Nagroda OBIE 2008 dla Krzysztofa Warlikowskiego

Krzysztof Warlikowski zdobywacą prestiżowej nagrody OBIE 2008 nowojorskiego tygodnika "Village Voice" za reżyserię spektaklu: "Krym" wg Hanocha Levina, w wykonaniu Teatru Rozmaitości w Warszawie prezentowanego w 2007 r. na 25. festiwalu Next Wave w BAM.
Nowy Jork, 20 maja 2008 – Krzysztof Warlikowski został uhonorowany prestiżową nagrodą OBIE za reżyserię Kruma Hanocha Levina w wykonaniu TR WARSZAWA. Spektakl pokazany został nowojorskiej publiczności w październiku ub.r. w ramach 25. festiwalu Next Wave w BAM z inicjatywy i we współpracy z Instytutem Kultury Polskiej w Nowym Jorku. Ceremonia wręczenia nagród odbyła się 19 maja 2008 r. w nowojorskim Webster Hall. W imieniu reżysera, pracującego nad wznowieniem Ifigenii w Taurydzie Glucka w Operze Garnier w Paryżu, nagrodę odebrała dyrektor Instytutu, Monika Fabijańska, odczytując list od Krzysztofa Warlikowskiego: „Pragnę gorąco podziękować Państwu za tę zaszczytną nagrodę. Dziękuję jury, dziękuje Joe Melillo, który dwukrotnie zaprosił nas na Next Wave Festiwal w BAM, dziękuję moim cudownym aktorom za ich dar i serce, jakie mi okazują, dziękuję Instytutowi Kultury Polskiej w Nowym Jorku, bez którego by się to nie wydarzyło, dziękuję wszystkim moim współpracownikom, bez których nic bym nie zdołał osiągnąć. Ale najgoręcej pragnę podziękować nowojorskiej widowni, która tak gorąco przyjęła zarówno "Kruma" jak i "Dybuka". Nigdzie jeszcze nie widziałem widowni, która by była tak skoncentrowana na tekście i tak emocjonalna w reakcjach. Jestem bardzo szczęśliwy, że nasza praca znajduje zrozumienie i podziw w Ameryce, która od czasu mojej pierwszej podróży do Nowego Jorku pięć lat temu, niezmiennie mnie fascynuje. Owocem tej fascynacji jest moje ostatnie warszawskie przedstawienie, czyli "Anioły w Ameryce", które w mojej dotychczasowej pracy jest spektaklem wyjątkowym, najbardziej osobistym i najbardziej przeze mnie kochanym. Jest ta nagroda bardzo miłym zwiastunem moich przyszłych nowojorskich projektów operowych w New York City Opera. Wielkie, wielkie dzięki.” Krzysztof Warlikowski, Paryż, 19 maja 2008 Przyznawane od 53 lat przez opiniotwórczy tygodnik Village Voice nagrody OBIE wręczane są najlepszym artystom off i off-off Broadway, będąc odpowiednikiem nagrody TONY dla spektakli Broadway'owskich. Wyróżnienia przyznaje komisja, składająca się z wybitnych krytyków teatralnych i specjalistów z branży, nie ogłaszając wcześniej nominacji. Oprócz dwóch stałych kategorii: “całokształt twórczości” i “najlepsza nowa sztuka amerykańska”, pozostałe nagrody dostosowywane są do osiągnięć laureatów w danym roku i nie podlegają sztywnym regułom; przyznawane są m.in. za spektakl, scenariusz, reżyserię, muzykę, choreografię, scenografię, dźwięk, czy też "najgorętszemu" dramatopisarzowi. Od lat 80-tych komisja przyznaje również granty (od 1.000 do 10.000 dolarów) dla najlepszych niezależnych teatrów, młodych aktorów, itp. W tym roku komisji przyznającej OBIE przewodniczył główny krytyk teatralny Village Voice Michael Feingold, zasiedli w niej także: Alexis Soloski (krytyk Village Voice), Mark Blankenship (krytyk Variety), Jeremy Gerard (wydawca i krytyk Bloomberg News), scenarzysta i reżyser Rober O’Hara, scenograf