O powołaniu i ofierze

Dla uczczenia rocznicy pontyfikatu Jana Pawła II i z okazji Dnia Papieskiego, a także z potrzeby serca - mówią realizatorzy przedstawienia - Teatr Rampa podjął się wystawienia dramatu Karola Wojtyły 'Brat naszego Boga'.
Dramatu, trzeba od razu powiedzieć, niełatwego do realizacji scenicznej, zarówno w warstwie filozoficzno-intelektualnej, jak i w dramaturgii samego tekstu sztuki. Jest to bowiem tekst właściwie epicki, z długimi scenami refleksyjnymi. Utwór powstał w latach 1945-1950. To data znamienna w najnowszej historii Polski. Ale to także data istotna jeśli chodzi o biografię autora sztuki, Karola Wojtyły. Przyszły Papież był już wtedy księdzem, co ma zasadnicze znaczenie dla przesłania dramatu. Karol Wojtyła, w okresie gdy pisał 'Brata naszego Boga', ten najważniejszy wybór drogi życiowej miał już za sobą. To były początki kapłaństwa - poświęcił dla niego aktorstwo, sztukę, która była dlań bardzo ważna, ale powołanie było nieporównanie ważniejsze. Podobnie jak w przypadku bohatera jego dramatu, Adama Chmielowskiego, artysty malarza, który porzucił sztukę i przywdział habit jako brat Albert, by ofiarować swoje życie potrzebującym, biednym, chorym, bezbronnym, w których widział cierpiącego Jezusa. W obu wypadkach w miłości do Boga został niejako złożony dar z miłości do sztuki. Każdy wybór ma swoją cenę. - Być może w sposób nieuprawniony stawiam tezę, iż los głównego bohatera dramatu, Adama Chmielowskiego, to po części los Karola Wojtyły przez niego samego opisany - mówił na wczorajszej konferencji dyrektor Teatru Rampa Jan Prochyra. Twórcy przedstawienia wykorzystali głównie II akt dramatu Karola Wojtyły, a także poezję księdza Jana Twardowskiego, do której muzykę napisał cztery lata temu Zygmunt Konieczny. Rzecz miała swoje prawykonanie jako 'Litania Polska' w 2002 r. Ponieważ muzyka Zygmunta Koniecznego jest w większości muzyką chóralną, więc włączoną do spektaklu 'Litanię Polską' wykonuje trzydziestoosobowy chór składający się z samych aktorów (wyłonionych w castingu). Muzyka i chór, obok Adama Chmielowskiego, jest równoprawnym bohaterem tego spektaklu. - Chcieliśmy tak zrealizować to przedstawienie - powiedział podczas konferencji reżyser spektaklu Paweł Aigner - aby było widoczne, że wszystko, o czym tu się mówi, dzieje się wewnątrz człowieka, bo to, co w dramacie Karola Wojtyły - prócz innych rzeczy - jest tak szalenie fascynujące, to właśnie to, że występujące tam imiona przynoszą wprawdzie skojarzenia z postaciami historycznymi. Ale autor we wstępie do dramatu pisze, iż temat jest pozahistoryczny i że nie trzeba się zajmować szczegółową analizą tych postaci, bo ważne jest to, co dzieje się we wnętrzu człowieka, i ten chór jest jego myślą. To właśnie stanowiło główny klucz do realizacji naszego przedsięwzięcia. W roli Adama Chmielowskiego wystąpi Mieczysław Morański. Premiera 'Brata naszego Boga' odbędzie się 13 października w Teatrze Rampa.