Nagrody kulturalne "Polityki" wręczone

to był dobry rok dla polskiej kultury

"Paszporty POLITYKI" za rok 2009.

Warto odnotować, że po ostatnim rozdaniu liczba laureatów przekroczyła setkę. Jakich artystów nagradzaliśmy? 

Ambitnych, oryginalnych, niezależnych, przekraczających granice wyznaczane sztuce przez modne trendy, cenzurę (zawsze jest jakaś cenzura) czy wszechobecną komercję. Tworzących w kraju, lecz jednocześnie uniwersalnych, łatwo odnajdujących się w zjednoczonej Europie. Na ogół wybieraliśmy trafnie, czego dowodem kariery, jakie robili później nasi laureaci w kraju i za granicą. Wszystkie wymienione wyżej zalety charakteryzują najnowszych laureatów, którym 12 stycznia wręczyliśmy symboliczne dowody tożsamości oraz diety (po 10 tys. zł). 

To był dobry rok dla polskiej kultury, co jest również zasługą laureatów i wszystkich nominowanych, spośród których redakcyjna kapituła wyłoniła zwycięzców. Od dawna nie mieliśmy takiego kłopotu bogactwa. Dlatego po raz pierwszy w historii Paszportów zdecydowaliśmy się przyznać nagrodę ex aequo: wyróżniliśmy dwóch reżyserów filmowych, potwierdzając w ten sposób pojawiającą się od ostatniego festiwalu w Gdyni opinię, iż był to wyjątkowo udany sezon w polskim kinie. Co jednak najważniejsze, polski widz znowu zaczął chodzić na polskie filmy, a zarówno "Wojna polsko-ruska", jak i "Rewers" z powodzeniem konkurowały z amerykańskimi hitami. 

Wyróżniamy twórców obiecujących, którzy zwracają na siebie uwagę już pierwszymi dziełami. Niezwykle wszechstronną artystkę Barbarę Wysocką (nominowaną w dwóch kategoriach) nagrodziliśmy za debiut reżyserski w Operze Narodowej. Debiutantem w filmie fabularnym jest z kolei Borys Lankosz. Paszport literacki trafia w ręce Piotra Pazińskiego, autora debiutanckiej powieści. 

Średnia wieku tegorocznych laureatów wynosi dokładnie 33 lata. To piękny wiek dla artysty. Dodajmy jeszcze, że troje urodziło się w Warszawie, dwoje w Krakowie, jeden pochodzi z Białegostoku, jeden z Zielonej Góry. Dalszych szczegółów dowiedzą się nasi czytelnicy z cyklu rozmów z laureatami, które będziemy zamieszczać w kolejnych numerach "Polityki". 

Od kilku lat oprócz Paszportów przyznajemy Specjalną Nagrodę dla Kreatora Kultury. Do uhonorowanych laurem "Polityki" w minionych latach prof. Marii Janion, Andrzeja Wajdy i Krystiana Lupy dołączył Paweł Althamer, przedstawiciel młodszej generacji twórców. 

Barbara Wysocka 

Paszport "Polityki" [w dziedzinie muzyki poważnej] otrzymała Barbara Wysocka za wystawienie "Zagłady domu Usherów" Philipa Glassa w Operze Narodowej. Za błyskotliwy debiut reżyserski, wykazujący zdolność widzenia muzyki i słyszenia teatru. 

Nominowani byli: Krzysztof Urbański, Barbara Wysocka, Marcin Zdunik 

Barbara Wysocka urodziła się w 1978 r. w Warszawie. Ukończyła Wydział Aktorski i Wydział Reżyserii krakowskiej Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej, a także klasę skrzypiec we Freiburgu. 

Aktorka Starego Teatru w Krakowie, w którym zagrała Agnieszkę w "Ósmym dniu tygodnia" Marka Hłaski w reż. Armina Petrasa, Aleksandrę Billewiczównę w "Trylogii" Sienkiewicza w reż. Jana Klaty oraz szereg interesujących ról w spektaklach Michała Zadary: Judytę w "Księdzu Marku" Słowackiego", Arycję w "Fedrze" Racine\'a, Kasandrę w "Odprawie posłów greckich" Kochanowskiego, Ifigenię w "Ifigenii nowej tragedii (według wersji Racine\'a)". 

Gościnnie zagrała Antoninę Wielikanową w wyreżyserowanej przez Zadarę "Księdze Rodzaju 2" Iwana Wyrypajewa we Wrocławskim Teatrze Współczesnym. W macierzystym teatrze wyreżyserowała "Klątwę" Wyspiańskiego i "Pijaków" Bohomolca, we Wrocławskim Teatrze Współczesnym "Kaspara" Petera Handke\'go, na zamówienie Instytutu Teatralnego zrealizowała "Operę dokumentalną o Okrągłym Stole" Tadeusza Wieleckiego, a w Operze Narodowej w Warszawie "Zagładę domu Usherów" Philipa Glassa. 

Sandra Korzeniak 

Paszport "Polityki" [w dziedzinie teatru] otrzymała Sandra Korzeniak za rolę Marilyn Monroe w spektaklu "Persona. Tryptyk/Marilyn" w reż. Krystiana Lupy w Teatrze Dramatycznym w Warszawie. Za kreację, która na nowo ustanawia kategorie aktorskiej prawdy i fałszu. 

Nominowani byli: Michał Borczuch, Sandra Korzeniak, Barbara Wysocka.  

Sandra Korzeniak urodziła się w 1976 r. w Krakowie. Absolwentka Wydziału Aktorskiego krakowskiej PWST. W latach 2000-2008 w zespole Starego Teatru w Krakowie, od 2008 r. aktorka warszawskiego Teatru Dramatycznego. 

Największe kreacje stworzyła w krakowskich spektaklach Mai Kleczewskiej: Heleny w "Śnie nocy letniej" Szekspira i Cate w "Zbombardowanych" Sarah Kane. 

Sandra Korzeniaj jest jednak kojarzona przede wszystkim z brawurowych występów w przedstawieniach Krystiana Lupy: Małgorzaty w "Mistrzu i Małgorzacie" Michaiła Bułhakowa, Marii w "Zaratustrze" według Nietzschego/Schleefa, Edie Sedgwick w "Factory 2" oraz, już w warszawskim Dramatycznym, Marilyn Monroe w "Personie. Tryptyku/Marilyn".

Zdzisław Pietrasik
Polityka
14 stycznia 2010

Książka tygodnia

Teatr, który nadchodzi
Wydawnictwo słowo/obraz terytoria Sp. z o.o.
Dariusz Kosiński

Trailer tygodnia

La Phazz
Julieta Gascón i Jose Antonio Puchades
W "La Phazz" udało się twórcom z "La ...