(Nie)Umarli Poeci

Twórcy, decydując się na adaptację filmu z 1989 roku, napotykają wiele przeszkód. Scena poza ograniczeniem przestrzennym dla aktorów, nie daje nieskończonych możliwości pod względem scenografii. A na nią składały się dwie rampy, biurko nauczyciela oraz szkolne ławki. Dzięki takiej architekturze sceny spektakl pełen jest dynamiki i młodzieńczej lekkości. Bohaterowie przemierzają scenę wzdłuż i wszerz, maksymalnie wykorzystując rekwizyty.

Wraz z rozwojem akcji na scenie i w umysłach bohaterów panuje coraz większy nieład. Stoliki i krzesła symbolicznie przemieniały się raz w grotę, innym razem scenę albo szkołę. Ale na tym nie kończą się metafory w sztuce. Kiedy uczniowie odkrywają indiańską grotę Umarłych Poetów, światło nabiera ognistego odcienia, a chłopcy z energią podskakują do rytmicznej muzyki. Podczas nauki, nawiązując do angielskiego idiomu „be in blue" na powtarzające się ruchy uczniów padają błękitne promienie. Światło w „Stowarzyszeniu Umarłych Poetów" to nadzieja, która jak świeca otacza ciepłych blaskiem, ale każda świeca kiedyś się wypala i musi zgasnąć. Nad spójnością między scenografią i światłem oraz choreografią czuwali Marcin Chlanda z Arkadiuszem Buszko.

Niekwestionowaną gwiazdą filmu „Stowarzyszenie Umarłych Poetów" jest Robin Williams, wcielający się w rolę wykładowcy języka angielskiego - Johna Keatinga. Dorównanie znakomitej kreacji Williamsa, było wielkim wyzwaniem dla reżysera i odtwórcy bohatera. Wojciech Malajkat nie popełnił błędu, którego się obawiałam - teatralny John Keating nie stał się kopią filmowego. Aktor wykreował postać jedynie wzorując się na oryginale z zachowaniem charakterystycznej charyzmy Amerykanina. W wielu scenach Malajkat przedstawia nam wiarygodną wersję Keatinga. Niestety zdarzają się momenty, w których ten obraz się rozpada, a z całości powstaje lekko niespójny i czasem zbyt infantylny człowiek, który w prawdziwym świecie byłby dla ucznia raczej obiektem żartów, niż wzorem do naśladowania.

Todd Anderson, jakiego znam to zamknięty w sobie, ale wyraźny chłopiec. W adaptacji Piotra Ratajczaka Todd grany przez Adriana Brząkałę znika w tłumie. Jego nieśmiałość jest znacznie przerysowana i odbiera prawdziwość postaci. Pod koniec widowiska Todd przełamuje swoje wewnętrzne blokady i zaczyna zachowywać się bardziej naturalnie, ludzko. Jest to dobry krok w kierunku urealnienia Andersona, lecz postawiony zbyt późno i z poślizgnięciem.

Spośród kandydatów Stowarzyszenia najbardziej spodobała mi się gra aktorska Macieja Musiałowskiego (Neil Perry) oraz Jędrzeja Wieleckiego (Richard Cameron). Aktorzy niezwykle trafnie zinterpretowali postacie przyszłego studenta medycyny i klasowego pupila. Musiałowski zaczarował publiczność przede wszystkim rolą Puka w szkolnym przedstawieniu oraz sceną samobójstwa. Wielicki niejednokrotnie rozbawił wnioskami pilnego Camerona. Aleksander Sosiński, wcielający się w Stevena Meeksa, pomimo drobnego incydentu na scenie świetnie wybronił się uśmiechem i pomysłową improwizacją. Radomir Rospondek, grający zakochanego po uszy w Chris (Weronika Łukaszewska) Knoxa pomimo, że nie miał okazji pojawić się w tak wielu scenach, jak jego filmowy odpowiednik, świetnie przedstawił widzom Overstreeta, a nawet dodał mu dojrzałości.

„Stowarzyszenie Umarłych Poetów", by zyskać na aktualności, zostało wzbogacone pierwiastkiem slangu oraz uwspółcześnieniem strojów z jednoczesnym zachowaniem wierności oryginałowi. Kostiumy postaci były żywe i naturalne, a oglądając spektakl można odnieść wrażenie, że aktorzy naprawdę są w wieku licealnym.

Teatralna wersja filmu Petera Weira co prawda nie zachwyciła mnie tak, jak oryginał, jednak zawiera elementy, które sprawiają, że „coś w sobie ma". Przewagą sztuki są symbole, które mogą zaistnieć tylko na deskach teatru. Chociażby dla nich warto zobaczyć „Stowarzyszenie Umarłych Poetów" w reżyserii Piotra Ratajczaka.