Ocean możliwości

Sztuka „Fujka i ocean" w reżyserii światowej sławy południowoafrykańskiej twórczyni lalek, Janni Younge, jest opowieścią o poszukiwaniu własnej tożsamości i sile tego, co nieznane. Jest pochwałą życia, które jest wartością samą w sobie, w którym stawanie się „kimś" nie jest presją, tylko magiczną zabawą w codzienne odkrywanie siebie na nowo.

Fujka jest tajemniczym stworzonkiem, właściwie nie wiadomo kim. Unoszona na fali oceanu w nieznanym miejscu zostaje wyrzucona na brzeg i wtedy zaczyna się jej przygoda, przygoda z życiem. Bo życie to przede wszystkim spotkania, rozmowy i relacje z innymi. A tych innych jest w tej historii całe mnóstwo. Fujka spotyka przeróżne stworzenia i postaci, które wnoszą w jej życie nowe doświadczenia, dobre i złe. Są to zarówno zwierzęta i ludzie, jak i przedmioty, które mówią, np. plażowy klapek, którego intensywnie poszukuje plażowiczka (Marta Łągiewka). To właśnie ona nadaje Fujce imię. A imię to już pewna tożsamość. Od tej chwili Fujka zyskuje nowy status, czuje się lepiej i chętniej poznaje świat.

Spektakl powstał dzięki rozmowom Janni Younge z Magdaleną Mrozińską. Wspólnie szukały tematu, który opowiedziałby dzieciom o ważnych dla nich sprawach, zdjął z nich ciężar bycia kimś ważnym od najmłodszych lat i zachęcał do czystej radości z dzieciństwa. A że rozmowy odbywały się w Cape Town, gdzie mieszka reżyserka, w sztuce pojawiły się klimaty afrykańskie, które ciekawie urozmaiciły główne przesłanie.

Janni Younge odpowiada w spektaklu za reżyserię, scenografię, kostiumy i lalki. Jej prace przedstawiane są na całym świecie: w Ameryce Północnej i Południowej, Afryce, Europie, na Bliskim Wschodzie i w Indiach. Od początku założyła, że lalki powinny powstać z naturalnych materiałów, w tym przypadku z juty, w kolorach ziemi i natury. One wszystkie sa jakby niedokończone, płynnie zmieniające kształt i tożsamość, zupełnie jak dzieci, które szukają swojego miejsca w świecie. Które dzisiaj chcą być jednym, a jutro kimś zupełnie innym.

Aktorzy, którzy operują lalkami, umiejętnie prowadzą swoich bohaterów wcielając się w kilka ról i płynnie przechodząc z jednej postaci z drugą. Jedynie Magdalena Dudek gra tylko Fujkę dając swojej postaci dużo ciepła i wrażliwości oraz dobrze pojmowanej naiwności. To wielka sztuka grać główną rolę i nie szarżować, nie przedobrzyć.

Cała galeria postaci z chłopcem, synem plażowiczki, z którym Fujka się zaprzyjaźnia i dzięki któremu trafia do nowych miejsc, pokazuje, że na świecie istnieje różnorodność i warto ją poznawać i rozumieć, a nie krytykować czy wykluczać. Sam chłopiec ma zdecydowanie afrykańskie rysy, co jest ważnym zabiegiem reżyserki.

Ale tych afrykańskich elementów jest więcej. Filip Sternal stworzył muzykę, które nawiązuje do rytmów afrykańskich, ale nie kopiował ich 1:1, za co należą mu się wyrazy uznania. Muzyka ta deliktanie ilustruje akcję budując klimat, ale bez nachalności.

Kolejnym ważnym elementem jest światło. Światło układa się miękko na różnych fakturach scenografii i lalek. A jeśli dodamy to tego wyjątkową choreografię, to mamy coś pięknego wizualnie. Pierwsza scena tańca falowania na wodach oceanu robi ogromne wrażenie. Użycie jasnych kawałków materiału imitujących fale, pływające ryby, lekkość ruchów aktorów to obrazek, które wielu widzów zapamięta na długo.

Teatr Lalek Pleciuga po kilku ostatnich spektaklach, w których pojawiały się: dosyć mroczna scenografia, kostiumy, charakteryzacja i muzyka ("Niezłe ziółka", "Motyla noga" czy "Seed: śnieżyca"), powrócił do bajki, która przyciągnie widzów swoim ciepłem, ważną tematyką i ciekawymi rozwiązaniami scenicznymi. I przede wszystkim lalkami, które dla dzieci są jednak ważne.

Obsada: Magdalena Dudek - Fujka (gościnnie), Aleks Joński, Paulina Lenart-Majtas, Marta Łągiewka, Grażyna Nieciecka-Puchalik, Krzysztof Tarasiuk.
Reżyseria: Janni Younge (RPA), tekst, scenariusz: Magdalena Mrozińska, Janni Younge (RPA), scenografia, kostiumy, lalki: Janni Younge (RPA), muzyka: Filip Sternal, zdjęcia: Żaneta Juszkiewicz.
Premiera 27 maja 2023.