Nieme filmy z całego świata

18. Festiwal Filmu Niemego - "Żywioły" w Krakowie

W dniach 7-10 grudnia Fundacja dla Kina oraz Kino Pod Baranami zapraszają na 18. Festiwal Filmu Niemego - jedyne w swoim rodzaju święto kina sprzed epoki dźwięku. Jak co roku, w programie znajdą się nieme filmy z całego świata, często poddane cyfrowej rekonstrukcji. Projekcjom towarzyszyć będzie muzyka na żywo.

Motywem przewodnim tegorocznej edycji Festiwalu są ŻYWIOŁY - z jednej strony natura i miejsce, jakie zajmuje w niej człowiek, z drugiej strony kultura i siła ludzkiego umysłu, ale również jego słabości i targające nim uczucia. Zaprezentowane zostaną filmy, w których szaleją żywioły przyrody i namiętności, a natura styka się z porządkującą ją sztuką.

Festiwal otworzy pokaz poruszającego morskiego poematu filmowego Marcela L'Herbiera Człowiek otwartych przestrzeni w Muzeum Sztuki i Techniki Japońskiej „Manggha". To rozgrywająca się wśród surowych krajobrazów Bretanii historia konfliktu między ojcem i synem, wpisanego szerzej w odwieczną walkę dobra ze złem. Projekcji towarzyszyć będzie muzyka na żywo w wykonaniu reaktywowanego niedawno, kultowego zespołu avant-folkowego Księżyc, który wystąpi z wrocławskim muzykiem i kompozytorem Pawłem Romańczukiem z Małych Instrumentów. Po seansie, Instytut Francuski w Polsce zaprasza na lampkę wina.

Podczas Festiwalu na ekranie pojawią się przede wszystkim produkcje, w których siły natury są odbiciem ludzkich namiętności, jak w filmie Powódź - rozgrywającym się nad rzeką Rodan, ostatnim dziele mistrza francuskiego impresjonizmu filmowego, Louisa Delluca. Zdjęcia do tej niezwykłej opowieści o miłosnym trójkącie zrealizowano w wyjątkowo trudnych warunkach, w trakcie prawdziwej powodzi. Friedrich Wilhelm Murnau w filmie Wschód słońca stworzył alegoryczną opowieść o wewnętrznej walce mężczyzny, który musi dokonać wyboru pomiędzy uwodzicielką z miasta a kochającą go żoną. Mistyczne dzieło Murnaua, uhonorowane trzema nagrodami Amerykańskiej Akademii Filmowej, to szczytowe osiągnięcie kina niemego. W tym roku mija 90 lat od światowej premiery filmu, która miała miejsce 23 września 1927 roku.
Krakowscy widzowie zobaczą także prezentowany z taśmy 35mm Wicher - najwybitniejsze dzieło amerykańskiego okresu twórczości Victora Sjöströma, mistrza szwedzkiej szkoły filmowej. Gwiazda niemego kina Lilian Gish wcieliła się w filmie w żyjącą w nieszczęśliwym małżeństwie dziewczynę, która pod wpływem nieustającego wiatru stopniowo traci zmysły.

Kolejną legendarną postacią, którą pojawi się na ekranie będzie Pola Negri - pierwsza w historii polska aktorka, która osiągnęła status międzynarodowej gwiazdy. Z okazji 120. rocznicy urodzin aktorki oraz 30. rocznicy śmierci, organizatorzy zaprezentują komediodramat Bezwstydna kobieta Malcolma St. Claira. Pola Negri zagrała w nim ekstrawagancką hrabinę, której swobodny styl bycia budzi oburzenie wśród mieszkańców małego miasteczka.

W programie pojawią się również opowieści o heroicznej walce człowieka z przyrodą. Dokumentalny film The Great White Silence Herbert G. Pontinga opowiada o brytyjskiej ekspedycji polarnej z 1910 roku, która stawiła czoła ekstremalnym warunkom pogodowym w drodze na biegun południowy. Białe piekło na Piz Palü Arnolda Fancka i Georga Wilhelma Pabsta to historia trójki wspinaczy, którzy próbują przetrwać burzę wśród ośnieżonych alpejskich szczytów. Na ekranie jedna z najbardziej kontrowersyjnych postaci kina niemieckiego, Leni Riefenstahl. Ten imponujący film górski zainspirował m.in. Quentina Tarantino w pełnym odniesień do Białego piekła filmie Bękarty wojny. O tym jak harmonijna może być relacja pomiędzy człowiekiem a naturą opowiada uznawana za arcydzieło ukraińskiej kinematografii Ziemia w reżyserii Aleksandra Dowżenki.

