Obrazy polskiej transformacji

W ramach tematu tygodnia "Obrazy polskiej transformacji" będzie można obejrzeć m.in. wyjątkowe materiały zapowiadające nową, "wolnościową" kolekcję specjalną Ninateki, a także filmy fabularne, dokumentalne, wywiady czy wideo-sondy.

Jesienią 2014 roku na www.ninateka.pl pojawi się specjalna kolekcja poświęcona obradom Okrągłego Stołu, ich kulisom i szerszemu kontekstowi polskiej transformacji. Znajdą się w niej m.in. unikatowe, archiwalne materiały audiowizualne Video Studio Gdańsk, oddające na gorąco atmosferę obrad i towarzyszących im wydarzeń: relacje z negocjacji, rozmowy kuluarowe, wywiady udzielane mediom, a także nieoficjalne komentarze i anegdoty. Jako zapowiedź kolekcji, już teraz w Ninatece zobaczyć będzie można wybór materiałów z tego niezwykłego zbioru. Wśród nich: "Mebel - okrągły stół i inne stoły" - kolaż materiałów o słynnym stole obrad strony rządowej i opozycji; wywiad Aleksandry Jakubowskiej z Jerzym Urbanem, ówczesnym członkiem zespołu ds. środków masowego przekazu, który jako reprezentant strony rządowej omawia m.in. kwestię dostępu opozycji do mediów i wolności słowa; sonda przeprowadzona wśród gdańskich stoczniowców, w której przeważa sceptyczny stosunek do obrad Okrągłego Stołu i obawy o dalsze funkcjonowanie zakładu; a także materiały lżejsze gatunkowo takie jak scena z kuluarów - kiedy Henryk Wujec i Janusz Onyszkiewicz uzgadniają szczegóły terminarza spotkań, a w tle działacz strony solidarnościowej pieczołowicie pracuje nad zawiązaniem krawata przed przystąpieniem do kolejnej rundy rozmów.

Ponadto, w ramach tematu tygodnia "Obrazy polskiej transformacji" zaprezentowane będą materiały nawiązujące do wieloletniego okresu przemian. Wśród nich film "Górnicy '88" zrealizowany przez Andrzeja Piekutowskiego, w którym utrwalony został 16-dniowy strajk okupacyjny w śląskiej kopalni Manifest Lipcowy. Jest to portret robotników walczących o odebrane im w czasie stanu wojennego prawa, którzy wobec groźby przemocy ze strony Zomo nie dają się sprowokować i zachowują poczucie humoru. "Europa Środkowa idzie na wolność" w reżyserii Mirosława Jasińskiego przedstawi kulisy i mało znane fakty dotyczące powstania Grupy Wyszehradzkiej i wspólnych starań Polski, Węgier i Czechosłowacji o usunięcie wojsk rosyjskich z regionu. W dokumencie Pawła Kędzierskiego "Zdarzyło się w Polsce" przyjrzeć się będzie można działaniom, które doprowadziły do obalenia monopolu władzy centralnej w Polsce i ustanowienia samorządu lokalnego. O tym przełomowym, a często niedocenianym aspekcie polskich przemian w filmie opowiadają jego architekci: Jerzy Regulski, Michał Kulesza i Jerzy Stępień.

Specjalne atrakcje związane z obchodami 25. rocznicy wyborów z 1989 roku zaprezentowane będą wieczorem 4 czerwca. O godzinie 20.00 odwiedzający www.ninateka.pl obejrzą emisję filmu Wojciecha Marczewskiego "Ucieczka z kina Wolność". Film będzie dostępny w dwóch wersjach: z audiodeskrypcją i napisami dla niesłyszących. Natomiast o 21:45 równocześnie w NINATECE i TVP2 rozpocznie się emisja niezwykłego dokumentu "Pocztówki z Republiki Absurdu". Przenosi on widzów do Warszawy 2014 roku, w której trwają obchody 70-lecia PRL-u. W udekorowanej propagandowymi plakatami stolicy odbywa się plenum KC PZPR. Plac Zbawiciela zdobi kwietna instalacja symbolizująca sierp i młot, nad centrum górują dwa majestatyczne Pałace Kultury. Do takiej Polski przyjeżdża Anna Sundgren - młoda szwedzka reżyserka. Zamierza ona zrealizować film dokumentalny o życiu swoich rówieśników z kraju, w którym inicjatywa Okrągłego Stołu poniosła klęskę i w którym nadal panuje komunizm. "Pocztówki z Republiki Absurdu" to uchwycony "ukrytą kamerą" obraz szarej rzeczywistości PRL. Dokument przedstawia Warszawę, w której stały element krajobrazu stanowią kolejki po podstawowe produkty; świat, w którym czas zatrzymał się w miejscu, a utopijna wizja socjalizmu zakorzeniła się w świadomości żyjących z dnia na dzień Polaków.

Narodowy Instytut Audiowizualny (NInA) to państwowa instytucja kultury powołana w celu digitalizacji, udostępniania i promocji polskiego dziedzictwa audiowizualnego. Misją statutową NInA jest gromadzenie, archiwizacja, rekonstrukcja i udostępnianie najbardziej wartościowych przejawów kultury filmowej, muzycznej i teatralnej.

W multimedialnej bibliotece Instytutu - Ninateka (www.ninateka.pl) obejrzeć można klasykę polskiej animacji, min. filmy animowane Jerzego Kuci, Ryszarda Antoniszczaka, Juliana Antonisza, Stefana Szwakopfa, Witolda Giersza, a także wiele innych wyjątkowych produkcji filmowych. Wśród materiałów filmowych w Ninatece dostępne są m.in. etiudy filmowe wybitnych polskich reżyserów - absolwentów łódzkiej "filmówki" - Krzysztofa Kieślowskiego, Jerzego Skolimowskiego, Marka Piwowskiego, Krzysztofa Zanussiego, czy Agnieszki Osieckiej. Cenny materiał stanowią krótkie formy debiutujących na przestrzeni ostatnich lat polskich reżyserów związanych ze Studiem Munka m.in. Agnieszki Smoczyńskiej, Michała Wnuka, Adriana Panka. W Ninatece znaleźć można również dokumenty, które portretują znamienite osobowości polskiej kultury, m.in. Gustawa Herlinga-Grudzińskiego, Tadeusza Borowskiego, Sławomira Mrożka, Adolfa Dymszę oraz te autorstwa wybitnych dokumentalistów, m.in.: Andrzeja Titkowa, Marcela Łozińskiego, Pawła Łozińskiego, Marcina Koszałki. Ninateka jest sukcesywnie poszerzana o nowe materiały audialne i audiowizualne, każdego miesiąca do jej zasobów przybywa około 100 nowych materiałów. Stale rośnie również liczba materiałów udostępnianych w Ninatece dostosowanych do potrzeb osób z dysfunkcjami wzroku i słuchu. Już teraz, odwiedzając www.ninateka.pl znaleźć można rejestracje spektakli teatralnych, filmy pełnometrażowe, fabuły, dokumenty, animacje, programy publicystyczne i edukacyjne i wiele innych unikatowych materiałów audiowizualnych związanych z kulturą, wzbogacone o transkrypcje, audiodeskrypcje i tłumaczenia migowe.