O Witkacym bez udziwnień

"Witkacy: jest 20 do Xtej" - reż: Andrzej Maria Marczewski - Nowy Teatr w Słupsku

70-lecie śmierci swego patrona Nowy Teatr w Słupsku uczcił przedstawieniem "Witkacy: jest 20 do Xtej".

Reżyser Andrzej Maria Marczewski skupił się na duchowej biografii Stanisława Ignacego Witkiewicza. Wspominał on, że wiele przełomowych zdarzeń w życiu miało miejsce o godzinie dziewiątej czterdzieści, do czego nawiązuje tytuł widowiska. 

Marczewski znakomicie połączył listy i relacje osób blisko związanych z pisarzem z fragmentami jego utworów ("622 upadki Bunga", "Nienasycenie", "Pożegnanie jesieni", "Normalny człowiek"). Zawarte są w nich odniesienia do ludzi z kręgu międzywojennej bohemy - zakopiańskiej i nie tylko. 

Niezwykła, jak zawsze wstrząsająca, jest relacja Czesławy Oknińskiej (Irena Sierakowska), ostatniej miłości i towarzyszki wojennej ucieczki Witkacego, która przeżyła wspólnie popełnione samobójstwo - na wieść o "Słupskie widowisko trafia do serc i umysłów wspaniałą, zdyscyplinowaną formą "wkroczeniu Armii Czerwonej do Polski - we wsi Jeziory na Polesiu (obecnie Ukraina). Galerię kobiet Witkacego uzupełnia Jadwiga Janczewska (Anna Rusiecka), która - nieszczęśliwie zakochana w młodym Stasiu (Sebastian Ryś) - zastrzeliła się pod Skałą Pisaną. Jest też nieodwzajemniona miłość - Helena Czerwijowska (Aleksandra Gronowska). A także Irena Solska (Agnieszka Brzeskot), słynna aktorka i "demoniczna" kochanka, oraz Jadwiga Unrug-Witkiewiczowa (Marta Turkowska), żona i wyrozumiała powierniczka. 

Witkacy (Krzysztof Kluzik) ściera się w ideowych sporach z ojcem Stanisławem Witkiewiczem (Ireneusz Kaskiewicz), malarzem i teoretykiem sztuki, antropologiem Bronisławem Malinowskim (Albert Osik) i dramaturgiem Tadeuszem Micińskim (Waldemar Czyszak). 

Wizjonerskie teksty Witkacego wyprzedziły epokę. Teatr wciąż z nich czerpie i na nowo je interpretuje. Słupskie widowisko Marczewskiego trafia do serc i umysłów wspaniałą, zdyscyplinowaną i pozbawioną udziwnień formą. Z doskonałą grą całego zespołu i wręcz rewelacyjną Agnieszką Brzeskot jako Ireną Solską. Taki Witkacy nie trafia się często, polecam.

Janusz R. Kowalczyk
Rzeczpospolita
22 września 2009

Książka tygodnia

Ulisses
Społeczny Instytut Wydawniczy Znak
James Joyce

Trailer tygodnia