu" w reżyserii Jerzego Grzegorzewskiego. Potem stworzył ilustrację muzyczną do kilkudziesięciu spektakli, m.in. "Dziadów" i "Wyzwolenia" w reżyserii Konrada Swinarskiego, "Nocy listopadowej" i "Biesów" w reżyserii Andrzeja Wajdy, "Wiśniowego sadu" i "Mewy" w reżyserii Jerzego Jarockiego, "Do piachu" w reżyserii Tadeusza Łomnickiego oraz "Mistrza i Małgorzaty" w reżyserii Jana Englerta.

"Muzyka w teatrze nie jest sztuką samodzielną - podkreśla Konieczny w wywiadzie dla czasopisma "Miesiąc w Krakowie" (2001 r.). "Współistnieje z innymi elementami teatralnymi czy filmowymi, jest, więc od nich uzależniona, a skoro jest uzależniona, musi się kierować estetycznymi kryteriami teatru i filmu" - zwraca uwagę.

Konieczny opracował muzyczne ilustracje do ponad stu filmów fabularnych, telewizyjnych i krótkometrażowych. Współpracował z reżyserami: Antonim Krauze, Janem Jakubem Kolskim, Tadeuszem Konwickim i Henrykiem Klubą. Stworzył muzykę do filmów, m.in.: "Lawa", "Pornografia" i "Jasminum". W 2010 r. zrealizował oprawę muzyczną do telewizyjnego serialu "1920. Wojna i miłość".

Muzykę Koniecznego charakteryzuje zapożyczone z muzyki ludowej ostinato - technika polegająca na wielokrotnym powtarzaniu dźwięków. "Ostinato muzyczne samo w sobie daje wrażenie zatrzymania czasu. Natomiast łączone z innymi elementami np. odpowiednim obrazem, może powodować rodzaj emocji, dochodzącej nawet do ekstazy" - mówił w wywiadzie dla tygodnika "Ekran" (1996 r.). Artysta podkreśla swoją fascynację folklorem, również tym egzotycznym - hinduskim czy tybetańskim. Twierdzi, że ludowość jest mu zdecydowanie bliższa niż muzyka klasyczna.

(-)
Kurier PAP
4 stycznia 2017

Książka tygodnia

Teatr, który nadchodzi
Wydawnictwo słowo/obraz terytoria Sp. z o.o.
Dariusz Kosiński

Trailer tygodnia

La Phazz
Julieta Gascón i Jose Antonio Puchades
W "La Phazz" udało się twórcom z "La ...