Niech żyje nóż

"Szalona miłość Wprowadzenie do opery" - aut. Vivien Schweitzer - Wydawnictwo Czarna Owca

Podczas występów ulubionych kastratów melomani wykrzykiwali: „Niech żyje nóż".

To książka, która zabiera czytelnika w podróż po przeszłości i teraźniejszości sztuki operowej. Jej autorka – Vivien Schweitzer – nowojorska pisarka i pianistka, która przez dziesięć lat pracowała jako krytyk muzyki klasycznej i opery dla „New York Timesa", pisała również teksty dla BBC, „The Moscow Times" oraz „The Economist" – prowadzi czytelnika po meandrach teatru operowego rozpoczynając od „Orfeusza" Monteverdiego z 1607 roku, przez „Carmen", „Cyganerię", „Toskę", a kończąc na współczesnych dziełach, takich jak „Brokeback Mountain" czy „Śmierć Klinghoffera".

Vivien Schweitzer prezentuje czytelnikom najważniejszych kompozytorów i najbardziej wpływowych wykonawców. Opowiada też o toczących się przez wiele lat sporach i wyjaśnia najistotniejsze pojęcia związane z operą.

Instrumentalistka i krytyczka muzyczna dzieli się spostrzeżeniami na temat mikrofonu, który w teatrze operowym jest raczej uważany za niedopuszczalny. „[...] nie bez powodu żartuje się, że śpiewacy operowi mogą wybijać głosem szyby" – żartuje autorka.

„Szalona miłość. Wprowadzenie do opery" Vivien Schweitzer, Wydawnictwo Czarna Owca

Pisze o kastratach, mężczyznach śpiewających falsetem, nie szczędzi ciekawostek o Farinellim. Przytacza anegdotę z włoskiego teatru, gdzie podczas występów ulubionych kastratów melomani wykrzykiwali: „Niech żyje nóż". Wspomina także o tzw. rolach bryczesowych (spodenkowych) , czyli rolach młodzieńców odgrywanych przez kobiety, zazwyczaj mezzosopranistki.

Rzetelnie omawia libretta operowe i niektóre frazowania muzyczne, pisze o reformatorach opery, o „pięknym śpiewie" opery włoskiej i gigantach XIX wieku. W kolejnych rozdziałach przechodzi do muzyki tonalnej opartej na skalach durowych i molowych w kontekście np. dzieł Wagnera. Pisze także o sensie tłumaczenia librett i o niezrozumiałym tekście wyśpiewywanym z precyzją, ale ginącym w toku akcji przy gęstej orkiestracji.

„Szalona miłość" to dobra lektura dla wszystkich, którzy chcą lepiej poznać wciąż zmieniającą się formę sztuki operowej.

Dorota Olearczyk
Materiał Wydawnictwa
14 maja 2021

Książka tygodnia

Wyklęty lud ziemi
Wydawnictwo Karakter
Fanon Frantz

Trailer tygodnia

Wodzirej
Marcin Liber
Premiera "Wodzireja" w sobotę (8.03) ...