Neil Patel, oraz Helen Shaw (krytyk Time Out New York i The New York Sun). Wśród zdobywców OBIE są między innymi: Dustin Hoffman, Meryl Streep, William Hurt, Morgan Freeman, Amy Irving, Kevin Kline, Olympia Dukakis, Robert Duvall, Kevin Bacon, Alec Baldwin, Kathy Bates i Felicity Huffman. Jedynymi Polakami, którzy w ciągu pół wieku zdobyli nagrody OBIE byli Tadeusz Kantor za Umarłą Klasę prezentowaną w teatrze La MaMa (1980 r.) oraz Elżbieta Czyżewska za rolę w spektaklu Maca Wellmana Crowbar (1990 r.) Krum, sztuka jednego z najciekawszych dramaturgów izraelskich, Hanocha Levina (1943-1999), napisana w 1975 r., nawiązuje do biblijnej przypowieści o synu marnotrawnym. Główny bohater, Krum, to trzydziestoparoletni mężczyzna, który powraca do rodzinnego miasta z Ameryki. Czekają na niego matka i przyjaciele, mający nadzieję, że ich nudne, wypełnione cyklem narodzin, wesel i pogrzebów życie zmieni się wraz z powrotem Kruma z emigracji, a jego światowe przygody nadadzą prowincjonalnej, pogrążonej w letargu społeczności sens. Jednak emigracyjna przygoda bohatera okaże się fiaskiem… Krum to popis gry aktorskiej, bardzo osobisty spektakl Warlikowskiego, a zarazem lustro, w którym widz zmuszony jest się przejrzeć. Krytycy pisali, że jest podróżą „do wnętrza ludzkiej głowy” (Aneta Głowacka, Opcje). Polska premiera Kruma odbyła się w TR Warszawa w 2005 r. Dotychczas spektakl z sukcesem pokazany został na festiwalach w Awinionie i Next Wave w Nowym Jorku oraz w teatrach w Berlinie, Palermo i Weimarze. „Warlikowski buduje nieodparty czechowowski nastrój, który wdzięcznie balansuje łzawy humor z emocjonalnie rozdzierającym smutkiem” – Jason Zinoman, The New York Times „Warlikowski żongluje na przemian brutalnymi, komicznymi i pięknymi scenami z płynnością, którą spotkać można jedynie w polskim teatrze.” (...) „Nieśpieszne, ale mistrzowskie wyczucie czasu i przestrzeni” – Tom Sellar, Village Voice „Przeszywająca, alegoryczna litania codzienności, ukazana przez śmiałego reżysera ekspresjonistę.” – Eric Grody, The New York Sun Krzysztof Warlikowski, ur. w 1962 r. w Szczecinie, jest najbardziej uznanym za granicą współczesnym polskim reżyserem teatralnym. Studiował historię, filologię romańską i filozofię na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie. W 1983 r. wyjechał z Polski i przebywał głównie w Paryżu, gdzie uczęszczał na seminarium z teatru antycznego w École Pratique des Hautes Études i studiował filozofię, literaturę francuską i języki na Sorbonie. W 1989 r. wrócił do kraju i został przyjęty na Wydział Reżyserii Dramatu PWST w Krakowie, gdzie studiował pod opieką Krystiana Lupy. Pierwszymi ważnymi przedstawieniami zrealizowanymi przez Warlikowskiego były Markiza O. Heinricha von Kleista w Starym Teatrze w Krakowie (1993) oraz Roberto Zucco w Teatrze Nowym w Poznaniu (1995). Ta ostatnia produkcja przyniosła mu miano scenicznego prowokatora. Warlikowski reżyseruje w kraju i za granicą; do tej pory zrealizował ponad 30 spektakli, w tym 11 inscenizacji dramatów Szekspira (m.in. Hamleta w Tel Avivie i Warszawie, Wieczór trzech króli w Stuttgarcie, Makbeta w Hanowerze). Interesują go nie tylko dramaty antyczne (wyreżyserował m.in. Elektrę Sofoklesa i Bachantki Eurypidesa), inscenizuje