Nadchodzi "Wściekły pies"

Mimo zamknięcia Kino Teatru X, który dla Teatru Nowej Sztuki był prawdziwym domem, rok 2009 TNS może zaliczyć do udanych. Rzeszowska, festiwalowa premiera "Żożo, czyli koalicje" wg dramatu Wieńczysława Polaczka przyniosła od razu wyróżnienie. Ten sam spektakl na Międzynarodowym Festiwalu Teatralny Kufer w Mińsku uzyskał dwie nominacje za pierwszo i drugoplanową rolę męską! Paradoksem jest, że przy takiej ilości miejsc, w których w mieście można się zaprezentować, gliwicki Teatr Nowej Sztuki gra we wszystkich miejscach tylko nie w... Gliwicach. 

Najbardziej spektakularna w historii TNS premiera "Wściekłego psa", również nie będzie miała miejsca nad Kłodnicą. Monodram według reportażu Wojciecha Tochmana pod tym samym tytułem zobaczyć będzie można premierowo na katowickiej scenie Teatru Korez. - Ogromna wdzięczność należy się szefowi Teatru Korez, Mirosławowi Neinertowi - mówi Mateusz Potaczek, kierownik artystyczny teatru. - Niezwykle szanujemy fakt, że teatr, który poniekąd stawiamy sobie za przykład, daje nam taką możliwość. Bardzo motywuje nas to, że w Korezie uznano, że nasza premiera jest tego warta. 

Na pewno bardzo wartościowy jest literacki pierwowzór spektaklu. Wojciech Tochman należy do absolutnej czołówki polskiego reportażu. Jego książki poruszają, nie pozwalają zapomnieć o podejmowanych tematach. Nie inaczej jest w przypadku zbioru reportażów pod tytułem "Wściekły pies", wydanego przez Wydawnictwo ZNAK w 2007 roku. 

Rzadko, jeśli w ogóle, na scenę przenosi się reportaże. Nasza próba już z tego tytułu będzie bardzo interesująca. Tekstów Wojciecha Tochmana nie prezentowano dotąd na deskach. Podjął się tego Teatr Nowej Sztuki, a wszystko zaczęło się od recenzji książki. W tomie nie ma słabego tekstu ale "Wściekły pies" poruszył mnie szczególnie. Opowiada w formie, tylko nieznacznie literacko przetworzonej, o walce człowieka z samym sobą, bezkompromisowym boju między głęboką, prawdziwą pobożnością, a seksualnością, której opanować się nie da. Między sacrum i profanum. Profanum, bo seksualność bohatera "Wściekłego" nie jest tą, którą powszechnie się akceptuje. Bohater spektaklu jest gejem. W dodatku gejem chorym na AIDS. To już gorzej, prawda? Ale coś jeszcze czyni go postacią tragiczną. Dylemat taki u "zwykłego" człowieka jakoś zaakceptujemy, ale u księdza? Właśnie... bohaterem tekstu i spektaklu jest ksiądz. 

Jakbym słyszał w tym momencie pytania - po co? Żeby zaszokować? Bynajmniej. Tekst Tochmana porusza bowiem najbardziej swego rodzaju unifikacją człowieczeństwa. Nagle, bezkompromisowo i w radykalny sposób zostajemy przekonani o równości człowieka wobec natury, wobec społeczeństwa, wobec Boga. Księża sutanna przed niczym nie zabezpiecza, nie chroni przed złą żądzą, nie daje spokoju sama z siebie. Każdy człowiek musi stoczyć swój własny bój o siebie, o określenie swojej tożsamości, zaakceptowanie siebie takim, jakim jest. To jeden aspekt spektaklu. Jest jeszcze inny. Na scenie zobaczymy tragiczny zryw człowieka, który wyrywa się do Prawdy. Bohater chce dać świadectwo prawdzie o sobie samym. Przegra, ale ten zryw czyni go postacią tragiczną, na wzór bohaterów tragedii antycznych. Zapętlenie, sytuacja bez wyjścia, ludzki strach. Najważniejsze jednak, że to, co napisał Wojciech Tochman nie jest fabułą fikcyjną. To prawda! Ludzka i bez upiększeń. Prawdziwy człowiek będzie stał przed publicznością i mówił do niej bez słów: Wy też macie swoje problemy, waszą walkę widzę w waszych oczach. Boicie się. Nie wiecie czy wygracie. Ale walczcie, tak trzeba. Bóg wybaczy wam, gdy padniecie w boju...