Polskie kino reprezentować będzie Halka w reżyserii Konstantego Meglickiego, przedwojenna ekranizacja opery Stanisława Moniuszki. Ta burzliwa historia miłości i zdrady zostanie zaprezentowana w wersji odrestaurowanej cyfrowo z nową muzyką autorstwa Jerzego Rogiewicza. Prezentowany podczas tegorocznego festiwalu w Gdyni film TodMachine to zrealizowana w konwencji kina niemego współczesna produkcja z elementami horroru i science-fiction, której twórcy inspirowali się m.in. niemieckim ekspresjonizmem filmowym. Po seansie odbędzie się spotkanie z twórcami.

Zarówno zagorzałych miłośników niemego kina, jak i tych, którzy dopiero rozpoczynają swoją przygodę z filmami sprzed epoki dźwięku, nie może zabraknąć na pokazie dokumentalnego filmu Bracia Lumière. Wykorzystując 114 zrekonstruowanych cyfrowo niemych obrazów, dyrektor Festiwalu Filmowego w Cannes oraz Instytutu Lumière w Lyonie Thierry Frémaux z pasją i humorem opowiada o narodzinach kina i przełomowej pracy pionierów sztuki filmowej.

Nie zabraknie również atrakcji dla najmłodszych kinomanów. W ramach bloku wydarzeń dla maluchów pt. Baranki w Niemym Kinie mali widzowie wyruszą w Podróż na Księżyc podczas pokazu filmu Georges'a Mélièsa, a po seansie wspólnie skomponują muzykę do krótkiego filmu. Na warsztatach artystycznych dzieci konstruować będą urządzenia, którymi posługiwali się pionierzy ruchomych obrazów i stworzą własną animację poklatkową.

Uczestnicy Festiwalu Filmu Niemego doświadczają kina w sposób zbliżony do tego sprzed stu lat, choć w nowej, współczesnej oprawie. Projekcjom filmów niemych towarzyszy muzyka na żywo w wykonaniu młodych, jak również uznanych zespołów oraz wszechstronnych artystów solowych.
Wśród gości tegorocznej edycji znalazł się m.in. grający na syntezatorach analogowych duet Pin Park oraz interpretujący muzykę średniowieczną zespół Bastarda powołany do życia przez wieloletniego przyjaciela Festiwalu, Pawła Szamburskiego. W Kinie Pod Baranami ponownie gościć będzie SEMI-INVENTED TRIO (Konarski/Chytrzyński/Berny), krakowska, elektroniczno-liryczna grupa SALK oraz kompozytor i producent muzyczny Jacaszek, który zaprasza na swój live act ilustrowany filmem Nanuk z północy. Na kinowej scenie wystąpi także specjalizujący się w disco i funku krakowski DJ DiscoMule, a także gdyński kwartet Lonker See, który łączy gitarę i pulsującą perkusję z hipnotycznymi dźwiękami free jazzowego saksofonu. Do filmów zagrają również multiinstrumentalista i kompozytor Piotr Zabrodzki, który bawi się gatunkami muzycznymi z właściwym sobie poczuciem humoru, oraz Stefan Wesołowski - wszechstronny skrzypek i twórca kompozycji z pogranicza muzyki kameralnej i elektronicznej.

W sobotni wieczór organizatorzy zapraszają na specjalny pokaz filmowy w Klubie Betel, gdzie do pochodzących sprzed 100 lat krótkich dokumentalnych filmów o Krakowie zagra DJ-ka i dziennikarka radiowa, Eta Hox. Wstęp na to wydarzenie jest wolny.

(-)
Materiał organizatora
4 grudnia 2017

Książka tygodnia

Teatr, który nadchodzi
Wydawnictwo słowo/obraz terytoria Sp. z o.o.
Dariusz Kosiński

Trailer tygodnia

La Phazz
Julieta Gascón i Jose Antonio Puchades
W "La Phazz" udało się twórcom z "La ...