również sztuki współczesne (Tony Kushnera, Bernarda Marie-Koltesa, Sarah Kane). Od 1999 r. związany z TR Warszawa, reżyserował też w innych teatrach w Polsce, oraz we Francji, Włoszech i Niemczech. Z produkcjami TR Warszawa został zaproszony dwukrotnie na festiwal w Awinionie: z Oczyszczonymi Sarah Kane (2002) i Aniołami w Ameryce Tony Kushnera (2007), oraz na nowojorski Next Wave Festival w BAM z Dybukiem wg Solomona Anskiego i Hanny Krall (2004) i Krumem Hanocha Levina (2007). W 2000 r. zadebiutował jako reżyser operowy, przygotowując w Teatrze Wielkim w Warszawie prapremierę opery Roxanny Panufnik The Music Programme. W tym samym roku wyreżyserował Don Carlosa Giuseppe Verdiego, a w kolejnych latach m.in. Ignoranta i szaleńca Pawła Mykietyna, Ubu Rexa Krzysztofa Pendereckiego, Wozzecka Albana Berga i Sprawę Makropulos Janacka w Operze Paryskiej, w której ma wyreżyserować także Króla Rogera Karola Szymanowskiego. Wkrótce będzie także reżyserował dla New York City Opera. Laureat licznych nagród polskich i zagranicznych, w tym przyznanej w tym roku w Salonikach w Grecji prestiżowej Europejskiej Nagrody Teatralnej, w 2008 r. objął dyrekcję Teatru Nowego w Warszawie, którego oficjalne otwarcie planowane jest wkrótce. Warlikowski ma już dziś taką pozycję, że międzynarodowe festiwale – gdzie jako ambasador polskiego teatru udanie przejął sukcesję po Grotowskim, Kantorze, Gardzienicach – zapraszają jego przedstawienia w ciemno – Janusz Majcherek, Newsweek TR Warszawa (dawniej Teatr Rozmaitości) – od kilkunastu już lat jest jedną z najbardziej znanych scen w Polsce. Zyskał opinię teatru nowoczesnego, otwartego na nowe pomysły, a jednocześnie podtrzymującego najlepsze teatralne tradycje. Potwierdzeniem tej opinii jest jego wysoka pozycja w rankingach młodych scen europejskich oraz liczne nagrody zdobywane na krajowych i zagranicznych festiwalach teatralnych. O wysokiej randze teatru świadczy również fakt, że pracują tu najbardziej znani i cenieni reżyserzy: Grzegorz Jarzyna (dyrektor artystyczny od 1998 r., a od 2006 r. także dyrektor naczelny), Krzysztof Warlikowski, Krystian Lupa, Anna Augustynowicz, Jan Klata, Grażyna Kania, Przemysław Wojcieszek, Łukasz Kos i inni, a także wybitni aktorzy. Instytut Kultury Polskiej, otwarty w Nowym Jorku w 2000 r., jest placówką dyplomacji kulturalnej Rzeczypospolitej Polskiej, jednym z sieci 19 Instytutów. Jego misją jest ożywianie i promocja więzi kulturalnych pomiędzy USA i Polską, zarówno poprzez prezentację osiągnięć kulturalnych Polski Amerykanom, jak i zapewnienie artystom i naukowcom z Polski kontaktów z najważniejszymi amerykańskimi partnerami i instytucjami. Instytut promuje, organizuje prezentacje i produkuje szeroką gamę wydarzeń kulturalnych we wszystkich dziedzinach kultury: teatrze, muzyce, filmie, literaturze i sztuce. Skala organizowanych projektów rozciąga się od Joe’s Pub (160 miejsc) do Avery Fisher Hall (2.700 miejsc). Instytut współpracuje stale z takimi instytucjami jak Brooklyn Academy of Music, Art at St. Ann’s, La MaMa E.T.C., Lincoln Center, Museum of Modern Art, PEN World Voices Festival, Poetry Society of America, Yale University, i wiele innych, umieszczając w ich programach prezentacje kultury polskiej. OBIE 2008.