O Treli na urodziny

jubileusz 50-lecia pracy twórczej i 70-te urodziny artysty

Powaga i surowość nadają grze Jerzego Treli podniosły, ale, broń Boże, nie patetyczny ton. I ta twarz olśniewa, zapada w pamięć, tworzy niemal archetypiczny wzorzec dla innych artystów sceny.

Konrad - Swinarskiego, Stalin - Kutza już do końca świata teatTU będą się kojarzyć z Jerzym Trelą. Ten wybitny aktor świętuje 70 lat życia i 50-lecie pracy twórczej.

Trela, on ma taki głos. On jak stanie, jak wyda z siebie głos, to zdaje się takie mądre wszystko, co powie - ironicznie, a zarazem trafnie zdiagnozował kolegę Jerzy Stuhr. Bo odtwórca Kordiana z "Wyzwolenia" swoją grę opiera na niejako darowanej mu w emploi powadze, jakimś zamyśleniu i surowości, która jego wypowiedziom nadaje podniosły, ale broń Boże, nie patetyczny ton. A jednocześnie podczas kreowania kolejnych ról przy pomocy minimum zabiegów scenicznych pokazuje nową twarz. I ta twarz olśniewa, zapada w pamięć, tworzy niemal archetypiczny wzorzec dla innych artystów sceny. Do historii teatru przeszły niezapomniane kreacje Treli w spektaklach Konrada Swinarskiego, Jerzego Jarockiego, Andrzeja Wajdy, Kazimierza Kutza czy Krystiana Lupy. Sama pamiętam Jubilata w historycznej roli Gustawa-Kordiana w "Dziadach" Swinarskiego. Widząc, jak po Wielkiej Improwizacji aktora zalewają strugi potu, po raz pierwszy zrozumiałam, że zawód aktora to ciężka fizyczna robota. Miał pójść w ślady ojca i zostać kolejarzem, ale wybrał Liceum Plastyczne w Krakowie, a potem szkołę teatralną i pracę w teatrach, najdłużej w krakowskim Starym Teatrze. Występował też w filmach, m.in. jako Podkomorzy w "Panu Tadeuszu" Wajdy czy Chilon Chilonides w "Quo vadis" Kawalerowicza. Nieraz mówił, że podczas pracy nad rolą nie stosuje żadnych metod. Każda jest wyzwaniem. Życzymy mu zatem jak najwięcej wyzwań.

Barbara Cruszka-Zych
Gość Niedzielny nr 12/25-03-12
23 marca 2012
Portrety
Jerzy Trela

Książka tygodnia

Teatr, który nadchodzi
Wydawnictwo słowo/obraz terytoria Sp. z o.o.
Dariusz Kosiński

Trailer tygodnia

La Phazz
Julieta Gascón i Jose Antonio Puchades
W "La Phazz" udało się twórcom z "La ...